Redakııamyzǵa Almaty oblysy, Raıymbek aýdany, Súmbe aýyly turǵyndarynyń atynan birneshe laýazymdy tulǵaǵa baǵyttala jazylǵan ashyq hat kelip tústi. Biz qarapaıym halyqtyń janaıqaıyn tıisti organdarǵa jetkizý maqsatynda hattyń mátinin ózgertpeı jarııalap otyrmyz!
“Adyrna” ulttyq portaly
QR Densaýlyq saqtaý mınıstri Aqmaral Álnazarovaǵa;
QR Parlament Májilisiniń depýtaty Janarbek Áshimjanǵa;
Almaty oblysy ákimi Marat Sultanǵazıevqa;
Almaty oblysy Densaýlyq saqtaý basqarmasynyń basshysy Almat Turysbekulyna; Raıymbek aýdany ákimi Berik Dúısenbaevqa; Oblystyq máslıhat depýtaty Nurbol Álıev pen aýdandyq máslıhat depýtaty Berik Sydyqbaevtardyń nazaryna!
AShYQ HAT
Almaty oblysy, Raıymbek aýdany, Súmbe aýyldyq aýrýhanasynyń staıonarynyń jabylýyna baılanysty aýyl turǵyndarynyń janaıqaıyna qulaq asatyn adam bolmaı tur. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev aıtqan “estıtin úkimet” qaǵıdasy bizdiń aýdanǵa qashan jetedi?
Aýdandyq aýrýhananyń basshylary bastapqyda staıonardy “qarjy jetispeýshiligine (qaryz bolý sebebinen) baılanysty jabylatynyn” málimdegen. “Aýdannyń qaryzyna bola qarapaıym buqara zardap shegýi kerek pe?” dep halyq narazy bola bastaǵan soń, aýdandaǵylar “adam sanynyń az bolýyn” aıtyp (Súmbe aýyldyq okrýgine aýdandaǵy eń iri eki eldimeken qaraıdy) syltaýrata bastady.
Biz buǵan deıin de densaýlyq salasyna jaýapty aýdandyq jáne oblystyq mekemelerge shaǵymymyzdy aıtqanbyz. Biraq, halyqtyń janaıqaıyn estip, durys jaýap berer eshkim bolmaı tur. Alǵashqy ótinishimizge «Aýrýhanalaryńyz jyldyń aıaǵyna deıin jumys isteıdi, qarastyryp jatyrmyz» degen habar aldyq.
Keıin olardyń áńgimeleri ózgerip, jaýapkershiliktik bárin Densaýlyq mınıstrligine aýdara saldy.
Olardyń jaýaby mynadaı:
QR Densaýlyq saqtaý Mınıstrliginiń 2020 jylǵy 15 qazandaǵy DSM -133/2020 buıryǵyna sáıkes, Almaty oblysy Densaýlyq saqtaý basqarmasy tarapynan 16.10.2023 jyly №159-N buıryǵy shyǵarylady” delingen.
Sonda mınıstrdiń Astanadan shyǵarǵan buıryǵy bizdiń aýdanǵa jetkenshe 3-4 jyl ýaqyt óte me?
Almaty oblystyq Densaýlyq saqtaý basqarmasy men aýdandyq aýrýhana basshysy mınıstrdiń buıryǵyn 3-4 jyl ótpeı oryndamaı ma?
Aýdandaǵylar bizdiń aýrýhanany 2024 jyldyń tamyz aıynyń birinde jabylǵanyn aıtady. Mınıstrdiń 2020 jyly shyqqan arnaıy buıryǵy bolsa, odan beri aýrýhana qalaı jumys istep kelgen?
Aýdandyq aýrýhananyń jumysy shatqaıaqtap, túsiniksiz jaǵdaılar oryn alyp jatqanyn osydan-osydan-aq baǵamdaı berýge bolatyn sııaqty.
Eger rasynda mınıstrliktiń halyqtyń densaýlyǵyna, ósip-ónýine, tirshilik etýine keri áserin tıgizetin mundaı buıryǵy bolsa, ony halyq bolyp qaıta qaraýdy talap etemiz!
Sizge Súmbe aýylyndaǵy aýrýhananyń jabylýy shekara boıyndaǵy aýyl turǵyndarynyń “Ádiletti Qazaqstannyń” bolashaǵyna degen senimin setinetip jatqanyn habarlaǵymyz keledi. Máselen, bir ǵana mekemeniń jumysyn toqtatýy aýyldyń jaǵdaıyna qanshalyq keri áser etkenin tizip kóreıik.
1. Aýrýhananyń staıonary jabylǵanymen, kúndizgi ambýlatorııa úshin eki qabatty ǵımaratty jylytý baıaǵydaı júrgizilip jatyr. Ústindegi qabat qańyrap bos turǵany bolmasa, shyǵyn burynǵydaı, eshqandaı ózgergis joq.
2. Aýyldaǵy naýqastardyń bári Narynqol aýrýhanasyna jiberilip jatyr. Al, emdelýge jataıyn dese, ol jaqta oryn joq ekenin aıtyp, keri qaıtarady. Iaǵnı, biz aýyrsaq, barar jerimiz joq. Aýyldaǵy bar aýrýhana jabylǵan soń, aýdandaǵy “joq” aýrýhana ólim aýzynda jatpasań, basqa jaǵdaıda bizge qaramaıtynyna kózimiz ábden jetti.
3. Staıonar jabylǵan soń, jumystan qysqaryp qalmaý úshin bizde qyzmet etken 14 mamannyń barlyǵy aýdan ortalyǵyna jumysqa ornalasty. Olar burynǵy alyp júrgen jalaqylaryn alyp otyr. Bul jerde de únemdelgen qarajatty kórip turǵan joqpyz.
Súmbe aýylyndaǵy aýrýhanada qyzmet etken dárigerlerdiń bári de aýdanǵa qatynap isteıtindikten jol qıyndyǵy álden bastap sezile bastady. Túpkirdegi aýyl bolǵandyqtan taksı eki jaqqa birdeı tolyq klıent bolmasa, Narynqolǵa barmaıdy. Dárigerler erteńgisin jumysqa jetý úshin taksıdiń eki jaqqa birdeı tolyq salonyn tóleýge (5600 teńge) májbúr. Qaıtar jolda Qyzylushqa deıin kelip, jol tosady. Bolmasa, Narynqoldyń taksıleriniń eki jaǵynyń qunyn tólep, úılerine qaıtady.
Ár sársenbi tazalyq kúni bolǵandyqtan 14 mamannyń barlyǵy tutas Narynqolǵa barýǵa mindetti. Ol kúni bul shyǵyn taǵy eseleneri aıtpasa da túsinikti. Biz qalaly jerde bolsa túkirigi jerge túspeıtin mamandardy nege bulaı sabyltyp qoıýǵa tıispiz?
5. Súmbe men Narynqol arasyndaǵy joldyń sapasy syn kótermeıdi. Birer aptada kún sýytqan soń, jol qaýipsizdigi máselesi týady. Eger apatty jaǵdaı bola qalsa aýdandyq aýrýhana basshylyǵy bárin óz jaýapkershiligine ala ma?
6. Aýdanǵa qatynap júrgen mamandar arasynda balasy DP dıagnozymen esepte turǵan maman da bar. Arqa súıer eshkimi joq jas maman naýqas balasyn týystardyń úıinde qaldyryp, janbaǵys úshin jumysqa barýǵa májbúr. Zeınet jasyna 4-5 aı qalǵan ana da bar. Tipti, keı mamandar shıitteı balalaryn qaraýsyz qaldyryp, jumysqa ketip júr. Elimizde ystan ýlanyp, bir úıdiń 4-5 balasy kóz jumǵan oqıǵalar bizde de qaıtalanbasyna kim kepil? Ondaı jaǵdaı týa qalsa, oblys pen aýdandaǵylar taǵy ata-anany kinálap shyǵa kelmek pe?
7. Bul máselelerge aýdandyq aýrýhana basshysy nazar aýdarǵysy kelmeıdi. Onyń ustanymy “shydasań - osy. shydamasań - kete berden” aspaı tur.
Sol basshy qyzmetkerlerin “aıtýǵa aýyz barmaıtyn qaldyqtardy qolmen sorttaýǵa” májbúrlegen. Dárigerler “Ushynyp aýrý bolatyn boldyq. Bizdi aýdandyq aýrýhana basshysy qorlap otyr” dep shaǵym aıtýda.
Osyndaı “membilemdiktiń” saldary aýdannan kásibı mamandardyń kóship ketýine ákelip jatyr. Al, basynda nesıesi bar, kúnkóris qıyn mamandar amalsyz bárine kónýge májbúr.
8. Sońǵy jyldary aýylymyzǵa sport kesheni, mádenıet úıi salynyp, el jaqsylyqqa úmittenip otyrǵanda, aýrýhana jabylyp qalýy aqylǵa syımaıdy. Bul jaıt eldi qalaǵa kóshýine májúrlep, oqýshylardyń da sanyn azaıtary anyq. Bárinen úmitin úzip “qalaǵa kóshemiz” deýshiler de kóbeıýde.
Jyly uıasyn tastap olar qaıda barady? Qalada olardy kim kútip tur? Qala tóńirektep, páter jaldap, qańǵyǵan qazaqtyń qataryna qosylmaı ma? Olardyń bala-shaǵasynyń taǵdyry ne bolmaq? Aýrýhanany japqandaǵy tapqan paıdamyz, jetken jetistigimiz osy ma?
9. Qyzmetkerler “burynǵy basshylyq kezinde óreskel zań buzýshylyq bolǵanyn, qazir sonyń zardabyn tartyp jatyrmyz” degendi aıtady. Eńbek aqyny 4-5 aıǵa keshiktirip berý, tolyq shtattaǵylarǵa 0,75, 0,75-0,50 eńbekaqy tóleý, zeınetaqy jınaǵyna aqsha aýdarmaý, (jalaqydan aı saıyn aqsha ustap qalady), kúndelikti tutynatyn zattarǵa (sabyn, súlgi, tazık, shelek, elektr jabdyqtary, t.b) aqsha jınaý sııaqty zańsyz áreketter bolǵan. Aýrýhana ishin jeńil jóndeý jumystaryn da dárigerler óz qaltasynan kótergen.
Shynynda bul burynǵy basshylyqtyń qateligi bolsa, onyń zardabyn keıingi basshylar nemese sonyń qaramaǵyndaǵy qyzmetkerlerdiń tartýy qanshalyq ádiletti?
Burynǵy bolsyn, qazirgi bolsyn basshylardyń el kórip otyrǵan zańsyzdyqtarynan qarapaıym halyq nege zardap shegýi kerek?
Joq álde munyń astarynda uzaq jyldan jalǵasyp kele jatqan sybaılas jemqorlyq máselesi jatqan joq pa?
Munyń bári biz úshin úlken suraq? Jaýap berer bireý bar ma?
Biz Súmbe aýylynyń turǵyndary aýylymyzdaǵy aýrýhananyń jabylýyna narazylyq bildire otyryp, memlekettik qarjy baqylaý mekemeleri, Jemqorlyqqa qarsy agenttikter aýdannyń densaýlyq salasynyń sońǵy 4-5 jyl kólemindegi jumystaryna tekseris júrgizýin talap etemiz!
Qalaı dep aqtalsa da, qandaı buıryqqa súıense de shekaraly aýyldyń aýrýhanasyn jabý 100% qate sheshim. Halyqtyń talap-ótinishin eskere otyryp, aýrýhanany qaıtadan qalpyna keltirip berýlerińizdi talap etemiz!
