Qazaqstan Respýblıkasy
Ulttyq bankiniń tóraǵasy
E.A.Dosaevqa
Qurmetti Erbolat Asqarbekuly!
Qazirgi ýaqyttyń basty mindetiniń biri ekonomıka salasy men kásiporyndardyń qyzmetin jáne halyqtyń tabysyn qalpyna keltirý bolyp tabylady. Pandemııa indetine qarsy kúres kezinde, ózińiz biletindeı, QR Prezıdenti Q.Toqaev osy baǵyttaǵy jumystardyń úsh paketin atap ótti, olar mańyzdy ról atqardy. Bıznesti qoldaýdyń negizgi qadamdarynda salyqtyq jáne nesıelik qoldaý kórsetildi, olardy iske asyrýǵa memleket tarapynan qyrýar qarajat bólindi.
Sonymen qatar, atalǵan is sharalardyń tıimdiligine ekinshi deńgeıdegi bankter ózderiniń nesıelik saıasatynda mindetti baǵdar sanaıtyn QR Ulttyq bankiniń bazalyq mólsherlemege qatysty aqylǵa syımaıtyn sheshimderi nuqsan keltiretinin atap kórsetýge májbúrmiz.
Eske sala keteıik, aǵymdaǵy jylǵy 11 naýryzda «Aq jol» demokratııalyq partııasynyń frakııasy Ulttyq bankiniń bazalyq mólsherlemeni 9,25 ten 12% deıin shuǵyl kóterýin synǵa alǵan bolatyn. Biz memlekettik organdardyń nazaryn mundaı sheshim regýlıatordyń ıkldyq qarsylyq qaǵıdasyna qaıshy keletinine jáne onyń nesıelenetin azamattar men bızneske zor shyǵyn tıgizetinine nazar aýdarýdy suraǵanbyz. Kásiporyndar habarlaǵandaı, osy sheshimniń qysymymen qazirgi nesıe mólsherlemeleri kúrt kóterilýiniń «jalqytyrmaıtyn usynystarymen» kelisýge májbúr boldy. Tipti osy jyldyń 3 sáýirdegi bazalyq mólsherlemeni 9,5% tómendetý (burynǵy 9,25% deıin emes) nesıe alýshylarǵa jeńildik týdyrmady, óıtkeni sol sátte elde tótenshe jaǵdaı boldy, kóptegen kásiporyndar toqtap turdy ne óndiristik aınalymdardy shekteýge májbúr boldy, al halyq bolsa tabysynan aıyryldy. Azamattar men bızneske qoldaýdy sol sáttte regýlıatordyń «bultartpasy» emes, Prezıdenttiń salyq jáne nesıe tólemerin shegindirý týraly sheshimi kómektesti.
Búginde Ulttyq bankiniń sáıkes emes bazalyq mólsherlemelerdiń kóterýi bıýdjetten qarjylandyrylatyn jáne járdem jasalatyn jeńildik nesıe kólemderimen óteledi. Halyqtyń ómir súrý deńgeıiniń kúrt tómendeýi, ShOB aýyr jaǵdaıynda, memlekettiń zor áleýmettik shyǵyndary kezinde Ulttyq banki bazalyq mólsherlemeni (osyǵan baılanysty EDB nesıe mólsherlemelerine qatysty) der kezinde tómendetýden bas tartýy mine tórt jyl boıy bıýdjet qarjatynan ShOB qoldaýǵa bólingen qarjatty jyldam shaıyp jiberýge jáne azamattar men bıznestiń jónsiz joǵary neseıelik júktemesiniń artýyna ákelip soqtyrýda.
Qazaqstan búgin keıbir Afrıka elderi, mysaly Sýdan sııaqty, álemdik pandemııa jáne ekonomıkalyq belgisizdik jaǵdaıynda Ulttyq banki mólsherlemesin kótergen elderdiń qysqa qatarynda tur. Ótken aptada kórshi Reseıdiń ózi (bank saıasaty qatal konservatorlyǵymen erekshelenetin el) sáýirden beri eki márte negizgi mólsherlemesin 6%-ǵa endi 4,5%-ǵa deıin tómendetti. EQYU faktoryn eskerek, bank saıasatyndaǵy mundaı alshaqtyq Qazaqstan qarjysynyń otandyq bankterge ǵana emes, sonymen birge kórshi Reseı bankterine aǵylýyna jaǵdaı týǵyzýy múmkin.
Qazir basty mindetterdiń biri bolyp azamattardyń tabysyn jáne otandyq kásiporyndardyń óndiristik aınalymyn qalpyna keltirý bolyp tabylady. Joǵary nesıelik mólsherlemeler qazirgi qaýip-qaterge qarsy tura almaıdy.
Daǵdarys bastalǵannan beri Respýblıka Parlamentindegi «Aq jol» Demokratııalyq partııasynyń frakııasy osymen úshinshi márte (aǵymdaǵy jyldyń 11 naýryzy, 5 sáýiri jáne 29 sáýir kúnderi) QR Ulttyq bankine bazalyq mólsherlemeni tómendetý qajettigi týraly depýtattyq saýaldar joldady. Bizdiń barlyq saýaldaramyzǵa biz dálelderi jetkiliksiz jaýaptar aldyq.
Osyǵan baılanysty, taǵy, tórtinshi ret, QR Ulttyq bankine bazalyq mólsherlemeni 4-5% deıin tómendetýdi jáne ekonomıkany qoljetimdi qarjylandyrýdy qamtamasyz etýdi bultartpaı oryndaýdy suraımyz.
Qurmetpen,
Partııa tóraǵasy
A.Perýashev
