17 qaraşada Şavkat Mirzieev Surhandariia oblysyndaǧy keŋes barysynda aimaqtyŋ basty özenderı – Ämurdariia men Syrdariiadaǧy su deŋgeiınıŋ taqyrybyn qozǧady. Būl turaly Prezidenttıŋ baspasöz hatşysy Şerzod Asadov mälımdedı, dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly.
Talibandar Koş-tepa kanalyn salu arqyly aimaqtaǧy su mäselesıne «otqa mai qūiyp» jatyr.
Memleket basşysynyŋ aituynşa, aldaǧy jiyrma jylda ekı özennıŋ aǧyny 15% - ǧa qysqarady dep kütılude. Qazır sudy ünemdeu tehnologiialary keŋeiude, bıraq būl jetkılıksız.
Prezident Surhandariia oblysyndaǧy jerlerdıŋ 80% - y sorǧylarmen suarylatynyn, alaida olardyŋ 52-sınıŋ qyzmet etu merzımı 40 jyldan asqanyn atap öttı. Nätijesınde, sudyŋ qūny ekı ese qymbatqa tüsedı, jylyna 20 mln kVt/saǧ elektr energiiasy tiımsız jūmsalady, al taǧy 20 myŋ ga jerge sumen jabdyqtau naşarlady.
Sondai-aq, 1700 şaqyrym kanaldyŋ teŋ jartysy topyraq bolǧandyqtan, sudyŋ 35 paiyzy ysyrap bolyp otyr.
Negızgı mındet «su – su tegın emes» degen ideiany halyqqa tereŋ engızu, ony mahalli belsendılerımen, ziialy qauymmen, aqsaqaldarmen jäne jalpy jūrtşylyqpen bırge kündelıktı ömırdıŋ erejesıne ainaldyru boluy kerek, — dedı prezident.Şavkat Mirzieev 47 arnany betondau boiynşa ekı jyldyq baǧdarlama äzırleudı, sudyŋ ülken şyǧyny bar 6 arnany jöndeudı, 90 myŋ ga jerdı qalpyna keltırudı tapsyrdy, kelesı jyly Şerabad magistraldyq arnasyn jöndeuge 60 million dollar jinady. Eske sala keteiık, Auǧanstan Ämurdariia özenınen su alatyn Koş-tepa kanalynyŋ qūrylysynyŋ bırınşı kezeŋın aiaqtaǧan aimaqty sumen qamtamasyz etu jaǧdaiyn paidalanyp, «otqa mai qūiuda». Sarapşylar men mamandardyŋ pıkırınşe, būl joba Ortalyq Aziia elderı üşın apatqa ainaluy mümkın. 2023 jyldyŋ qyrküiek aiynyŋ ortasynda Şavkat Mirzieev Halyqaralyq Araldy qūtqaru qorynyŋ qūryltaişy memleketter basşylary keŋesınıŋ otyrysynda Koş-tepa arnasynyŋ taqyrybyna jeke toqtalyp, Ortalyq Aziiadaǧy su tapşylyǧy mäselesın qozǧady. Prezident Is jüzınde aimaqta sudy paidalanu prosesınıŋ jaŋa qatysuşysy paida bolǧanyn, ol eldermen eşqandai mındettemelermen bailanysty emes ekenın aitty.
Sız auǧan tarapynyŋ kanaldyŋ belsendı qūrylysyn jürgızıp jatqanyn jaqsy bılesız. Onyŋ engızıluı Ortalyq Aziiadaǧy su rejimı men tepe-teŋdıktı tübegeilı özgerte alady, - dedı Şavkat Mirzieev.Memleket basşysy elderdıŋ zertteu instituttaryn tarta otyryp, Koş-tepa kanaly qūrylysynyŋ barlyq aspektılerın jäne onyŋ Ämudariianyŋ su rejimıne äserın zerdeleu boiynşa bırlesken jūmys tobyn qūru qajet dep tapty. Özbekstan basşysynyŋ sözıne Auǧanstan su energetikasy ministrlıgı basşysynyŋ m.a. Abdul-Latif Mansur jauap berdı. Ol Şavkat Mirzieevtıŋ Ämudariia sulary men Koş-tepa kanaly turaly alaŋdauşylyǧy şart boiynşa mındettemeler būzylǧan jaǧdaida ǧana oryndy bolatynyn mälımdedı.
«Bıraq būl jaǧdaida bız eşqandai mındetteme qabyldaǧan joqpyz. Kelısım joq. Sondyqtan bız özımızge qajet närsenı jasaimyz», - dedı ol.Aita ketu kerek, 2023 jyldyŋ qaraşa aiynyŋ basynda Taşkentte Özbekstannyŋ töraǧalyǧymen Ekonomikalyq yntymaqtastyq ūiymynyŋ sammitı öttı, oǧan Auǧanstannan basqa ūiymnyŋ barlyq elderı qatysty. Taliban ökılı Zabihulla Mudjahid EYŪ kezdesuı saiasi emes, ekonomikalyq prinsipterge negızdeluı kerek dep mälımdedı.
«Adyrna» ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
