Almatynyŋ «Kenjehan» bazaryna ielık etedı delınetın Qazaqstannyŋ eks-prezidentı Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ qaryndasy Änipa Nazarbaevaǧa qatysty dau şyqty. Saudagerler bazar basşysyna şekten tys qarjy sūrady dep aryzdanǧan. Mäselenı mäjılıs otyrysynda deputat Nartai Aralbaiūly Qarjy ministrı men Bas prokuraturaǧa deputattyq saual joldai otyra, köterdı, dep jazady "Adyrna" tılşısı.
«Bügıngı deputattyq saualyma ädıletsızdıktıŋ şyrmauyna şyrmalyp, şyrǧalaŋnan şyǧa almai qalǧan azamattardyŋ köz jasy sebep bolyp otyr. Olar Almatynyŋ äigılı baraholka bazarynda sauda jasaityn qandastar. Qaqaǧan qys pen mi qainatar jazda, taŋ atysy, keş batysy konteinerde otyryp sauda jasauǧa mäjbür jandardy özın qojaiyn sezıngen ekınıŋ bırı kelıp tonap jatyr. Bızge joldaǧan myna hatynda «Kenjehan» bazarynyŋ saudagerlerı bar mäselesın tızıp jazǧan. Bügınge deiın qūzyrly oryndarǧa qanşa aryzdansa da, «küştınıŋ dümı diırmen tartady» demekşı, qanalǧan qarjysyn qaitara almai keledı», – deidı Nartai Aralbaiūly.
Ol Baraholkadaǧy saudagerlerden deputattardyŋ atyna kelgen aryzda soŋǧy 10 jylǧa juyq uaqytta «Kenjehan» bazarynyŋ iesı Änipa Äbışqyzy Nazarbaeva bolǧany jazylǧanyn aitty.
«Qasyndaǧy adamdar bazardaǧy är sauda ornyn 10 myŋ dollarǧa satqan. Alaida satu-satyp alu jönındegı kelısımşartty jasamai, tek konteinerdıŋ pasportyn bergen. «Kelısımşart talap etken jandardy «bız bazarǧa mäŋgı ielık etemız, uaiymdamaŋdar» dep qaitarǧan. Saudagerlerdıŋ deregınşe, atalǧan bazarda 1000-ǧa juyq konteiner bar, ärı qarai esebın şyǧara berıŋızder. Qolda bar aryzdaǧy aqparatqa süiensek, 2022 jyldyŋ 4 säuırınde «Kenjehan» bazarynyŋ 100 paiyz ülesı «Mitra «konsalting» JŞS men Rozenberg E.M. degen azamatqa ötken. Būl bazar 640 million teŋgege satyldy delınedı. Jaŋadan kelgen bazar qojaiyndary saudagerlerge «konteinerlerıŋdı 325 myŋ teŋgeden satyp alyŋdar» dep talap qoiǧan. Sonda el 1 orynǧa 2 ret aqşa tölegen. Amalsyz aqşasyn bergen jandarǧa taǧy da satu-satyp alu turaly qūjat berılmegen, tek «kelısım» qaǧazy tapsyrylǧan», – dedı deputat.
Ol kelısımdı sol bazardaǧy notaruiste jasauǧa mındettegen jäne sol üşın är saudager taǧy 43 myŋ teŋgeden tölegenın aitty. Sonymen qatar är konteinerdıŋ iesınen aiyna 50 500 teŋge aqy alynady degen jäne bır tärtıp şyqqan.
«Mūny şaǧymdanǧan el aityp otyr. Būl soraqylyq emes pe? «Tölemese, konteinerlerdı mörlep, jauyp tastaidy» dep aşynady jūrt. Saudagerlerdıŋ 3 talaby bar. Bır konteinerge 2 ret aqşa tölegen jūrt būrynǧy nemese bügıngı bazar iesınde aqşany qaitaryp bersın deidı. Bır sauda ornyna ekı ret aqşa töleu aqylǧa syimaidy ǧoi endı. Ekınşıden, ai saiyn qosymşa qarjy jinau men jūmys oryndaryn mörlep jauyp tastauǧa qatysty äreketterdıŋ zaŋdylyǧyn tekserıp, şara qoldanylsyn dep otyr. Sonymen qatar, «Kenjehan» bazaryn Almatydaǧy Memlekettık kırıster departamentı teksergen, sonyŋ nätijelerın Qarjy ministrlıgı ūsynsyn», – deidı Nartai Aralbaiūly.
Ol jyl basynda Qazaqstanda 722 bazar tırkelgenın, sonyŋ köbısınde zaŋsyzdyq tolyp jatqanyn aitty. Sebebı ol jaqtaǧy saudagerlerden de aryzdar keledı eken.
«Osy deputattyq saualdy daiyndau barysynda Baraholkadaǧy «Rahat jäne «Evraziia» bazaryndaǧy saudagerler de şaǧymdaryn jetkızdı. Sondyqtan eldegı barlyq bazardaǧy zaŋdylyqty tekseru kerek dep esepteimın. Osy deputattyq saualǧa zaŋnamada belgılengen merzım ışınde jazbaşa jauap kütemız», – dedı mäjılısmen.
Eske sala keteiık, säuır aiynda Almatydaǧy «Kenjehan» bazarynyŋ jūmysşylary bazar iesı öz qarajatyna modernizasiialaudy şeşıp, är jalǧa aluşydan 5 million teŋge talap etıp otyrǧanyn aitqan bolatyn.
Qyrküiek aiynda Almaty oblysynyŋ soty Üşqoŋyr su şaruaşylyǧy kolledjın Änipa Nazarbaevadan tartyp aldy. Sondai-aq sot Anipa Nazarbaevanyŋ atynan «Änipa» JK senımgerlık basqaru şarty boiynşa berılgen obektılerdı keiınnen satyp alu qūqyǧymen bosatudy jäne qaitarudy mındettedı.
Posmotret etu publikasiiu v Instagram
Ūqsas jaŋalyqtar
