Astanada «Adam qūqyqtaryn qamtamasyz etetın halyqaralyq qūqyqtyq normalardy ūlttyq zaŋnamaǧa implementasiialau» taqyrybynda halyqaralyq ǧylymi-praktikalyq konferensiia ötude.
Adam qūqyqtaryn qamtamasyz etetın qūqyqtyq normalar qaralǧan kezdesuge Parlament deputattary, memlekettık organdar men halyqaralyq ūiymdardyŋ, ÜEŪ ökılderın, türkı memleketterınıŋ Ombudsmenderın, qoǧamdyq pıkır köşbasşylaryn jäne basqa da sarapşylar jiyldy.
Konferensiiaǧa qonaqtaryn Qazaqstandaǧy Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl Artur Lastaev qarsy aldy. Spiker forum BŪŪ-nyŋ «Adam qūqyqtary 75» jahandyq bastamasyn qoldau maqsatynda ötkızılıp jatqanyn atap öttı.
«Adam qūqyqtarynyŋ jalpyǧa bırdei deklarasiiasy qūndylyqtarynyŋ orasan zor älemdık maŋyzdylyǧyn, olardyŋ elımızdıŋ jäne bükıl adamzattyŋ damuyndaǧy rölın, qūqyq qorǧau mekemelerınıŋ jahandyq ornyqty damuǧa qosqan ülesın eskere otyryp, bızdıŋ konferensiia jūmysyn Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev qūptady», – dedı ol.
Ol oraily sätte byltyr jürgızılgen konstitusiialyq reformanyŋ rölın qūqyq qorǧau instituttaryn nyǧaituǧa septeskenın atap öttı.
«Bızge adam qūqyqtaryn sot arqyly qorǧaudyŋ tiımdılıgı asa maŋyzdy bolyp körınedı. Ädıl sot ısın jürgızu qūqyǧy adamnyŋ negızgı qūqyqtarynyŋ bırı sanalady. Adam qūqyqtarynyŋ qorǧalu därejesı jäne onyŋ tūtastai alǧanda qūqyqtyq şaralardyŋ tiımdılıgın qabyldauy ūlttyq sot räsımderınıŋ qoǧamnyŋ halyqaralyq standarttary men ümıtterıne säikestıgıne bailanysty», – dedı Ombudsmen.
Osy künı Memleket basşysynyŋ atynan QR Prezidentı janyndaǧy Adam qūqyqtary jönındegı komissiianyŋ töraǧasy Rogov İgor İvanovich qūttyqtau söz söiledı:
«Soŋǧy jyldary bızdıŋ elımızde demokratiia men qūqyq üstemdıgınıŋ qūndylyqtarynan tuyndaityn auqymdy özgerıster jüzege asyryldy. Jürgızılgen reformalardyŋ nätijesınde bilıktıŋ zaŋnamalyq tarmaǧy küşeitıldı, sailau jüiesınıŋ proporsionaldy-majoritarlyq modelı engızıldı. Ölım jazasyn tolyǧymen joiu maŋyzdy qadam boldy. Konstitusiialyq sot öz jūmysyn bastady, oǧan qazır barlyq azamattar tıkelei jügıne alady. Ombudsmennıŋ ökılettıkterı edäuır keŋeitıldı, onyŋ är öŋırde ökıldıkterı paida boldy.
Qazaqstan adam qūqyqtary men bostandyqtaryn qorǧau jüiesın nyǧaitu, elde zaŋdylyq pen tärtıptı qamtamasyz etu jönındegı däiektı jäne keşendı jūmysty jalǧastyrady. Būl bızdıŋ memlekettık saiasatymyzdyŋ negızgı basymdyqtarynyŋ bırı», – dedı ol.
Qūttyqtau barysynda QR Konstitusiialyq Sotynyŋ Töraǧasy Asimova Elvira da söz söiledı:
«Biylǧy jyly Adam qūqyqtary taqyrybynyŋ özı «barşaǧa qadır-qasiet, teŋdık jäne ädılettılık» ūranymen süiemeldenetının atap ötkım keledı jäne būl ıske asyrylyp jatqan jobalardyŋ basynda tūrǧan jūmysty körsetedı. Täjıribe körsetkendei, kez-kelgen ekonomikalyq, äleumettık joba ärdaiym qoǧamnyŋ jäne belgılı bır adamnyŋ müddelerın eskeru qajettılıgımen bırge jüredı».
Konferensiiany QR Adam qūqyqtary jönındegı uäkıl keŋsesı, QR Prezidentı janyndaǧy Adam qūqyqtary jönındegı Komissiia, QR Syrtqy ıster ministrlıgı, Qazaqstandaǧy köşı-qon jönındegı halyqaralyq ūiym jäne Bırıkken Ūlttar Ūiymynyŋ Damu Baǧdarlamasy (BŪŪDB), sondai-aq Europadaǧy qauıpsızdık jäne yntymaqtastyq ūiymy (EQYŪ) ūiymdastyrdy.
Forum aiasynda 3 negızgı sessiia öttı:
- Adam qūqyqtary salasyndaǧy halyqaralyq standarttardy ūlttyq zaŋnamaǧa engızu täjıribesı;
- Ädıl sot ısın jürgızu jäne sot törelıgıne qol jetkızu qūqyǧyn ıske asyru;
- Parij qaǧidattary kontekstınde qūqyq qorǧau instituttaryn institusionaldyq damytu jäne nyǧaitu.
«Adyrna» ūlttyq portaly
