Saıasattanýshy - bul óz memleketiniń de, basqa elderdiń de qazirgi saıası oqıǵalaryn jaqsy biletin maman. Bul sondaı-aq iri kompanııadaǵy basqarý jáne kóshbasshylyq máselelerin sheshýdi biletin adam. Sondyqtan mundaı maman damýshy iri kompanııada taptyrmas bolyp shyǵady. Saıasattanýshy kompanııa qyzmetin durys úılestirý úshin barlyq faktorlardy kásibı baǵalaı alady. Saıasattanýshynyń mamandyǵy erekshe. Osy mamandyq boıynsha joǵary bilim alǵan adam álemdik jáne aımaqtyq saıasatty boljaý boıynsha sarapshy bolyp sanalady. Saıasattanýshynyń negizgi qyzmeti - memlekettik organdar men búkil qoǵamnyń saıası saýattylyq deńgeıin arttyrý.
«Saıasattaný» mamandyǵy boıynsha «áleýmettik bilimder bakalavry» akademııalyq dárejesi beriledi. Olardyń syrtqy jáne ishki saıasatyn júzege asyrý boıynsha memlekettik basshylyqtyń ártúrli býyndarynda uıymdyq-basqarýshylyq is-árekettermen aınalysýǵa múmkindikteri bar.
Saıasat - bul qoǵamdy jáne búkil eldi basqarýdyń naǵyz óneri. Sondyqtan bul salaǵa álemde bolyp jatqan saıası oqıǵalardy jaqsy biletin naǵyz mamandar qajet. Saıasattanýshylardyń pikirin úkimet árqashan eskeredi. Óıtkeni, bir qatelik memleketke qymbatqa túsýi múmkin. Úkimettiń durys emes áreketterin túzetý odan da qıyn. Sondyqtan saıasattanýshylardyń jumysy el úshin óte qajet.Bul mamandyq bedeldi ǵana emes, sonymen qatar suranysqa ıe. Kásibı saıasattanýshynyń ıntellektýaldy qyzmeti árdaıym joǵary baǵalanady. Saıasattanýshynyń kásibi 3 aspektte bar: qoǵamdyq sarapshy, saıasattanýshy-ǵalym, qoǵamnyń saıası ómir praktıkasynda maman. Birinshi jaǵdaıda saıasattanýshy - qoǵamnyń saıası, ekonomıkalyq, áleýmettik salasyndaǵy qoǵamdyq sarapshy. Saıasattanýshy - saıasattaný salasyndaǵy sertıfıkattalǵan maman; ol qoǵamnyń saıası ómirin durys túsindirýge qabiletti maman. Úshinshi nusqada saıasattanýshy saıasattanýshy, keńesshi, saıası jýrnalıst jáne saıasattaný muǵalimi fýnkııalaryn oryndaıdy. Saıasattaný mamandyǵy boıynsha bakalavrlar kásibı qyzmettiń kelesi baǵyttaǵy kásipterin júzege asyrady:
- saıasat teorııasy men tarıhy;
- saıası ınstıtýttar men proesster;
- halyqaralyq qatynastar saıasattanýy;
- salystyrmaly saıasattaný;
- qoǵammen baılanys jasaý;
- konflıktologııa;
- ımıdjeologııa;
- elıtologııa.
Kásibı qyzmetiniń mazmuny:
- memlekettik jetekshilik etý men basqarýdyń ártúrli satylaryndaǵy ishki jáne syrtqy saıasatty júzege asyrýdy uıymdastyrý-basqarý qyzmeti;
- saıası júıeniń qyzmetin, saıası-ákimshilik, saıası sheshimderdi daıyndaý, basqarý men júzege asyrý, saılaý kampanııalaryn júrgizý, memlekettik jáne aımaqtyq deńgeıdegi qoǵammen baılanys jasaý, zańǵa sáıkes óz ókilettikterin oryndaý maqsatynda zańdy jáne jeke tulǵalardyń bılik qurylymdaryna yqpal etý tehnologııalaryn iske asyrýyn daıyndaıtyn jáne qoldaıtyn tehnologııalyq qyzmet;
- memlekettik basqarý konepııasyn, memlekettik basqarý qurylymdary, qoǵamdyq uıymdar men partııalardyń strategııasyn jáne taktıkasyn ázirleý, ishki jáne syrtqy saıası proesterdi saraptaý boıynsha eksperttik-keńesshilik qyzmet, qysqa merzimdi jáne uzaq merzimdi boljamdar;
- zertteý jobalary men taldaýlardy, faktilerin jınaqtaýdy, saıası ómirdiń jaǵdaılary men qubylystarynyń quraldaryn ázirleýdegi zertteý qyzmeti;
- bilim mekemeleri men uıymdaryndaǵy pedagogıkalyq qyzmet.
Ál–Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń SAIaSATTANÝ bólimi kóp satyly júıede bakalavr, magıstr, PhD doktory, ǵylym kandıdaty, ǵylym doktorlary boıynsha maman kadrlardy daıyndaıdy.
Tórt jyldyq bilimnen keıin mamandyqty bitirýshi bakalavr akademııalyq dárejesin, al eger de bilimi “óte jaqsy” bolsa ǵylymı pedagogıkalyq baǵyttaǵy magıstratýrada (2 jyl) nemese beıindik baǵyttaǵy magıstratýrada (1 jyl) bilimin jalǵastyryp magıstr akademııalyq dárejesin alady. Joǵarǵy bilim berý júıesinde jáne qazaqstandyq qoǵamnyń qyzmetinde saıası ǵylymnyń jáne oqý pániniń ádistemelik jáne dúnıetanymdyq rólin kóterý. Qazirgi saıası máselelerdi tıimdi sheshetin jáne qoǵamdyq proesterde boljaı alatyn, qoǵamnyń qajettiligin qanaǵattandyra alatyn bilikti saıasattanýshylardy, analıtıkterdi, sarapshylardy, polıttehnologtardy daıyndaý. Jas mamandardy sapaly teoretıko-ádistemelik jaǵynan qamtamasyz etý, oqý proesin jetildirý, jańa zamanǵa saı oqýlyqtar men oqý-quraldaryn daıyndaý, sonyń ishinde elekttrondy oqýlyqtar, syrtqy bólimdegi stýdentterdi qashyqtyqtan oqytýdy damytý. Saıasattaný pánin oqytýda memlekettik tildiń mártebesin kóterý, qazaq bólimin belsendi damytý jáne onyń oqý-ádistemelik bazasyn jetildirý. Kafedra janynan ǵylymı-zertteýler ortalyqtaryn qurý: respýblıkadaǵy qazirgi saıası proesterdi taldaý jáne áleýmettik-saıası qaqtyǵystardyń aldyn-alý jáne olardyń nátıjelerin oqý proesinde paıdalaný. Kafedranyń baılanysyn memlekettik qurylymdarmen, ishik jáne syrtqy saıasat qoǵamdyq baılanys bqlimderimen keńıtip, bolashaq saıasattanýshylardy daıyndaý maqsatynda seriktestik formasyn damytý. Álemdik bilim berý keńistinie ıntegraııalaný,msaıasattanýshy mamandardy daıyndaýda álemdik sapa deńgeıine saı kelý, Bolon Deklaraııasy sheńberindegi bilim berýdiń úsh deńgeıi boıynsha kredıttik oqytý júıesin ári qaraı damytý maqsatynda sheteldik ýnıversıtettermen halyqaralyq seriktestikti bekitip damytý. Stýdentterdi gýmanızm, adamgershilik,tózimshildik jáne ultaralyq kelimi qaǵıdalary negizinde tárbıeleý jáne joǵarǵy azamattyq ustanymdy jáne qazaqstandyq patrıotızmdi qalyptastyrý sııaqty mindetterdi aldyna maqsat etip qoıǵan kafedra.
Tek bizde ǵana kásibı jáne ómirlik máselelerdiń sheshimin ózindik sheshý stımýldaryn; ıntellektýaldy, mádenı, adamgershilik jáne fızıkalyq damýdaǵy tulǵalyq qasıetterge qanaǵattaný sezimin sezine otyryp; ózińizdiń talantyńyzdy ashasyz; áleýmettik ózgeristerge beıimdelý daǵdylaryn úırenip, minez-qulyqtyń pozıtıvti úlgilerin qalyptastyrasyz. Bizdiń fakýltette bilim ala otyryp, siz erekshe ýnıversıtettik kampýsta ómir keshesiz.
Búgingi tańda sizde durys tańdaý jáne bizben birge óz bolashaǵyńyzdy jasaý múmkindigi bar.
Elıza NURAHYMAN,
ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti,
fılosofııa jáne saıasattaný fakýlteti,
saıasattaný jáne saıası tehnologııalar kafedrasy,
«Saıasattaný» mamandyǵynyń
1-kýrs magıstranty
