«Óner bilim bar jurttar
Tastan saraı salǵyzdy.
Aıshylyq alys jerlerden,
Kózińdi ashyp jumǵansha,
Jyldam habar alǵyzdy.
Aty joq qur arbany
Myń shaqyrym jerlerge,
Kún jarymda barǵyzdy» - dep uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarın aıtyp ketkendeı, álemniń osyndaı dárejege kóterilip, kóp nársege qol jetkizýi ǵylym men bilimniń qaryshtap damýynyń arqasynda. Sol tárizdi qazaq eliniń bolashaǵy, álemge órkenıeti ozyq el bolyp tanylýy kózi ashyq, kókiregi oıaý bilimdi de sanaly urpaqtyń qolynda! Osy jolda ǵylym men bilimdi damytý úshin elimizde tıisti sharalar qabyldanýda.
«Bilimdi ult – sapaly bilim» ulttyq jobasy
Bul joba – Qazaqstannyń bilim berý salasyn damytýǵa baǵyttalǵan memlekettik baǵdarlamalardyń biri. Bul joba elimizdiń bilim berý júıesin jańǵyrtyp, halyqaralyq standarttarǵa saı bilim berý sapasyn jaqsartýdy maqsat etedi. Joba 2021 jyly qabyldanǵan jáne 2025 jylǵa deıin júzege asyrylmaq. Jobanyń negizgi maqsatyn atap aıtar bolsaq, «Bilimdi ult» jobasynyń basty maqsaty – sapaly jáne qoljetimdi bilim berý arqyly básekege qabiletti, bilimdi, kásibı sheber azamattardy tárbıeleý. Sonymen qatar, bul joba Qazaqstannyń bilim berý júıesiniń halyqaralyq deńgeıge saı bolýyna, ınklıýzıvti bilim berýdi damytýǵa, jáne ıfrlyq tehnologııalardy engizýge baǵyttalǵan.
Joba birneshe mańyzdy baǵyttardy qamtıdy:
Joba aıasynda balalardyń mektepke deıingi bilimge qoljetimdiligin qamtamasyz etý maqsatynda mektepke deıingi mekemelerdiń sanyn arttyrý, olardyń sapasyn kóterý kózdeledi. Erte jastan bilim alýǵa qolaıly jaǵdaı jasaý arqyly balalardyń tanymdyq jáne shyǵarmashylyq qabiletterin damytýǵa nazar aýdarylmaq.
Orta bilim berý júıesin jańǵyrtý, bilim berýdiń sapasyn arttyrý jáne bilim alýshylardyń nátıjelerin jaqsartý – jobanyń basty basymdyqtarynyń biri. Bul baǵytta mektepterdi modernızaııalaý, zamanaýı jabdyqtarmen qamtamasyz etý, bilim berý baǵdarlamalaryn jańartý jáne muǵalimderdiń biliktiligin arttyrý sharalary qarastyrylǵan.
• ıfrlyq bilim berý jáne aqparattyq tehnologııalar
Joba ıfrlyq bilim berý tehnologııalaryn engizýge erekshe kóńil bóledi. Barlyq bilim berý deńgeılerinde onlaın jáne qashyqtyqtan oqytý júıesin damytý, elektrondy oqýlyqtar men oqý-ádistemelik quraldardy qoldaný, mektepter men joǵary oqý oryndaryn joǵary jyldamdyqty ınternetpen qamtamasyz etý josparlanǵan.
• Inklıýzıvti bilim berý
Bilim berý júıesiniń ınklıýzıvti bolýyn qamtamasyz etý, ıaǵnı erekshe qajettilikteri bar balalar men jastar úshin qoljetimdi bilim berý múmkindikterin jasaý – jobanyń mańyzdy mindetteriniń biri. Bul baǵytta arnaıy oqý baǵdarlamalary men ádistemeler ázirlenedi, sondaı-aq, oqý oryndaryn arnaıy qural-jabdyqtarmen qamtamasyz etý josparlanǵan.
• Pedagogtardyń mártebesin arttyrý
«Bilimdi ult» jobasy aıasynda muǵalimderdiń mártebesin kóterý, olardyń eńbekaqysyn arttyrý jáne kásibı damýyn qamtamasyz etý sharalary qarastyrylǵan. Bul baǵytta muǵalimderdiń biliktiligin arttyrý kýrstary, tájirıbe almasý baǵdarlamalary, halyqaralyq oqytý ádisterin engizý jumystary júrgizilýde.
• Joǵary bilim berý men ǵylymdy damytý
Joǵary oqý oryndary men ǵylymı-zertteý ortalyqtaryn damytý da joba aıasyndaǵy basym baǵyttardyń biri. Oqý oryndarynyń ǵylymı áleýetin kóterý, olardyń álemdik ýnıversıtetter reıtıngisinde joǵary oryndarǵa ıe bolýyn qamtamasyz etý, sheteldik ýnıversıtettermen jáne ǵylymı ortalyqtarmen yntymaqtastyq ornatý josparlanǵan.
• Tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesin damytý
Tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý júıesin jańǵyrtý arqyly Qazaqstan ekonomıkasynyń suranysyna sáıkes mamandar daıarlaý kózdeledi. Bul baǵytta dýaldy oqytý júıesin damytý, kolledjder men kásiptik bilim berý mekemelerin zamanaýı qural-jabdyqtarmen qamtamasyz etý jumystary júrgiziledi.
Jobanyń nátıjelerine toqtalar bolsaq:
2025 jylǵa deıin «Bilimdi ult – sapaly bilim» ulttyq jobasy aıasynda kelesi nátıjelerge qol jetkizý josparlanǵan:
- Mektepke deıingi bilimmen qamtylǵan balalardyń sanyn 100%-ǵa jetkizý;
- Mektepterdiń 90%-yn zamanaýı qural-jabdyqtarmen qamtamasyz etý;
- Joǵary bilim berý sapasyn arttyryp, álemdik reıtıngterde qazaqstandyq ýnıversıtetterdi joǵary oryndarǵa shyǵarý;
- Pedagogtardyń eńbekaqysyn 2 ese arttyrý;
- Erekshe qajettilikteri bar balalardyń bilim alýyna qolaıly jaǵdaı jasaý.
«Bilimdi ult – sapaly bilim» ulttyq jobasy Qazaqstannyń bilim berý júıesin jańa deńgeıge kóterýdi kózdeıdi. Bul joba jastardyń bilim alýǵa qoljetimdiligin arttyrýǵa, bilim sapasyn jaqsartýǵa jáne básekege qabiletti mamandardy daıarlaýǵa baǵyttalǵan.
Aıgúl Muratqyzy
