Qazaqstan Respýblıkasynyń Aqparat jáne qoǵamdyq kelisim mınıstrligi ázirlep, E-gov saıtynda jarııalanǵan «Mass-medıa týraly» Zańynyń jobasymen tanysyp shyqtyq. Buryn aýyzsha Baspasóz týraly zań dep aıta berýshi edik, bul joba «Mass-medıa týraly» dep atalypty. Joba ústimizdegi jylǵy 2-aqpanda usynylypty da talqylaý 16-naýryzǵa deıin jalǵasady eken. 70 baptan turatyn joba uzaqtaý kóringen. Sóıtsek bul joba is júzinde Qazaqstan Respýblıkasynyń «Buqaralyq aqparat quraldary týraly» jáne «Teleradıo habarlaryn taratý týraly» eki Zańdy bir ataýmen biriktirip otyrǵany baıqalady.
Jobanyń basty artyqshylyǵy munda jýrnalıstiń quqyqtary men mindetteri barynsha naqtylanyp, jýrnalıst mártebesi tuńǵysh ret belgilenilipti. Otyz jyldan beri aıtyp júrgen máselemiz. Ol úshin jýrnalısterdi basqa jazǵyshtardan ajyratatyn «press karta» engizilýi de men úshin quptarlyq qadam. Baspasóz kartasy jýrnalıstik joǵary bilimi bar, BAQ-ta keminde úsh jyl, dıplomy joqtarǵa keminde bes jyl tájirıbesi bar azamattarǵa beriledi. Bul ári qaraı jýrnalıst mártebesin ıelengenderdiń áleýmettik jaǵdaılaryn sheshýge de yqpal etse jaqsy bolar edi.
Árıne, mundaı qaǵıdalar blogerlerge, ınternet resýrstarda jumys isteıtinderge jaqpaýy múmkin. Menińshe olarǵa arnalǵan basqa zań jobasy ázirlengeni durys bolar edi.
Jobada taǵy bir atap ótetin nárse memlekettik tilge qatysty talaptardyń kúsheıtilýi. Eń aldymen memlekettik tilimizdegi tele-radıo baǵdarlamalarynyń kólemi basqa tilderdegi tele-, radıobaǵdarlamalardyń jıyntyq kóleminen kem bolmaýǵa tıis ekendigi kórsetilgen. Sýbtıtr paıdalanylatyn telebaǵdarlamalar men fılmderdiń aýdarmasy memlekettik tildegi telebaǵdarlamalardyń jalpy kólemine kirmeıtindigi de tilge qatysty talaptardy kúsheıte túsken.
Óz basyma zań jobasynyń 24 babyndaǵy sheteldik tele-, radıoarnanyń materıaldary Qazaqstan Respýblıkasynyń konstıtýııalyq qurylysyn kúshtep ózgertýdi, tutastyǵyn buzýdy, memleket qaýipsizdigine nuqsan keltirýdi, soǵysty, ekstremızmdi nemese terrorızmdi, qatygezdik pen zorlyq-zombylyqty nasıhattaıtyn bolsa ondaı sheteldik buqaralyq quraldaryn esepke qoıýdan bas tartylatyny unady. Iaǵnı soǵysty nasıhattaıtyndar, Z belgisine qumar telearnalar Qazaqstan aýmaǵynda taırańdaı almaıdy degen sóz. Sondaı-aq dybystyq súıemeldeýdiń kóp arnaly berilýin paıdalanatyn telearnalar negizgi dybystyq súıemeldeýdi memlekettik tilde paıdalanýǵa tıis ekendigi de mindettelgen.
Qosymsha aıtarym, ýákiletti organnyń baqylaý-qadaǵalaý qyzmetin demokratııalyq talaptar eskerile otyryp jasalǵany durys pa deımin. Osy turǵydan alǵanda Buqaralyq aqparat quraldary qyzmetiniń máseleleri jónindegi respýblıkalyq jáne óńirlik qoǵamdyq-kásiptik keńester qurý (41 bap) qajeti bar ma degen oı keledi. Árıne, jobanyń usaq-túıek kemshin tustary bolýy yqtımal. Jalpy alǵanda bul joba aldaǵy ýaqytta mass-medıa salasynyń jemisti jumys isteýine ábden jarap tur. Sondyqtan qalamdas áriptester, jobaǵa qoldaý kórseteıik!
Marat Báıdildauly (Toqashbaev),
jazýshy-pýblııst
