Qurmetti Asqar Uzaqpaıuly!
Prezıdent bıylǵy «Qazaqstan jańa naqtykezeńde: Is-qımyl ýaqyty» Joldaýyndabásekelestik saıasatqa mańyzy bar jańa jaǵdaılardaǵy ekonomıkalyq damý baǵyttaryn atap ótti.
«Básekelestik órisin jan-jaqty túrlendirip,naryqty monopolııalandyrýdy toqtatý qajet. Jasyratyny joq, kóptegen naryqtyq taýar óndirýshiler naryqtyq emes ádistermen tyǵyz«qatyryp tastalǵan» ... Básekelestikke qarsy kórinister barlyq kómir, elektr energııasy, baılanys, munaı ónimderi naryǵy, turǵyn-úı komýnaldyq sharýashylyq qyzmetteri syndy taǵy basqa salalarda saqtalady. Kommerııalyq tabystyń basty quramdas bóligi kóbinese ákimshilik resýrstar arqyly jasalady», - dep atap óttiMemleket basshysy.
Bizdiń depýtattyq saýalymyzǵa «Aq jol» partııasy birneshe ret atap ótken elektr energetıkanaryǵyndaǵy júıeli problemalar sebep bolyp otyr. Bul problemalar elektr energııasynóndirýshilerde de, energııa taratýshy menenergııamen jabdyqtaýshy uıymdarda da jetkilikti.
Elektr energııasyn óndirýshilerge stanııalar úshin elektr energııasynyń baǵasyn memlekettik retteý belgilengen. 1 kvt/saǵ shekteýli baǵa stanııalar tobyna qaraı 2 teńgeden - 14 teńgegedeıin ózgeredi.
«Samuryqenergo» Akıonerlik qoǵamy iri elektr energııa óndirýshi bolyp tabylady, onyńquramynda GRES-1 jáne GRES-2 elektr stanııalary bar.
«Samuryqenergo» Akıonerlik qoǵamy elektr energııasy men básekelestik týraly zańdardy buzyp, kásipkerlerdi GRES-1-diń quny 5,76 teńge/kVt saǵat arzan elektr energııasymen birge, GRES- 2-niń quny 7,31 teńge/kVt saǵat qymbat elektr energııasyn satyp alýǵa májbúrleıdi.
Budan bólek, memlekettik kompanııa elektr energııany ózi tikeleı emes, jeke deldaldar - energııamen jabdyqtaýshy uıymdar arqyly satady.
Mysaly, jarııa etilgen aqparattan belgili bolǵandaı, «Qazaqstan temir joly» Akıonerlik qoǵamy elektr qýatyn jylsaıyn tikeleı GRES-1 jáne GRES-2 -den emes, jeke elektr qýatymen jabdyqtaýshy uıymdardan satyp alady.
Al, «Samuryq-Qazyna» qorynyń satyp alý erejesi boıynsha «Qazaqstan temir jolyna» elektr qýatyn Qor tobyna kiretin osy stanııalardan tikeleı konkýrssyz satyp alýǵa múmkindik beredi.
Eń qarapaıym esepteýler boıynsha, osyndaı bıznes nátıjesinde «Qazaqstan temir joly» jyl saıyn jeke deldaldarǵa 1,5 mlrd. jýyq teńge tóleıdi. Bul shyǵyndar, saıyp kelgende, kásipkerler úshin magıstraldyq jol qyzmetteritarıfine engiziledi.
Ashyq elektrondyq saýda – sattyqtar úshin qurylǵan "KOREM" AQ búginde is júzinde toqtap tur, óıtkeni 10% - dan az elektr qýaty ashyq elektrondyq saýda-sattyq arqyly, al 90% - dan astam elektr qýaty tikeleı sharttar boıynsha satylady. Nátıjesinde, qazaqstandyq kásiporyndardyń elektr qýatyn tikeleı satyp alýǵa múmkindigi joq jáne deldaldar qyzmetin paıdalanýǵa májbúr.
Elektr energııasy tarıfterin tómendetý maqsatynda Energetıka mınıstrligi energııa óndirýshi uıymdardy irilendirý týraly sheshim qabyldaǵan bolatyn. «Aq jol» depýattarynyńfrakııasy 2018 jylǵy 27 qyrkúıektegi depýtattyq saýalyna jaýap retinde Energetıka mınıstrligi osyndaı irilendirý nátıjesinde 2022 jylǵa qaraı energııa berýshi uıymdardyń sany 152-den 110-ǵa deıin qysqaratynyn habarlady.
Alaıda, búgingi tańda tabıǵı monopolııalar sýbektileriniń memlekettik tirkeýinde 171 energııa berýshi uıym tur, osynyń saldarynantutynýshylar úshin elektr qýaty úshin tarıfterdiń tómendeýi bolmaı tur.
Básekelestikti damytýdyń joqtyǵynan elektr qýatyn bólshek saýda arqyly ótkizý kezeńindeproblemalar bar. Bul birinshi kezekte básekelestiknaryqta memlekettiń qatysýymen energııajabdyqtaýshy uıymdardyń bolýymen baılanysty. Bul týraly bizdiń frakııa birneshe ret depýtattyq saýal jasady.
«Aq jol» frakııasy birneshe ret joldaǵan saýaldan keıin deldaldardyń biri –«Astanaenergoservıs» AQ joıyldy. Alaıda onyń qyzmeti osyǵan uqsas «Astana qalalyq Jaryq» JShS-ne berildi. Nátıjesinde, elordalyq tutynýshylarǵa tarıfter baǵasy tómendemedi.
Osyndaı elektr energııamen jabdyqtaýshy memlekettik uıymdardyń qyzmeti josyqsyz básekelestikke jáne sonyń saldarynan osy saladaǵy jeke kásiporyndardy qysýǵa ákeledi.
Osyǵan baılanysty "Aq jol" frakııasy:
- ashyqtyq jáne básekelestik tetikterin engize otyryp, energetıkalyq naryq modelin túbegeıli qaıta qaraýdy;
- iri ónerkásiptik kásiporyndarǵa elektr qýatyn deldaldar arqyly kóterme satýǵa tyıym salýdy;
- «KOREM» Akıonerlik qoǵamy arqyly shekteýli kólemdi belgileı otyryp, ashyq elektrondyq saýda-sattyqta elektr energııasyn júzege asyrý kólemin arttyrýdy;
- tutynýshylar úshin elektr energııasynyńtarıfterin tómendetý maqsatynda energııa berýshi uıymdardy irilendirýdiń naqty sharalaryn ázirleýdi;
- kommýnaldyq kásiporyndardy basqarý boıynsha barlyq memlekettik deldal uıymdardy taratýdy usynady.
