Azattyq taŋyna säule bolǧandardyŋ bırı - Mūrat Äuez

1687
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2024/06/cd289e9d-0a8f-49f0-956c-36cb4992da57.jpeg
Keşe, 2024 jyldyŋ 14 mausymynda 82 jasqa qaraǧan şaǧynda Mūrat Äuezov baqiǧa ozdy. Ol 80 jasqa tolǧan kezınde qairatkerdı tıkelei de, jelıde de qūttyqtap, köpşılık özınıŋ yqylasyn bıldırgen. Estelık, esseler jazylǧan. Bügın de jazylyp, jariialanyp jatqandary bar. Sondai jazbalardyŋ bırın qysqarǧan nūsqada jariialaǧandy jön kördık. Avtor aitqandai, qairatkerdıŋ "Jas Tūlpar" ūiymy kezeŋındegı belsendılıgı älı künge jeke zerttelmei keledı.     Mūrat Mūhtarūly Äuez - HH-ǧasyrdyŋ ekınşı jartysyndaǧy ūlttyq "Jas Tūlpar" qozǧalysynyŋ baskerı ǧoi. Būl qozǧalys elge ülken dümpu äkeldı. Saiasattan görı ruhani-mädeni salalarda jappai serpılıs tuǧyzuǧa septık etken qozǧalys. Qazaq halqy öz jerınde ūlt ekenın sezınıp, öz taǧdyryn özı qolǧa aluǧa bekıngen sät, osy "Jas Tūlpardan" bastaldy. Būny älı künge saiasattanuşylar,tarihşylar resmi-ǧylymi türde jazbai, zerttemei, baǧalamai otyr. Būl qozǧalys qyzyl imperiianyŋ 2-älemdık soǧystan keiıngı qazaqty kezektı otarlauyna degen qarsy ışkı būlqynys bolatyn. «Jas Tūlpardan» keiın "Dos-Mūqasandar", "Gülder" syqyldy önerpaz toptar tudy, jastardy dür sılkındırdı, odan ärı aqyn-jazuşylar tüledı. Ūlttyŋ ruhy samsap şyǧa keldı. Äsırese, būl serpılıstıŋ ruhani şyŋy Oljas Süleimenovtyŋ "Az i Iа" kıtäbı. Būl endı qyzyl imperiiaǧa ruhani türde "Bız endı būdan ärı otar boludan bas tartamyz!" tūrǧydan berılgen jauap edı. 1989 jyly qūrylǧan "Nevada-Semei" antiiaderolyq qozǧalysyn Oljekeŋ basqaryp, oǧan orynbasarlyq etken Mūrat Mūhtarūlynyŋ tandemı jaqsy edı. Sol jyly mamyr aiynda Almatyda ülken jiyn bolyp, arty Semeige, Qarauylǧa ondaǧan avtobustarmen barǧan jastardyŋ ışınde boldyq. Sonda köp bastamany Mūrat aǧamyzben şeşıp edık. Ylǧi 28-30-daǧy jastar Semeide, Oljas aǧamyzben kezdesudı şeşkenbız. Sodan sol oidy Mūrat aǧamyzǧa aityp edık, ol kısı ony 1 saǧattyŋ ışınde şeşıp, ekeuı qonaqüidegı keŋ bölmede onşaqty jıgıttı qabyldap, saǧattan astam äŋgımeleskenımız bar. Keiın sol jıgıtter būdan ruhtanyp, öz öŋırlerımızde qozǧalys qūryp kettık - men Aqtöbede "Jem" antiiadrolyq qozǧalysyn, Älihan Baimen "Ūlytau" qozǧalysyn qūrdy, basqa da jıgıtter dür ete tüstı. Keiın bärımız de eldıŋ azattyǧyna kırısıp kettık. Mūrat aǧamyzdyŋ ıske degende şyǧarmaşyl adamǧa tän yrǧalmai-jyrǧalmai-aq kırısıp ketetın äbjıl mınezı baryn, däl ärı tap basatynyn sonda körgem. Keiın ol avtoritarizmge qarsy tūrǧan eŋ alǧaşqy oppozisiiany basqardy - "Azamat" partiiasyn qūrdy! Osynyŋ bärı aǧa ūrpaq tarapynan tarihtaǧy bosalqy dünienı toltyratyn qairatkerlıkter! «Jas Tūlpardyŋ» basynda tūrǧan Mūrat Mūhtarūly Äuezdıŋ ömırı osyndai ūlttyq serpılıske toly, finaly - Azattyq, ärine!  

Serik Ergali

         
Pıkırler