Qazaqstanda "ūldardan qyzdar köp" degen ūǧym qazırgı taŋda dūrys aqparat emes. QR Statistika komitetınıŋ soŋǧy mälımetterı boiynşa, 20-30 jas aralyǧyndaǧy jıgıtter qyzdardan köp. Tengrinews.kz redaksiiasy qalyŋdyq nemese küieu jıgıt ızdep qaida baru kerektıgın, qai aimaqtarda jiı otbasy qūrylady jäne qaida ajyrasu deŋgeiı joǧary ekenın aityp beredı.
Qazaqstanda 18 489 704 adam tūrady. Halyq sany boiynşa Almaty oblysy köş bastap tūr - 2 047 067 tūrǧyn. Al eŋ az Soltüstık Qazaqstan oblysynda - 552 271 adam. Qazaqstanda äielder erlerge qaraǧanda 3 paiyzǧa artyq. Näzık jandylardyŋ ortaşa jasy - 33,4 jas, al er adamdardıkı - 30,2 jas. Qazaqstandyqtardyŋ ortaşa jasy - 31,8. Mysaly, Japoniiada halyqtyŋ ortaşa jasy - 46,1, İtaliiada - 44,5, Egipette - 25,3. 20-30 jas aralyǧy boiynşa elımızde er adamdar basym. Qyzdarǧa qaraǧanda ūldar 16 560-qa köp. Jastardyŋ eŋ köp şoǧyrlanǧan öŋırı - Almaty oblysy, 3 090 952 adam. Elımızdıŋ soltüstık aimaqtaryndaǧy er adamdar neke qiiuǧa asyqpaidy eken, atap aitqanda Pavlodar, Qostanai jäne Soltüstık Qazaqstan oblystarynda. Soŋǧy ekı öŋırdıŋ qyzdary da tūrmysqa şyǧuǧa asyǧar emes. Almaty qalasynyŋ tūrǧyndary da būl tızımge kıredı. Statistika komitetınıŋ mälımetterıne säikes, ortaşa alǧanda 2019 jyly ekı nekege bır ajyrasudan keledı. Ony 2018 jylmen salystyratyn bosaq, byltyr 137 797 neke tırkelgen, 57 797 otbasy ajyrasqan. Bala tuu körsetkışı boiynşa, 2019 jyldyŋ qaŋtarynan mamyryna deiın Türkıstan oblysy alda. Mūnda 21 876 bala düniege kelgen. Būl körsetkış boiynşa üzdık üştıkte Almaty oblysy - 20 318 bala jäne Almaty qalasy - 13 800 bala kıredı. 20-30 jas aralyǧyndaǧy jıgıtter men qyzdar arasynda küieu bala Türkıstan oblysynda köp - 24 677 adam. Al qalyŋdyq Almatyda köp - 42 990 adam. Tiısınşe, Almatyǧa küieu jıgıttıŋ artynan, al Türkıstan oblysyna - qalyŋdyqqa barudyŋ qajetı joq. PS. Mysaly, İtaliiada bır qyzǧa kem degende bes boidaq jıgıt keledı. Al Latviiada, aşyq aqparat közderıne qaraǧanda, erkekterdıŋ tapşylyǧynan äielder basqa europalyq elderge ketuge mäjbür eken. Bızde, Qazaqstanda, TMD-nyŋ basqa da elderındegı siiaqty, ūzaq uaqyt boiy jıgıtterge qaraǧanda qyzdar köp bolǧan. Mysaly, Keŋes uaqytynda Qostanai qalyŋdyqtar qalasy bolyp sanalǧan. Sol kezderı qalada eldegı eŋ ırı tıgın fabrikalarynyŋ bırı jūmys ıstegen. Tıptı äielder qala basşylyǧynan zauyt salyp, erler üşın jūmys oryndaryn jasaudy sūraǧan degen el arasynda äŋgıme bar. Köp ūzamai zauyt ta salyndy... Mümkın, Türkıstan oblysyna qalyŋdyqtardy tartu üşın tıgın fabrikasy qajet şyǧar, al Almatyda jıgıtterdıŋ sanyn arttyru üşın qandai käsıporyn salu kerek?
Avtor: Aigerim Abilmajitova
"Adyrna" ūlttyq portaly
