"Kemel adam" ne üşın, kım üşın jazyldy?

3137
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2023/12/img_6572-960x500.jpeg?token=98cc8c4c2dd2a9ac9c56b4e93d4bb0a1
Oŋtüstıktı qar basyp, Şymqaladan şyǧa almai qaldym. Jol taiǧaq, kün jylynsa jol aşylatyn şyǧar dep jatyrmyn üide. Ainalama qarasam, Qairat moldanyŋ kıtaby tūr eken sörede, aldym da paraqtai bastadym... "Asa meiırımdı Allanyŋ atymen" bastapty. Ekınşı söilemde oǧan "şeksız madaq" aitqan. Odan keiın "eŋ kemel adam - äz Paiǧambar..." deptı. Äbden kemeldengen adam Mūhammed dep tüiındese, onda osy sözden keiın kıtapty aiaqtai saluǧa bolar edı... Joq, Qairat molda Habusnamenıŋ, Äbunasyr traktatynyŋ, Abaidyŋ qarasözderınıŋ öŋın ainaldyryp, qazaqqa bıraz aqyl aityp tastapty. Tıptı, Mūhtar Şahanov jyrynan da üzındı alypty. Toq ışek, tamaqty şainau, ışılmegen süt,   jelınbegen nan jönınde de aŋyz-äpsana aitypty. Mūndai äŋgımenı aituǧa Qairat molda nege qūştar boldy dep oiǧa şomyp otyrmyn. Taǧam institutynda nenı ışıp, nenı jeudı äbden zerttegen akademik Töregeldı aǧamyzdan asyryp aitatyn eşkım joq şyǧar... Qairat molda "Kemel adam" degen kıtabynda ruhaniiattyŋ tauyn qoparmasa da bır töbesın töŋkerıp, qazaqtyŋ kenje qalǧan pälsapalyq oi-sanasyna serpılıs beretın dünie jazdy ǧoi dep jürgem. Bärı beker eken. Bylaiǧy mūsylman hadis dep, oǧan aqiqattai senıp alǧan arabtyŋ aŋyz-ertegısın qazaq folklorymen aralastyryp, oǧan tanymal oişyldardyŋ sözın dämdeuış retınde qosyp, sony qazaqqa sūiyq botqa türınde ışkızıp jıbermek-au Qairat moldamyz. Mūndai ışırtkını bılım-ǧylym ızdegen jastar qabyldamaidy ǧoi. Olai bolsa, "Kemel adam" ne üşın, kım üşın jazyldy degen sūraq tuady. Ǧylymǧa jaqyn, tehnologiiaǧa jaqyn dep maqtap jürgen Qairatymyz da  myŋsan dümşe moldanyŋ tüsınıgınen alysqa ūzai almapty.  "Kemel adamnyŋ" ışınde aqylǧa qonbaityn hadis-aŋyzdy qaptatyp jıberıptı. Kıtaptyŋ kırıspesınde pälenbai qatyn alyp (onyŋ keibırı oiyn balasy jasynan aspaǧan), qanjosa joryqtar ūiymdastyrǧan haliftı "eŋ kemel adam" dep ataǧanda-aq tıksınıp qalyp edım... beker sekemdenbegen ekem... Eh, bırı kem, aǧy - qara, qarasy aqşyltym bolyp qūbylǧan qu dünie-ai...  

Oraz Alimbekov

     
Ūqsas jaŋalyqtar

Pıkırler
Ūqsas jaŋalyqtar