Freedom Finance Insurance kompanııasy zertteý barysynda qazaqstandyqtardyń qaı otyn túrin jıi paıdalanatynyn anyqtady, - dep habarlaıdy «Adyrna» ulttyq portaly, QazAqparat-qa silteme jasap.
QR UEM statıstıka komıtetiniń málimetinshe, 2020 jyldyń 1 shildesinde Qazaqstanda 3,9 mln jeńil avtomashına tirkelgen. Bul byltyrǵy jylmen salystyrǵanda 5% artyq. Tirkelgen avtomobıl sany boıynsha kóshbasshy - burynǵysha Almaty oblysy jáne Almaty qalasy. Alaıda, 2020 jyly atalǵan eki aýmaqta avtomashına sany 1% qysqardy (491 061 jáne 468 495). Qazaqstandyqtardyń 88,8% benzın quıady, al 7,4% – aralas otyn, 1,9% – dızel, 0,1% – gazballon paıdalanady, al 0,01% elektrmen qýattaıdy. Kópshiligi benzın quıatynyna qaramastan, keı aýmaqtarda júrgizýshiler aralas otyndy paıdalanýdy unatady.
Qazaqstandyqtar qaı janarmaıdy jıi quıady?
Benzın. Elimizde 3 454 104 jeńil avtomashına benzın quıady. Onyń kóbi Almaty qalasynda (12%), Nur-Sultan qalasynda (7%), Almaty (13%), Shyǵys Qazaqstan - (8%), Qaraǵandy (8%) jáne Ońtústik Qazaqstan oblystarynda (6%). Benzındi Túrkistan jáne Mańǵystaý oblystarynda sırek qoldanady. Onda bar bolǵany 2% benzın quıatyn avtomashına tirkelgen.
Dızel otyny. 75 313 avtokólik ıeleri dızel quıady. Dızel otynyn paıdalaný jetekshisi retinde Almaty (25%) jáne Almaty oblysy (16%) avtomashınalary tabylady. Eń az «dızeldik» avto Kyzylorda (2%), Pavlodar (1%) jáne Aqtóbe oblystarynda (1%).
Gazoballon otyny. Bundaı otyndy Qazaqstanda bar bolǵany 3 772 avtomobıl quıady. Gazoballon otynyn paıdalanatyn kólik quraldary kóbine Almaty qalasynda (14%), Nur-Sultan qalasynda (4%) jáne Almaty oblysynda (4%) kezdesedi. Gaz paıdalanatyn jeńil avtomashınalardyń eń az paıyzdyq sany – Qostanaı, Batys Qazaqstan jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda. Bul aýmaqtarda jıyntyǵymen alǵanda, 123 avtomobıl gazoballon otynynda júredi.
Aralas otyn. Bul otyn túrin paıdalanatyn jeńil avtomashınalardyń jalpy sany – 286 793 birlik. Gıbrıd túrin unatatyndar kópshiligi Mańǵystaý jáne Aqtóbe oblystarynda – 26% jáne 12% sáıkes. Avtokólik ıeleri aralas otynyn eń az paıdalanatyn aýmaqtary Pavlodar (2%)jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda (1%).
Elektr qýaty. QR bar bolǵany 582 elektromobıl tirkelgen. Onyń ishinde, 438 birligi aýmaǵy anyqtalmaı tirkelgen. Eń kóp elektromobıl sany Almaty qalasynda tirkelgen – 62 birlik. Alaıda, byltyrǵy sany 18-den asqan. Nur-Sultan qalasynda bir jyl ishinde elektromobıl sany jeteýge kemigen (qazir 44 avto tirkelgen). Qostanaı oblysynda – 13 elektromobıl. Elektr qýatymen júretin jeńil avtomashınalary tirkelgen nóldik kórsetkishi – Atyraý, Túrkistan, Shyǵys Qazaqstan oblystarynda jáne Shymkent qalasynda.
Otynnyń qaı túri eń únemdi?
Elektr qýaty
Álbette, elektromobılder basqa kólik quraldaryna qaraǵanda, ekologııa turǵysynan paıdaly, sebebi kómirtegi shyǵaryndysy joq, biraq olar qymbatqa túsedi jáne «quıýy» uzaq. Avtomashınany elektrmen qýattaý úshin 40 mınýt ýaqyt ketedi, al qarapaıym bekette mashınalar 5 mınýttan artyq turmaıdy.
Dızel
Benzın modelderimen salystyrsaq, dızel arqyly júretin avtomashına taza jáne shýsyz dep sanalady. Sonymen qatar, olardyń otyn shyǵyny benzındik avtomashınalarǵa qaraǵanda azyraq.
Gaz
Benzınnen arzan turady. Biraq gaz avtolary bir quıylmasymen, dızel jáne benzın quıylmasy bar avtomashınalardan kem jol júredi . Taǵy bir mınýsy bar – gaz ballondary yqsham dep sanalmaıdy. Olar jeńil avtomashınada kóp oryn alady.
Aralas otyn
Bul túrin alsaq, shyǵyny dızel jáne benzın nemese taza benzındik avtolaryna qaraǵanda az. Demek, gıbrıdter uzaq jáne jıi júrý kezinde tıimdi, ásirese qala jaǵdaılarynda.
Benzın
Elektromobıl, gıbrıd, gaz jáne dızeldik avtomashınalarynyń jaǵymdy jaqtaryn alǵanmen, ishki janý qozǵaltqyshy bar kóligi únemdi jáne qolaıly bolýy múmkin. Mysaly, qozǵaltqysh kólemi shaǵyn avtomashınalar otyn shyǵynyn únemdeıdi, ásirese uzaq qashyqtyqta. Sondaı-aq, atalǵan mashınalardyń quny gıbrıdtik kólik pen elektromobılderge qaraǵanda qoljetimdi. Mamandardyń aıtýynsha, eń únemdi otyn túri týraly bir maǵynaly jaýap berý múmkin emes. Ár kólik ıesi, baǵasy, modeli, otyn túri jáne basqa krıterııleri qolaıly avtomashınasyn ózi tańdaıdy.
Foto ashyq derekkózden alyndy
