Ǧylym jäne joǧary bılım ministrlıgı V.G. Fesenkov atyndaǧy Astrofizika instituty Ai men planetalar fizikasy zerthanasynyŋ qyzmetkerlerı ne sebeptı jūmystan bosatylǧanyn tüsındırdı, dep habarlaidy «Adyrna» tılşısı.
Būǧan deiın äleumettık jelıde 12 säuırde bırneşe ǧylymi qyzmetkerdıŋ jūmystan şyǧarylǧany turaly aqparat taraǧan edı. Zerthana jetekşısı Viktor Teifel institut qyzmetkerlerınıŋ eş sebepsız jūmystan bosatylǧanyn mälımdedı.
Ministrlıktıŋ baspasöz hatşysy Oljas Berkınbaevtyŋ aituynşa, 3 nauryzda institutta ǧylymi qyzmettıŋ tiımdılıgın arttyru jäne kadrlyq äleuettı damytu maqsatynda kadr qūramyn jaŋartu jäne ǧylymi qūrylymdardaǧy sabaqtastyqty küşeituge qatysty ūsynymdardy közdeitın būiryq şyǧarylǧan. Qūjatqa säikes, zeinet jasyna jetken zerthana basşylaryna zerthanany basqaruǧa ümıtker ǧalymdar turaly ūsynys beru tapsyrylǧan. Sondai-aq ǧylymi seminarlar ötkızu, ǧylymi-ūiymdastyruşylyq ıs-şaralarǧa qatysu jäne eŋbek tärtıbın saqtau qajettılıgı atap ötıldı.
Atalǧan būiryq aiasynda Ai men planetalar fizikasy zerthanasynyŋ qyzmetkerlerımen institutışılık kezdesu ūiymdastyrylǧan.
«Būl zerthanany 1974 jyldan berı basqarǧan Viktor Germanovich Teifel qazır 92 jasta. Eŋ jas ǧylymi qyzmetkerdıŋ jasy — 76. Teifel V.G. densaulyǧynyŋ naşarlauyna bailanysty köru qabıletınen aiyrylyp, özdıgınen jürıp-tūra almaityn jaǧdaiǧa jetken. Ökınışke qarai, zerthana qūramynda jastardyŋ bolmauy soŋǧy 20 jylda jalǧasyp kele jatqan tüitkılge ainaldy. Būl — zerthanada ǧylymi sabaqtastyq müldem joǧalǧanyn körsetedı. İnstituttyŋ özge zerthanalarynda, mysaly jūldyzdyq astronomiia, spektroskopiia jäne radioastronomiia baǧyttarynda jas mamandar men magistranttar esebınen kadrlyq qūram jüielı türde jaŋartylyp jatqanda, Teifel zerthanasynda mūndai üderıs müldem baiqalmaidy»,—dep tüsındırdı Oljas Berkınbaev.
Sondai-aq ol zerthananyŋ 2023 jyldan berı mülde joba ūsynbaǧanyn atap öttı.
«Zerthana basşylaryna Qazaqstannyŋ «Ǧylym turaly» zaŋyna säikes ǧylymi jobalar men granttar arqyly qarjylandyru tek ǧylymi jetekşınıŋ bastamasy men basqaruymen jüzege asyrylatyny eske salyndy. 2020 jyldan berı Ai men planetalar fizikasy zerthanasynan nebärı 3 granttyq ötınım berılgen, ökınışke qarai, barlyǧy sätsız boldy. Al 2023 jyldan berı mülde joba ūsynylmaǧan. Sol uaqyt aralyǧynda instituttyŋ özge zerthanalary 40-tan astam ötınım berıp, öz qyzmetterın qajettı qūral-jabdyqtarmen jäne jalaqymen qamtamasyz etıp otyr. 2018 jyldan berı Teifel zerthanasynyŋ qyzmetkerlerı Scopus, Web of Science halyqaralyq derekqorlaryna kıretın reitingtık jurnaldarda ǧylymi maqala jariialamaǧan. Zerthana institut ışılık seminar ötkızbegen, el ışındegı nemese şeteldık konferensiialarǧa qatyspaǧan. Soŋǧy 30 jyl ışınde bırde-bır aspirant ne PhD doktorantty daiyndamaǧan», – dedı ministrlıktıŋ baspasöz hatşysy.
Aituynşa, zerthana qyzmetkerlerı instituttyŋ ǧylymi jäne qoǧamdyq ömırıne aralaspaidy.
«2025 jyldyŋ 4 nauryzyda AFİF direktorynyŋ atyna Nabliudatorlyq astrofizika bölımınıŋ jetekşısı A.V. Serebrianskiiden (atalǧan zerthana osy bölımge qaraidy) qyzmettık jazba kelıp tüstı. Onda joǧaryda atalǧan mäseleler naqty körsetılgen. Kezdesu barysynda institut direktory Teifelge zerthanany qysqartyp, Nabliudatorlyq astrofizika bölımı qūramynda jūmysyn jalǧastyrudy, sondai-aq jeke jūmys orny ūsynylatynyn aitty. Alaida V.G. Teifel jäne onyŋ ekı ärıptesı – Haritonova G.A. (88 jasta) jäne Filippov V.A. (76 jasta) būl ūsynystan bas tartty», – dedı Berkınbaev.
Osyǧan bailanysty Qazaqstannyŋ Eŋbek kodeksınıŋ 52-baby 1-tarmaǧy 24-tarmaqşasyna säikes, būl qyzmetkerlerge eŋbek şartynyŋ būzylatyny turaly habarlamalar tabystalǧan. Olar būl habarlamalarmen tanysyp qol qoiǧan.
