«Aq jol» dempartiiasy üi janyndaǧy dükender qauymdastyǧynyŋ ötınışı boiynşa osy şaǧyn biznes sektorynyŋ 200-den astam ökılınıŋ qatysuymen beinekonferensiia ötkızdı.
Qatysuşylar arasynda Almaty, Taldyqorǧan, Qonaev, Aqtöbe, Petropavl, Astana, Qaraǧandy qalalarynyŋ käsıpkerlerı boldy. Talqylaudyŋ negızgı taqyryby salyq zaŋnamasyndaǧy aldaǧy özgerıster, atap aitqanda, QQS-tyŋ 20%-ǧa deiın kütıletın ösuı, QQS boiynşa tırkeu şegın jylyna 15 mln teŋgege deiın tömendetu jäne osyǧan bailanysty ŞOB üşın kütıletın saldary boldy.
Käsıpkerler özderınıŋ QQS töleuşıler qataryna qosylyp, būl salyqtyŋ kürt ösuıne alaŋdauşylyq bıldırdı, būl olardyŋ dükenderıne qauıp töndıredı. Būl tauarlardyŋ qymbattauy men paidanyŋ tömendeuıne ǧana emes, sonymen qatar bılıktı buhgalterlerdı tartu qajettılıgıne äkeledı. Mūndai mamandardyŋ jalaqysy 300 myŋ teŋgeden bastalady, būl keibır käsıpkerler üşın olardyŋ bır aidaǧy bükıl taza tabysy bolyp tabylady.
Osyǧan bailanysty E.Qazaqbaev barlyq käsıpkerlerge Astanaǧa kelıp, QQS ösımıne qarsy partiianyŋ alaŋynda brifing ötkızudı ūsyndy.
Jiynǧa qatysuşylardan baibalamǧa salmai, mäselenı terıske şyǧarudan görı ıs jüzınde şeşu joldaryn talqylau sūraldy.
Söz söilegen Aigül Bekova, Rauşan Şileeva, Güljan Bozymbaeva, Şolpan Qūraqova, Edıl Qazaqbaev «Aq jol» dempartiiasy deputattaryna üi janyndaǧy dükenderge arnaiy salyq rejimın qaitaru mümkındıgın qarastyrudy ūsyndy. Būl üşın sauda dükenderınıŋ qyzmetın (audany 100 şarşy metrge deiın) bölek OKED sanatyna jäne bölşek sauda jelılerı men sauda ortalyqtarynan böludı ūsyndy, būl olarǧa oŋailatylǧan salyq rejimderın, onyŋ ışınde patenttık salyq saluǧa köşu mümkındıgın qoldanuǧa mümkındık beredı.
Taǧy bır maŋyzdy mäsele – bırqatar tauarlarǧa mındettı taŋbalaudy qoldanu jäne äleumettık maŋyzy bar halyq tūtynatyn tauarlardyŋ 19 atauynan tūratyn tızbege äkımdıkterdıŋ baqylauy. Käsıpkerler naqty retteu kriteriilerınıŋ joqtyǧyn aityp, būl baqylauşy organdarǧa osy normalardy keŋ auqymda qoldanyp, jūmysqa ünemı aralasuǧa jäne zaŋnamada közdelgennen äldeqaida keŋ tauarlar tızımınıŋ baǧasyn tekseruge mümkındık beretının atap öttı.
Käsıpkerlerdıŋ aituynşa, alkogoldık jäne temekı önımderın satuǧa bailanysty zaŋ būzuşylyqtardyŋ oryn aluy üşın jüielı türde arnadatatyn uchaskelık inspektorlardyŋ äreketterı bölek taqyryp boldy. Atap aitqanda, jasöspırımder nemese basqa da tūlǧalar uchaskelık polisiia qyzmetkerlerınıŋ basşylyǧymen tyiym salynǧan tauarlardy satyp aluǧa ärekettenetın maqsatty arandatuşylyq äreketterge qatysty şaǧymdar tüsken.
Beinekonferensiiaǧa qatysuşylar mūndai tekseruler köbınese bırneşe jalǧan satyp aluşylardy tarta otyryp, tızbektei jürgızıletının, būl bizneske maqsatty qysym jasau turaly pıkır tudyratynyn atap öttı. Käsıpkerlerdıŋ aituynşa, būl äreketter qūqyqbūzuşylyqty retteudıŋ naqty körınısın būrmalaityn, anyqtalǧan zaŋ būzuşylyqtar sanyna qatysty joǧarydan berılgen būiryqtar aiasynda jüzege asyryluda.
Arandatuşylyqqa tyiym salu jäne mūndai faktılerdı būzuşylyqtyŋ jol berılmeitın dälelı retınde qarastyru turaly ūsynys jasaldy.
Myŋdaǧan önım ataularymen jūmys ısteu kezınde sözsız tuyndaityn kışıgırım būzuşylyqtar üşın aqylǧa qonymsyz aiyppūldar ötkır mäselelerdıŋ bırı bolyp tabylady.
Almatylyq käsıpkerler basqa öŋırler men Astana, Şymkent qalalarynda 2-3 paiyzǧa deiın tömendese de, öz qalalarynda bölşek salyq mölşerlemesı 4 paiyzdy qūraitynyna narazylyqtaryn bıldırdı. Qala käsıpkerlerı däl osyndai tömendetudıŋ qajettıgın alǧa tartyp otyr.
Osy ötınışterdı jäne şaǧyn käsıpkerlıktıŋ basqa da mäselelerın Almaty qalasy bilıgınıŋ nazardan tys qaldyruy turaly şaǧymdar aityldy: qatysuşylardyŋ aituynşa, Käsıpkerlık jäne sauda basqarmasy, sondai-aq basqa da baqylauşy organdar bırneşe ret kezdesulerge şaqyrylǧan, bıraq mäsele ekonomikanyŋ osy sektoryndaǧy on myŋdaǧan subektılerdıŋ qūqyqtary men müddelerı jönınde bolsa da olar käsıpkerlermen dialogtan jaltaryp otyr.
Sonymen qatar, banktık komissiialardy eskere otyryp, käsıpkerlerdıŋ şyǧyndaryn qosymşa ūlǧaiuyna äkeletın mobildı tölemderge monitoring jürgızu mäselesı talqylandy.
Käsıpkerler jergılıktı dükenderde ūrlyqtardyŋ köbeiıp bara jatqanyn da aitty. Ūrlyq üstınde ūstaǧanymen, poliseiler tiıstı şara qoldanbai, qylmyskerler jazasyz qaluda. Sonyŋ saldarynan düken ielerı mūndai ūrylardy ūstaǧan kezde polisiiaǧa habarlasudy qoiǧan, olarǧa şara qoldanbaǧasyn, ūrylar sol künı-aq qasaqana qaita keledı.
Äŋgımelesuşılerdı tyŋdap, «Aq jol» demokratiialyq partiiasynyŋ atynan saiasi baǧdarlamamyzǧa säikes bız ekonomikany liberaldy retteudı ūstanamyz dep sendırdım. QQS-ty 20%-ǧa deiın köteruge qatysty, barlyq talqylau älı alda dep esepteimız.
Būl mälımdemenı vise-premer orynbasary S.Jūmanǧarin jasady, bıraq Prezident Q.Toqaev salyq reformasyn jürgızu qajettılıgın maqūldai otyryp, sonymen bırge ükımetke būl mäselenı retteudı tapsyrdy.
Sondyqtan qazır Mäjılıste talqylanyp jatqan Jaŋa kodeks jobasyna ükımet naqty tüzetuler engızbeiınşe, qandai da bır qorytyndy jasauǧa älı erte.
«Aq jol» fraksiiasy deputattarynyŋ ūstanymyna keletın bolsaq, bız jeke tūlǧalarmen jasalatyn mämıleler boiynşa bölşek sauda salyǧyn (V&S) qazırgı qalpynda saqtaudy talap etemız, onyŋ üstıne ony zaŋnamalyq tūrǧydan 4-ten 2 paiyzǧa deiın tömendetudı ūsynamyz (degenmen, memlekettık organdar men parlamenttık jūmys tobynyŋ bırqatar deputattary būl ūsynysqa tabandylyqpen qarsylyq tanytyp otyr).
Olai bolǧanda QQS-tyŋ ösuı dükenderge, qoǧamdyq tamaqtanu oryndaryna jäne basqa da mikro jäne şaǧyn bizneske äser etpeidı.
Zaŋdy tūlǧalarmen (V&V) mämılelerde biznestıŋ özı QQS töleuge müddelı, öitkenı salyqtyŋ esepke jatqyzylǧan bölıgı paida bolady.
Sonymen qatar, 2011 jyldan bastap «Aq jol» dempartiiasy halyqtyŋ äleumettık äl-auqatyna äser etetın tūtynu tauarlary (azyq-tülık, kiım-keşek, därı-därmek, auyl şaruaşylyǧy jäne auylşaruaşylyq önımderın qaita öŋdeu) ne tolyqtai QQS-tan bosatyluy kerek, ne 0-5% eŋ tömengı mölşerleme boiynşa salyq töleuı kerek dep QQS-ty salalyq saralau qajettılıgın ünemı alǧa tartyp keledı.
Maşina jasau, tūrǧyn üi salu, IT-tehnologiialar jäne innovasiialyq salalar siiaqty basym sektorlarda da 6-8% tömendetılgen mölşerleme qoldanyluy kerek.
Tiıstı tüzetuler Ükımettıŋ QQS köteru turaly mälımdemesınen būryn Mäjılıstıŋ jūmys tobyna jıberılgen bolatyn.
Al boljamdy özgerıske bailanysty salalyq mölşerlemelerdı engızu jönındegı bastamamyz odan da özektı bola tüstı.Sondai-aq, patenttık salyq salu nūsqasyn talqyladyq, onda qoldanystaǧy jüie (jyl saiynǧy ainalym 15 million teŋgege deiın, basqa qyzmetkerlerdı jūmysqa alu qūqyǧynsyz) naqty jaǧdaiǧa säikes kelmeidı. Is jüzınde şaǧyn käsıporyndardyŋ köpşılıgı otbasylyq bolyp tabylady: aiaq kiım jöndeu şeberhanasy, şaştaraz nemese şaǧyn azyq-tülık dükenı bolsyn - onda käsıpkerlerdıŋ özı ǧana emes, sonymen bırge olardyŋ otbasy müşelerı de jūmys ısteidı.
«Aq jol» dempartiiasy mikrobizneske patenttık salyq salu boiynşa 3-ten 5-ke deiın jūmysşylardy jaldauǧa rūqsat etudı jäne jyldyq ainalym şegın 15 mln teŋgeden 75 mln teŋgege deiın ūlǧaitudy ūsynady. Sebebı ortaşa tabystylyǧy 15-20% bolatyn aǧymdaǧy limit (1,2 mln. teŋge/ai) bır adamǧa ortaşa jalaqydan tömen taza paidany qamtamasyz etedı.
Bıraq eger kem degende 3-5 qyzmetkerdı esepke aluǧa mümkındık bersek, onda jalpy ainalym 3-5 ese joǧary boluy kerek, iaǧni, jylyna 75 mln teŋgege deiın.
Talqylaudy qorytyndylai kele, taǧy da käsıpkerlerdıŋ nazaryn salyq reformasy boiynşa ükımettıŋ naqty ūsynystary älı tūjyrymdalmaǧanyna audardym. Aqpan aiynyŋ ekınşı jartysynda naqty ūsynystar jasalady dep kütudemız, sol kezde «Aq jol» fraksiiasy olardy talqylap, käsıpkerler men otandyq tauar öndıruşılerdı qorǧauda öz ūstanymyn talap etedı.
Sonymen qatar, Ükımettıŋ QQS stavkasyn däl 20% deŋgeiınde engızetınıne kümändanamyn, būl tym joǧary körsetkış jäne bız ony aitarlyqtai tömendetu üşın küresemız.
Degenmen, biudjettık daǧdarys jaǧdaiynda biudjettıŋ kırıs bölıgın nyǧaitudyŋ naqty qajettılıgı bar ekenın tüsınu kerek. Al salyqty töleu tek käsıpkerlerdıŋ ǧana emes, sonymen qatar QQS nemese bölşek sauda salyǧyn emes, jalaqysynan tabys salyǧyn töleitın barlyq jūmys ısteitın azamattardyŋ tıkelei mındetı.
Sondyqtan köp närse memleket basşysynyŋ būl mäsele boiynşa qandai naqty tapsyrma beretınıne bailanysty bolmaq.
Käsıpkerlerge belsendı azamattyq ūstanymdary, öz qūqyqtaryn qorǧauy, elge, ekonomikaǧa asa qajet köp jylǧy eŋbekterı üşın alǧys bıldırdım.
Üi janyndaǧy dükender özın-özı asyrap, özgenı jūmyspen qamtamasyz etıp, memleketke salyq tölep, halyqqa önımdı jetkızude maŋyzdy röl atqarady. Şeneunıkterdıŋ būl kısılerge alǧys aityp, eŋbekterı men tabandylyǧyn baǧalauǧa mümkındıkterı bola bermeidı. Bıraq «Aq jol» dempartiiasy ŞOB jūmysyn joǧary baǧalaidy jäne qoldauǧa ärqaşan daiyn.
Sonymen qatar, banktık komissiialardy eskere otyryp, käsıpkerlerdıŋ şyǧyndaryn qosymşa ūlǧaiuyna äkeletın mobildı tölemderge monitoring jürgızu mäselesı talqylandy.
Käsıpkerler jergılıktı dükenderde ūrlyqtardyŋ köbeiıp bara jatqanyn da aitty. Ūrlyq üstınde ūstaǧanymen, poliseiler tiıstı şara qoldanbai, qylmyskerler jazasyz qaluda. Sonyŋ saldarynan düken ielerı mūndai ūrylardy ūstaǧan kezde polisiiaǧa habarlasudy qoiǧan, olarǧa şara qoldanbaǧasyn, ūrylar sol künı-aq qasaqana qaita keledı.
Äŋgımelesuşılerdı tyŋdap, «Aq jol» demokratiialyq partiiasynyŋ atynan saiasi baǧdarlamamyzǧa säikes bız ekonomikany liberaldy retteudı ūstanamyz dep sendırdım. QQS-ty 20%-ǧa deiın köteruge qatysty, barlyq talqylau älı alda dep esepteimız.
Būl mälımdemenı vise-premer orynbasary S.Jūmanǧarin jasady, bıraq Prezident Q.Toqaev salyq reformasyn jürgızu qajettılıgın maqūldai otyryp, sonymen bırge ükımetke būl mäselenı retteudı tapsyrdy.
Sondyqtan qazır Mäjılıste talqylanyp jatqan Jaŋa kodeks jobasyna ükımet naqty tüzetuler engızbeiınşe, qandai da bır qorytyndy jasauǧa älı erte.
«Aq jol» fraksiiasy deputattarynyŋ ūstanymyna keletın bolsaq, bız jeke tūlǧalarmen jasalatyn mämıleler boiynşa bölşek sauda salyǧyn (V&S) qazırgı qalpynda saqtaudy talap etemız, onyŋ üstıne ony zaŋnamalyq tūrǧydan 4-ten 2 paiyzǧa deiın tömendetudı ūsynamyz (degenmen, memlekettık organdar men parlamenttık jūmys tobynyŋ bırqatar deputattary būl ūsynysqa tabandylyqpen qarsylyq tanytyp otyr).
Olai bolǧanda QQS-tyŋ ösuı dükenderge, qoǧamdyq tamaqtanu oryndaryna jäne basqa da mikro jäne şaǧyn bizneske äser etpeidı.
Zaŋdy tūlǧalarmen (V&V) mämılelerde biznestıŋ özı QQS töleuge müddelı, öitkenı salyqtyŋ esepke jatqyzylǧan bölıgı paida bolady.
Sonymen qatar, 2011 jyldan bastap «Aq jol» dempartiiasy halyqtyŋ äleumettık äl-auqatyna äser etetın tūtynu tauarlary (azyq-tülık, kiım-keşek, därı-därmek, auyl şaruaşylyǧy jäne auylşaruaşylyq önımderın qaita öŋdeu) ne tolyqtai QQS-tan bosatyluy kerek, ne 0-5% eŋ tömengı mölşerleme boiynşa salyq töleuı kerek dep QQS-ty salalyq saralau qajettılıgın ünemı alǧa tartyp keledı.
Maşina jasau, tūrǧyn üi salu, IT-tehnologiialar jäne innovasiialyq salalar siiaqty basym sektorlarda da 6-8% tömendetılgen mölşerleme qoldanyluy kerek.
Tiıstı tüzetuler Ükımettıŋ QQS köteru turaly mälımdemesınen būryn Mäjılıstıŋ jūmys tobyna jıberılgen bolatyn.
Al boljamdy özgerıske bailanysty salalyq mölşerlemelerdı engızu jönındegı bastamamyz odan da özektı bola tüstı.Sondai-aq, patenttık salyq salu nūsqasyn talqyladyq, onda qoldanystaǧy jüie (jyl saiynǧy ainalym 15 million teŋgege deiın, basqa qyzmetkerlerdı jūmysqa alu qūqyǧynsyz) naqty jaǧdaiǧa säikes kelmeidı. Is jüzınde şaǧyn käsıporyndardyŋ köpşılıgı otbasylyq bolyp tabylady: aiaq kiım jöndeu şeberhanasy, şaştaraz nemese şaǧyn azyq-tülık dükenı bolsyn - onda käsıpkerlerdıŋ özı ǧana emes, sonymen bırge olardyŋ otbasy müşelerı de jūmys ısteidı.
«Aq jol» dempartiiasy mikrobizneske patenttık salyq salu boiynşa 3-ten 5-ke deiın jūmysşylardy jaldauǧa rūqsat etudı jäne jyldyq ainalym şegın 15 mln teŋgeden 75 mln teŋgege deiın ūlǧaitudy ūsynady. Sebebı ortaşa tabystylyǧy 15-20% bolatyn aǧymdaǧy limit (1,2 mln. teŋge/ai) bır adamǧa ortaşa jalaqydan tömen taza paidany qamtamasyz etedı.
Bıraq eger kem degende 3-5 qyzmetkerdı esepke aluǧa mümkındık bersek, onda jalpy ainalym 3-5 ese joǧary boluy kerek, iaǧni, jylyna 75 mln teŋgege deiın.
Talqylaudy qorytyndylai kele, taǧy da käsıpkerlerdıŋ nazaryn salyq reformasy boiynşa ükımettıŋ naqty ūsynystary älı tūjyrymdalmaǧanyna audardym. Aqpan aiynyŋ ekınşı jartysynda naqty ūsynystar jasalady dep kütudemız, sol kezde «Aq jol» fraksiiasy olardy talqylap, käsıpkerler men otandyq tauar öndıruşılerdı qorǧauda öz ūstanymyn talap etedı.
Sonymen qatar, Ükımettıŋ QQS stavkasyn däl 20% deŋgeiınde engızetınıne kümändanamyn, būl tym joǧary körsetkış jäne bız ony aitarlyqtai tömendetu üşın küresemız.
Degenmen, biudjettık daǧdarys jaǧdaiynda biudjettıŋ kırıs bölıgın nyǧaitudyŋ naqty qajettılıgı bar ekenın tüsınu kerek. Al salyqty töleu tek käsıpkerlerdıŋ ǧana emes, sonymen qatar QQS nemese bölşek sauda salyǧyn emes, jalaqysynan tabys salyǧyn töleitın barlyq jūmys ısteitın azamattardyŋ tıkelei mındetı.
Sondyqtan köp närse memleket basşysynyŋ būl mäsele boiynşa qandai naqty tapsyrma beretınıne bailanysty bolmaq.
Käsıpkerlerge belsendı azamattyq ūstanymdary, öz qūqyqtaryn qorǧauy, elge, ekonomikaǧa asa qajet köp jylǧy eŋbekterı üşın alǧys bıldırdım.
Üi janyndaǧy dükender özın-özı asyrap, özgenı jūmyspen qamtamasyz etıp, memleketke salyq tölep, halyqqa önımdı jetkızude maŋyzdy röl atqarady. Şeneunıkterdıŋ būl kısılerge alǧys aityp, eŋbekterı men tabandylyǧyn baǧalauǧa mümkındıkterı bola bermeidı. Bıraq «Aq jol» dempartiiasy ŞOB jūmysyn joǧary baǧalaidy jäne qoldauǧa ärqaşan daiyn.
