Dımashtyń «esinen adasqan» ıspanııalyq fandary

29 maýsym kúni elordada Dımash Qudaıbergenniń «Arnaý» atty jeke konerti ótti. Án keshine álemniń túkpir-túkpirindegi 64 memleketten 12 myńǵa jýyq tyńdarman keldi. Saıt tilshisi Dımashtyń Ispanııadan kelgen tyńdarmandarymen áńgimelesip qaıtty. Olardyń biri Dımashty kórý úshin aýrýhanadan «qashyp» shyqsa, taǵy bireýi joldasynan «Esińnen adasqansyń» degen sóz estigen.

«Nur-Sultan qalasy Dýbaıǵa uqsaıdy»

Qazaqstanǵa kelgenderińizge neshe kún boldy?

Qazaqstanǵa kelgenimizge bir apta bolyp qaldy. Men elden birinshi ret alystap, saıahat jasap otyrmyn. Almaty men Nur-Sultan qalasynyń aralyǵy alys jáne eki qalanyń aýa temperatýrasy da eki túrli eken. Almatyda kún óte ystyq bolsa, Nur-Sultan qalasynda salqyndaý jáne jıi jel soǵady eken. Qazaq halqynyń qonaqjaılylyǵy unady. Qaı qalaǵa barsaq ta tazalyqqa kýá boldyq. Almatynyń taýlary, tabıǵaty unady, al Nur-Sultan qalasy ártúrli ǵımarattarymen erekshelenedi. Bul qalany Dýbaıǵa uqsattyq. Endi týys, dostarymyzǵa bul memleketke saıahattap kelý týraly usynys aıta júremiz.

Bizdiń elge kelýlerińizge sebepshi bolǵan Dımash Qudaıbergenniń ánderin alǵash qashan tyńdadyńyz?

2017 jyldyń qarasha aıynda Dımashtyń ánin alǵash ret tyńdadym. Ony Londonda ótken konertinde kórip, tildesýdiń sáti tústi. Ispanııadaǵy Qazaqstan elshiliginde isteıtin mamannyń týǵan ápkesi Dımashtyń muǵalimi bolǵan eken. Dımashqa qatysty osyndaı kez kelgen jańalyqtan habardar bolýǵa tyrysamyz. «Aıaqtan tik turyp kórýge turarlyq konert boldy»

Dımashtyń jeke konerti qalaı ótti? Qandaı áser aldyńyzdar?

 Dımashtyń konertin otyryp kórgender de, fan-zonada turyp kórgender de boldy. Men turyp kórgenderdiń qatarynda boldym. 53 jastaǵy adamǵa 5-6 saǵat aıaqtan tik turyp kórý ońaı emes, biraq solaı turyp kórýge laıyqty konert boldy.

Sizder ártúrli sala mamanysyzdar ma?

Iá, biz ár salada jumys isteımiz jáne ártúrli jastamyz. Men úıde otyrǵanyma 20 jyl boldy, jasym – 53-te. Héctor – baǵban, ol 44 jasta. Nani – eden jýýshy, ol 71 jasta bolsa, Luisa – admınıstrator, ol 57 jasta. Bizdi biriktiretin – Dımashtyń ánderi.

«Dımashty tyńdaǵan kúnniń erteńinde Qazaqstanǵa ushyp ketti»

Dımashtyń konertine kelýdi qashannan beri josparlaı bastadyńyzdar?

Ispanııanyń taǵy bir turǵyny Dımashtyń ánderin ǵalamtordan tyńdap kórgen kúnniń erteńinde-aq Qazaqstanǵa ushyp ketti. Ol osynda bir aı buryn kelip, Qazaqstannyń barlyq qalasyn aralap shyqty. Biz Dımashtyń jeke konerti Nur-Sultanda ótetinin estı sala osy jaqqa kelý týraly sheshim qabyldadyq. Bul konertke kóbirek adam kelýi kerek bolatyn, biraq eńbek demalysyn alatyn ýaqyttary sáıkes kelmeı, birazy kele almaı qaldy.

Qazaqstanǵa alǵash ret kelip otyrǵan bolarsyzdar?

 Bastapqyda Dımashty franýz tilinde án aıtatyn qytaı ultynyń ókili dep oıladym. Zertteı kele ol Qazaqstan azamaty ekenin bildim. Buryn Qazaqstan dúnıejúzilik kartada bar memleketterdiń biri retinde ǵana biletinbiz. Al qandaı memleket ekenin, ol jaqta qandaı halyq turatynyn Dımashtyń ónerimen tanysqannan keıin ǵana bile bastadyq. Bul elge Dımashtyń konertin ǵana kórý úshin emes, onyń týǵan eli qandaı ekenin, salt-dástúr, mádenıetimen tanysý maqsatynda keldik. Konert bitkennen keıin Almaty qalasynda birneshe kún bolyp, Nur-Sultanǵa qaıta ushyp keldik. Búgin, mine, Býrabaıdyń tabıǵatyn tamashalap júrmiz. Bul jaqta ana tilin bilmeıtin qazaqtar bar eken, bul óte ókinishti jaǵdaı. Dımash arqyly qazaq ánderin jattap aldyq.

«Týǵan ulym úshin mundaı táýekelge barmas edim»

Maqsattaryńyz oryndaldy ma? Elimizden qandaı erekshelik, qandaı aıyrmashylyq baıqadyńyzdar?

Bul jaqta kez kelgen taǵamǵa et kóp qosady eken. Biz jaqta jylqy etin jemeıdi, sebebi jylqy – adamnyń dosy sanalady. Biraq osy jaqqa kelgende Dımashtyń qurmetine jylqy etiniń dámin tatyp kórdim. Shynyn aıtqanda, ózimniń týǵan ulym úshin osyndaı táýekelge barmas edim. Sondaı-aq, Dımash apasy men atasynyń qolynda ósken bala ekenin bilemiz. Biz jaqta ondaı salt-dástúr joq. Qazirgi ýaqytta biz jaqta jastardyń aıaǵynan nyq turyp ketýi úshin nemeresine naǵashy apasy ýaqytsha qarap beretin úrdis qalyptasyp keledi. Bul – jaqsy úrdis dep oılaımyn. Biz Dımashtyń ónerine bas ıemiz, al jeke ómirine tereń úńilmeımiz, degenmen ol jaqsy ánshi ǵana emes, jaqsy adam. Ol ishimdik ishý, temeki shegý sııaqty jaman ádetterden ada. Onyń symbatty jigit, jany taza adam ekeni, tyńdarmandarymen qarym-qatynasy erekshe ekeni sózsiz. Dımash – bárimizge ortaq qymbat qazyna.

 Dımashtyń qaı ánin erekshe jaqsy kórip tyıdaısyz?

Dımashtyń barlyq áni unaıdy. Halyq áni – Daıdıdaýdy erekshe atap óter edik. Franııadan kelgen tyńdarman qyz Dımash ándi franýz tilinde akentsiz aıtady deýge bolatynyn, al ıtalııansha tipten akentsiz aıtatyny týraly aıtty.

Osy jaqta Dımashpen kezdesýdiń sáti tústi me?

Dımashpen júzbe-júz kórisýdiń sáti túspedi. Onyń fanattarymen kezdesý uıymdastyrylǵan kezde biz qalada ekskýrsııada júrdik. Dımashtyń Ispanııaǵa kelgen kezi bolǵan, biraq aldyn ala eshkimge habarlap, jarııalap aıtpaǵan edi. Biz onyń keletinin aldyn ala bilip alsaq ta, onymen kezdesýge umtylyp, mazasyn almadyq. «Keletini týraly aldyn ala jarııalamaǵan bolsa, demek bizben kezdesetin ýaqyty joq shyǵar» dep, onyń sheshimine qurmetpen qaradyq. Ispanııada halyqtyń tilegi, ótinishi jazylatyn arnaıy saıt bar. Sol saıtqa Dımashty qonaqqa shaqyrý týraly ótinip, onymen báribir kezdesý uıymdastyramyz dep oılaımyz. Otandyq radıoarnalardyń birine jıi habarlasyp, Dımashtyń ánderin qoıýdy surap, aqyry 11 mınýttyq baǵdarlama jasaýyna qol jetkizdik.

«Eki ulym bar: biri – týǵan ulym, ekinshisi – Dımash»

Dımashtyń konertine keletinderińiz týraly aıtqan kezde týys, dostaryńyz qoldaý bildirdi me?

 Meniń 27 jastaǵy ulym bar. Ol da Dımashtyń ánderin jaqsy kóredi. Buryn men suraǵan adamǵa jalǵyz ulym bar ekenin aıtsam, qazirgi ýaqytta eki ulym bar ekenin aıtamyn, onyń biri – týǵan ulym bolsa, ekinshisi – Dımash balam. Dımashtyń konertine keletinimiz týraly aıtqan kezde týys, jaqyndarymyz ártúrli qabyldady. Kúıeýlerimiz «Esterińnen adastyńdar ma?!» dese, «Bir konert úshin sonshalyqty uzaq jol júresińder me?» degenderi de boldy. 72 jastaǵy Nani Qazaqstanǵa keler kezde aýrýhanada jatqan. Ol aýrýhanadan suranyp shyǵý úshin 7 dárigerge Dımashtyń ánderin tyńdatyp, ne úshin aýrýhanadan shyǵýǵa qushtar bolyp turǵanyn túsindirgen. Dárigerler «Bul keremet ánshiniń konertin kórý úshin sizdi aýrýhanadan shyǵarýymyzǵa bolady» degen eken.

Dımash týraly taǵy qandaı qyzyqty aqparat bilesizder?

«Dımash – álemniń elshisi»

«Elimizdegi ár tas bilýi kerek» deıtindeı, Dımash sizder úshin nesimen erekshe?

Onyń án aıtý stıli kúrdeli jáne ándi jetkizý joly erekshe. Kásibı turǵyda óte myqty ánshi. Onyń daýysy – dertke daýa. Germanııada úıden shyǵýǵa qorqatyn qyz bolǵan. Úıden shyqqan kezde onyń boıyn úreı bılep, jany jaı tappaıtyn. Ol Dımashtyń ánin tyńdaǵaly boıyndaǵy qorqynyshty jeńip, Dımashtyń konertine bardy. Dımash án aıtqanda kózińe jas keledi, bul jaıdan-jaı bolatyn qubylys emes. Onyń basqa emes, dál osy zamanda dúnıege kelgeni qandaı jaqsy. Ony «Álemniń elshisi» dep ataýǵa bolady, sebebi onyń ánderin tyńdaǵan adam jaman oıdan arylyp, boıyn tek mahabbat, jaqsy sezimder bıleıdi. Soǵysqumar adamdarǵa Dımashtyń ánderin tyńdatyp, beıbit ómirge shaqyrýǵa bolady. Onyń ánderin túsiný úshin til bilýdiń de qajeti joq, júrekpen sezinseń bolǵany.

Aldaǵy ýaqytta alǵa qandaı maqsat qoıyp otyrsyzdar?

Endigi maqsat – osy jaqqa basqa da týys, dostarymyzben birge kelý. Madrıdte bizdiń koordınator turady. Ol Dımashqa qatysty jańalyqtarmen bólisip, onyń konertine baratyndardyń basyn biriktirip, uıymdastyrady. Aldaǵy ýaqytta Ispanııanyń ár túkpirinde Dımashtyń fanattarynan quralǵan toptar bolady. Osy jaqtaǵy saparymyzdyń sátti bolýyna yqpal etken «Trıýmf Travel» týrıstik agenttigine, Sin Fronteras ıspan ortalyǵyna alǵys aıtamyz.