Aqmola oblysynda qylmys deŋgeiı tömendep keledı

Aqmola oblysynda qylmystyq ahualdy tūraqtandyru jäne azamattardyŋ qauıpsızdıgın qamtamasyz etu maqsatynda keşendı şaralar jürgızılude. Būl şaralar oblys aumaǧyndaǧy qylmys deŋgeiınıŋ tömendeuıne sebep boldy. Būl turaly Aqmola oblystyq polisiia departamentı basşysynyŋ orynbasary Bahtiiar Utekin brifing barysynda mälımdedı, dep habarlaidy Öŋırlık kommunikasiialar qyzmetınen. Qylmystyq qūqyq būzuşylyqtardyŋ tırkeluı 1,5%-ǧa, al ortaşa jäne jeŋıl därejedegı qylmystardyŋ sany 12%-dan astamǧa tömendegen. Auyr qylmystar boiynşa da eleulı özgerıster baiqalady. Atap aitqanda, densaulyqqa auyr ziian keltıru, bopsalau, tonau jäne ūrlyq qylmystarynyŋ sany azaiǧan. Äsırese, mal ūrlyǧyna qatysty jaǧdai edäuır jaqsarǧan. «Kısı öltıru qylmysyna qarsy ıs-qimyl jasau baǧdarlamasy aitarlyqtai nätijeler körsettı. Kısı öltıru derekterınıŋ aşylu körsetkışı 100% boldy. Soŋǧy bes jylda olardyŋ sany ekı esege azaiyp, 2024 jyly tek 28 oqiǧa tırkeldı. Sonymen qatar, jedel-ızdestıru ıs-şaralary barysynda 25 jyl boiy ızdeude bolǧan asa auyr qylmystar jasaǧan qylmysker ūstaldy», - dedı Aqmola oblystyq polisiia departamentı basşysynyŋ orynbasary Bahtiiar Utekin. İnternet alaiaqtyqtaryna qarsy küreske erekşe nazar audarylyp jatyr, öitkenı sifrlandyru jaǧdaiynda būl qylmys türı özektı boluda. Biyl osy qūqyq būzuşylyqtardyŋ sany 9,6%-ǧa tömendegen. 136 qūqyq būzuşylyq aşylyp, 317 fişingtık sait būǧattaldy, 188 «dropper» - ūrlanǧan aqşany qolma-qol aqşaǧa ainaldyrǧan adamdar anyqtaldy. 2025 jyldyŋ qaŋtarynda kiberqylmystarmen küresu üşın jaŋa basqarma qūru josparlanyp otyr, ol osy qylmystardy anyqtau jäne aldyn alu boiynşa jūmys ısteitın bolady. Esırtkımen küres salasynda da aitarlyqtai jetıstıkterge qol jetkızıldı. Būl jyly 278 esırtkı qūqyq būzuşylyǧy anyqtalyp, 366 kg-nan astam esırtkı tärkılendı, ekı esırtkı zerthanasy joiyldy jäne toǧyz ırı jetkızu arnasy būzyldy. Profilaktikalyq şaralarǧa da ülken köŋıl bölıngen: 1000-nan astam ıs-şara, reidter, leksiialar, seminarlar jäne volonterler men ÜEŪ qatysuymen aksiialar ötkızıldı. «Departament tūrmystyq zorlyq-zombylyqtyŋ aldyn aluǧa da belsendı jūmys jürgızude. Biyl otbasylyq tūrmystyq qūqyq būzuşylyq boiynşa 450 qylmystyq ıs tırkeldı, onyŋ 55-ı sotqa jıberıldı. 130-dan astam zardap şekken adam, onyŋ ışınde äielder men balalar, daǧdarys ortalyqtarynan kömek aldy», - dep atap öttı spiker. Jol qauıpsızdıgı mäselesı de basymdyqty baǧyttardyŋ bırı bolyp qala beredı. Jol-kölık oqiǧalarynyŋ sany 47,5%-ǧa artqanymen, qaza tapqandardyŋ sany 15,5%-ǧa azaiǧan. Avariialardyŋ aldyn alu üşın 14 ırı ıs-şara ötkızıldı, al joldardaǧy baqylau 85 avtomatty jüie arqyly jüzege asyryluda. Qylmyspen küres, qūqyq būzuşylyqtardyŋ aldyn alu jäne azamattardyŋ qauıpsızdıgın qamtamasyz etu baǧytynda qabyldanǧan şaralar Aqmola oblysyndaǧy polisiia jūmysynyŋ joǧary tiımdılıgın däleldeidı. Būl baǧyttardy ärı qarai nyǧaitu, zamanaui tehnologiialardy paidalanu jäne profilaktikalyq şaralardy keŋeitu josparlanuda