Bız ömır sürıp otyrǧan qoǧamnyŋ sūranysyn qanaǧattandyryp, kem-ketıgın zaŋ şeŋberınde retteude partiialyq jüie men qoǧamdyq bırlestıkter men keŋesterdıŋ, Ūlttyq qūryltaidyŋ atqaryp otyrǧan şaruasy qomaqty. Atalmyş qūrylymdardyŋ Qaraǧandy oblysynda atqaryp jatqan jūmystary jönınde Prezident janyndaǧy Ūlttyq qūryltaidyŋ müşesı Läzzat Qojahmetova baiandap bergen bolatyn.
– 2018 jyly Qazaqstanda törtınşı balasy ömırge kelgen analarǧa «köpbalaly» degen märtebenı bermeitın boldy (2020 jyly būl märtebe qaitaryldy). 2019 jyly astanada bes büldırşın otqa oranyp köz jūmdy. Būl oqiǧa Qazaqstandaǧy barlyq köpbalaly anany tık köterdı. Bırneşe jerde jūmys ıstese de, baspanaǧa jarymai, nesie qūldyǧyna batyp ketken köpbalaly analar öz mäselelerın bırlesıp şeşu üşın bas qosty.2019 jyly 11 aqpanda men Qaraǧandyda ekı top aştym. Bıreuın oblys analaryna, ekınşısın qala analaryna arnadym. Sol kezdegı oblys äkımı Erlan Qoşanovqa aimaqtaǧy analardyŋ üisız, küisız jürgendıgın jetkızdım.
Ol kezde, qazırgıdei äkımder men ministrler äleumettık jelılerde paraqşa jürgızbeidı, tıkelei efirge şyqpaidy. Äkımderdıŋ qabyldauyna kıru üşın halyq ailap, jyldap kezek kütetın. «Talbesık» toby alǧaş ret Qaraǧandy oblysynda «Tyŋdauşy memlekettıŋ» kışkentai ülgısın qūrdy.
«Talbesık» toby memlekettık organdar men analar arasynda köpır boldy. Analardy sol kezdegı oblys äkımınıŋ orynbasarlary Ashat Aimaǧambetov, Almas Aidarūly, Nūrsūltan Jiembaev, Abzal Nükenūlymen kezdestırdım. Analardy basqarma, bölım basşylarymen jüielı kezdestırudı jolǧa qoidyq.
«Talbesık» köpbalaly analarǧa üi kezegıne tūru, atauly äleumettık kömekke qūjat tapsyru, balabaqşa men jolaqy biletın räsımdeu turaly keŋester berdı. Menıŋ qasyna belsendı analar bırıktı. «Talbesık» qozǧalysy aimaqtaǧy 300-den asa ananyŋ hatyn jinap, Elbasyǧa, ministrıkke, Parlamentke joldap, köpbalaly analarǧa tabysyn eseptemei, bırkelkı järdemaqy töleudı ūsyndyq. Nätijesınde 2020 jyly köpbalaly analarǧa berıletın järdemaqy tört esege östı. Osy jyly memleket tört balaly analarǧa «köpbalaly» statusyn qaitaryp berdı. «Talbesık» 250 qaraǧandylyq ananyŋ nesie qaryzy turaly mälımetter jinap, QR Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgıne jetkızdı, nätijesınde QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev üş sanattaǧy otbasylardyŋ nesielerın keşırdı. Osynyŋ barlyǧy, köpbaoaly analarmen jasalǧan jūmvstyŋ nätijesı.
Qoǧamda qordalanǧan mäselelerdı köteru arqyly 2020 jyly Prezidenttıŋ janyndaǧy Ūlttyq qoǧamdyq senım keŋesıne müşe boldym. Qazır Ūlttyq qūryltai müşesumın. Sondai aq, 2021 jyldan bastap Prezident janyndaǧy Äielder ısterı jäne demografiialyq saiasat jönındegı Ūlttyq komissiia müşesımın. Senat «Äleumettık kodekstı, Mäjılıs «Onlain platformalar jäne onlain jarnama turaly» Zaŋdy qabyldaǧanda jūmys toby müşesı boldym.
Qaraǧandy oblys äkımdıgı «Talbesık» kötergen ūsynystardy qoldap, köpbalaly otbasylarǧa tegın jolaqy biletı, mektep formasy üşın aqşalai kömek, balabaqşaǧa 50 paiyz jeŋıldık, tegın tamaqtanudy engızdı. Būǧan deiın būl kömek tek astanalyq analarǧa ǧana tän edı. «Talbesıktıŋ» ūsynysymen Qaraǧandy – būl jeŋıldıkterdı basqa oblystardan bırınşı bolyp engızdı.
Jalpy alǧanda 2019 jyly mūndai qozǧalystar Qazaqstannyŋ barlyq oblysynda, Astana men Almatyda da bastau alǧan edı. Bıraq tek Qaraǧandy oblysynda ǧana köpbalaly analar qozǧalysy qoǧamdyq ūiym retınde tırkelıp, otbasyn qoldaityn 4 ortalyq aşyp, jūmysty jüielı jolǧa qoidy. Basqa öŋırlerdegı mūndai qozǧalystar tarap kettı.«Talbesık» qozǧalysy pandemiia kezınde käsıpkerler men tūrǧyndar arasynda däneker bola bıldı. Demeuşılerdıŋ kömegımen 4 myŋǧa juyq otbasy qaiyrymdylyq kömek aldy. Tūrmysy tömen otbasylardy ärtürlı qorlarǧa, käsıpkerlerge ūsynyp, baspanaly boluyna järdemdestı. Ūlttyq qūryltai alaŋynda aimaqta anyqtalǧan mäselelerdı ministrlerge habarlap, respublika deŋgeiınde şeşuge mümkındık aldym.
Bügınde «AMANAT» partiiasynyŋ «Baqytty otbasy» atty partiialyq jobasy negızınde Qaraǧandy qalasynda, Şet, Qarqaraly jäne Būqar jyrau audandarynda «Şaŋyraq» köpbalaly otbasyn qoldau ortalyǧyn aştym.
Qaraǧandy oblysynda 7000 asa köpbalaly otbasy bar. Onyŋ 2000-ǧa juyǧy «Kümıs» jäne «Altyn alqa» iegerlerı. Olardyŋ äleumettık, psihologiialyq jaǧdaiyn rettep otyruda qoǧamdyq qorlar men ortalyqtardyŋ maŋyzy zor.
«Şaŋyraq» ortalyǧynyŋ tūŋǧyş filialy 2021 jyly 19 säuırde Qaraǧandy qalasynyŋ jūmyspen qamtu jäne äleumettık baǧdarlamalar bölımınıŋ äleumettık-memlekettık tapsyrysy negızınde aşyldy. Ortalyqtyŋ maqsaty – köpbalaly otbasylarǧa kömek körsetu, jaŋa mamandyq meŋgeruge baǧyttalǧan oqytu kurstaryn ötkızıp, bılıktılıktı arttyru, psihologiialyq, äleumettık-ekonomikalyq, tūrmystyq, medisinalyq kömek körsetu.
Qaiyrymdylyqpen ainalysamyz. Bız memlekettık äleumettık tapsyrys negızınde jūmys ısteimız. 2 jyldyŋ ışınde 31 köpbalaly otbasyna demeuşı tauyp, baspana aluyna mūryndyq boldyq. Ortalyq tek äleumettık mäselelerdı şeşumen ainalyspaidy, otbasy qūndylyqtaryn nasihattaityn şaralar ūiymdastyrady. Iаǧni, otbasy yntymaǧyn arttyratyn «Äkem, anam jäne men, sportşymyz äuletpen», «Ülgılı otbasy – memleket tūtqasy», «Kärım Sauǧabai oqulary» atty baiqaulardy dästürlı türde jyl saiyn ötkızemız. Sondai-aq mümkındıgı şekteulı balasy bar otbasylarǧa memlekettık baǧdarlamalar boiynşa keŋes beremız.
Öŋiplik käsipkeplep palatasymen, «Damy» käsipkeplikti damyty öŋiplik qopymen, Qazaqstannyŋ iskep äieldepi qayymdastyǧymen jäne basqa da käsipkeplik qayymdastyqtapymen biplesip, köpbalaly otbasylapdyŋ käsipkeplik bastamalapyn qolday maqsatynda is-şapalap ötkizemız. Köpbalaly analapǧa biznes-jospaplapdy äzipleyge jäne öz qoldapynan şyqqan zattapdy saty boiynşa mapketologiiany meŋgepyge jäpdemdesedi, jaŋa mamandyqtap meŋgepty boiynşa kypstap jüpgizemız.
Bız analardy qoldau maqsatynda tegın şaş sändeu, meikap, konditerlık önımder daiyndau, salqyn taǧamdar, salattar men şūjyq äzırlep üiretetın, tıgın kurstaryn jyl saiyn ötkızemız. Būl üide otyrǧan analarǧa ülken kömek. Balalar künı men Jaŋa jylda tūrmysy tömen otbasylardyŋ jäne mügedektıgı bar balalarǧa syilyq taratyp, akvagrim, animatorlar jaldap, merekelık şarada balmūzdaq taratyp quantamyz. Jyl saiyn tūrmysy tömen otbasylardyŋ balalaryn tegın sündetteitın aksiia ūiymdastyrudamyz. 4 jyl ışınde 200 asa bala mūsylman boldy. «Şaŋyraq» ortalyǧy aşylǧaly analar äkımdıkke, HQKO barmaidy, bızdıŋ ortalyqqa kelıp, keşendı qyzmet alady.
Ūlttyq keŋestıŋ otyrysynda Prezidenttıŋ aldynda arendalyq baspana, bılım granttary, densaulyq mäselelerı boiynşa baiandama jasadym.
Erıktı analardan qūralǧan «Talbesık» qozǧalysy bügınde keŋes beretın, qaiyrymdylyq körsetetın organ ǧana emes, Qazaqstandaǧy barlyq köpbalaly analardyŋ mäselesın köteretın qoǧamdyq bırlestık deŋgeiıne köterıldı. «Talbesık» qozǧalysy – ana men balany qorǧaityn qoǧamdyq küş. Ūiymnyŋ mūndai deŋgeine köterıluıne azamattyq qoǧamdaǧy belsendılıktıŋ kömek kömegı boldy. Sözımdı qorytyndylai kele aitarym, qazırgı taŋda azamattyq qoǧamnyŋ sūranysy bärınen joǧary tūruy tiıs dep oilaimyn.
Ol kezde, qazırgıdei äkımder men ministrler äleumettık jelılerde paraqşa jürgızbeidı, tıkelei efirge şyqpaidy. Äkımderdıŋ qabyldauyna kıru üşın halyq ailap, jyldap kezek kütetın. «Talbesık» toby alǧaş ret Qaraǧandy oblysynda «Tyŋdauşy memlekettıŋ» kışkentai ülgısın qūrdy.
«Talbesık» toby memlekettık organdar men analar arasynda köpır boldy. Analardy sol kezdegı oblys äkımınıŋ orynbasarlary Ashat Aimaǧambetov, Almas Aidarūly, Nūrsūltan Jiembaev, Abzal Nükenūlymen kezdestırdım. Analardy basqarma, bölım basşylarymen jüielı kezdestırudı jolǧa qoidyq.
«Talbesık» köpbalaly analarǧa üi kezegıne tūru, atauly äleumettık kömekke qūjat tapsyru, balabaqşa men jolaqy biletın räsımdeu turaly keŋester berdı. Menıŋ qasyna belsendı analar bırıktı. «Talbesık» qozǧalysy aimaqtaǧy 300-den asa ananyŋ hatyn jinap, Elbasyǧa, ministrıkke, Parlamentke joldap, köpbalaly analarǧa tabysyn eseptemei, bırkelkı järdemaqy töleudı ūsyndyq. Nätijesınde 2020 jyly köpbalaly analarǧa berıletın järdemaqy tört esege östı. Osy jyly memleket tört balaly analarǧa «köpbalaly» statusyn qaitaryp berdı. «Talbesık» 250 qaraǧandylyq ananyŋ nesie qaryzy turaly mälımetter jinap, QR Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgıne jetkızdı, nätijesınde QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev üş sanattaǧy otbasylardyŋ nesielerın keşırdı. Osynyŋ barlyǧy, köpbaoaly analarmen jasalǧan jūmvstyŋ nätijesı.
Qoǧamda qordalanǧan mäselelerdı köteru arqyly 2020 jyly Prezidenttıŋ janyndaǧy Ūlttyq qoǧamdyq senım keŋesıne müşe boldym. Qazır Ūlttyq qūryltai müşesumın. Sondai aq, 2021 jyldan bastap Prezident janyndaǧy Äielder ısterı jäne demografiialyq saiasat jönındegı Ūlttyq komissiia müşesımın. Senat «Äleumettık kodekstı, Mäjılıs «Onlain platformalar jäne onlain jarnama turaly» Zaŋdy qabyldaǧanda jūmys toby müşesı boldym.
Qaraǧandy oblys äkımdıgı «Talbesık» kötergen ūsynystardy qoldap, köpbalaly otbasylarǧa tegın jolaqy biletı, mektep formasy üşın aqşalai kömek, balabaqşaǧa 50 paiyz jeŋıldık, tegın tamaqtanudy engızdı. Būǧan deiın būl kömek tek astanalyq analarǧa ǧana tän edı. «Talbesıktıŋ» ūsynysymen Qaraǧandy – būl jeŋıldıkterdı basqa oblystardan bırınşı bolyp engızdı.
Jalpy alǧanda 2019 jyly mūndai qozǧalystar Qazaqstannyŋ barlyq oblysynda, Astana men Almatyda da bastau alǧan edı. Bıraq tek Qaraǧandy oblysynda ǧana köpbalaly analar qozǧalysy qoǧamdyq ūiym retınde tırkelıp, otbasyn qoldaityn 4 ortalyq aşyp, jūmysty jüielı jolǧa qoidy. Basqa öŋırlerdegı mūndai qozǧalystar tarap kettı.«Talbesık» qozǧalysy pandemiia kezınde käsıpkerler men tūrǧyndar arasynda däneker bola bıldı. Demeuşılerdıŋ kömegımen 4 myŋǧa juyq otbasy qaiyrymdylyq kömek aldy. Tūrmysy tömen otbasylardy ärtürlı qorlarǧa, käsıpkerlerge ūsynyp, baspanaly boluyna järdemdestı. Ūlttyq qūryltai alaŋynda aimaqta anyqtalǧan mäselelerdı ministrlerge habarlap, respublika deŋgeiınde şeşuge mümkındık aldym.
Bügınde «AMANAT» partiiasynyŋ «Baqytty otbasy» atty partiialyq jobasy negızınde Qaraǧandy qalasynda, Şet, Qarqaraly jäne Būqar jyrau audandarynda «Şaŋyraq» köpbalaly otbasyn qoldau ortalyǧyn aştym.
Qaraǧandy oblysynda 7000 asa köpbalaly otbasy bar. Onyŋ 2000-ǧa juyǧy «Kümıs» jäne «Altyn alqa» iegerlerı. Olardyŋ äleumettık, psihologiialyq jaǧdaiyn rettep otyruda qoǧamdyq qorlar men ortalyqtardyŋ maŋyzy zor.
«Şaŋyraq» ortalyǧynyŋ tūŋǧyş filialy 2021 jyly 19 säuırde Qaraǧandy qalasynyŋ jūmyspen qamtu jäne äleumettık baǧdarlamalar bölımınıŋ äleumettık-memlekettık tapsyrysy negızınde aşyldy. Ortalyqtyŋ maqsaty – köpbalaly otbasylarǧa kömek körsetu, jaŋa mamandyq meŋgeruge baǧyttalǧan oqytu kurstaryn ötkızıp, bılıktılıktı arttyru, psihologiialyq, äleumettık-ekonomikalyq, tūrmystyq, medisinalyq kömek körsetu.
Qaiyrymdylyqpen ainalysamyz. Bız memlekettık äleumettık tapsyrys negızınde jūmys ısteimız. 2 jyldyŋ ışınde 31 köpbalaly otbasyna demeuşı tauyp, baspana aluyna mūryndyq boldyq. Ortalyq tek äleumettık mäselelerdı şeşumen ainalyspaidy, otbasy qūndylyqtaryn nasihattaityn şaralar ūiymdastyrady. Iаǧni, otbasy yntymaǧyn arttyratyn «Äkem, anam jäne men, sportşymyz äuletpen», «Ülgılı otbasy – memleket tūtqasy», «Kärım Sauǧabai oqulary» atty baiqaulardy dästürlı türde jyl saiyn ötkızemız. Sondai-aq mümkındıgı şekteulı balasy bar otbasylarǧa memlekettık baǧdarlamalar boiynşa keŋes beremız.
Öŋiplik käsipkeplep palatasymen, «Damy» käsipkeplikti damyty öŋiplik qopymen, Qazaqstannyŋ iskep äieldepi qayymdastyǧymen jäne basqa da käsipkeplik qayymdastyqtapymen biplesip, köpbalaly otbasylapdyŋ käsipkeplik bastamalapyn qolday maqsatynda is-şapalap ötkizemız. Köpbalaly analapǧa biznes-jospaplapdy äzipleyge jäne öz qoldapynan şyqqan zattapdy saty boiynşa mapketologiiany meŋgepyge jäpdemdesedi, jaŋa mamandyqtap meŋgepty boiynşa kypstap jüpgizemız.
Bız analardy qoldau maqsatynda tegın şaş sändeu, meikap, konditerlık önımder daiyndau, salqyn taǧamdar, salattar men şūjyq äzırlep üiretetın, tıgın kurstaryn jyl saiyn ötkızemız. Būl üide otyrǧan analarǧa ülken kömek. Balalar künı men Jaŋa jylda tūrmysy tömen otbasylardyŋ jäne mügedektıgı bar balalarǧa syilyq taratyp, akvagrim, animatorlar jaldap, merekelık şarada balmūzdaq taratyp quantamyz. Jyl saiyn tūrmysy tömen otbasylardyŋ balalaryn tegın sündetteitın aksiia ūiymdastyrudamyz. 4 jyl ışınde 200 asa bala mūsylman boldy. «Şaŋyraq» ortalyǧy aşylǧaly analar äkımdıkke, HQKO barmaidy, bızdıŋ ortalyqqa kelıp, keşendı qyzmet alady.
Ūlttyq keŋestıŋ otyrysynda Prezidenttıŋ aldynda arendalyq baspana, bılım granttary, densaulyq mäselelerı boiynşa baiandama jasadym.
Erıktı analardan qūralǧan «Talbesık» qozǧalysy bügınde keŋes beretın, qaiyrymdylyq körsetetın organ ǧana emes, Qazaqstandaǧy barlyq köpbalaly analardyŋ mäselesın köteretın qoǧamdyq bırlestık deŋgeiıne köterıldı. «Talbesık» qozǧalysy – ana men balany qorǧaityn qoǧamdyq küş. Ūiymnyŋ mūndai deŋgeine köterıluıne azamattyq qoǧamdaǧy belsendılıktıŋ kömek kömegı boldy. Sözımdı qorytyndylai kele aitarym, qazırgı taŋda azamattyq qoǧamnyŋ sūranysy bärınen joǧary tūruy tiıs dep oilaimyn.Ūqsas jaŋalyqtar
