QR Rámizderiniń 30 jyldyǵyna oraı Túrkistan oblysy ákimdiginiń uıymdastyrýymen tarıhshy ǵalymdar men arheologtardan quralǵan ekspedıııa Sozaq aýdany, Arpaózen boıyndaǵy tańbaly tastar tarıhymen tanysýǵa saparǵa shyqty.
Ekspedıııa quramynda oblys ákiminiń orynbasary Sáken Qalqamanov, tarıh ǵylymdarynyń doktory, RK UǴA akademıgi Baýyrjan Baıtanaev, qazaqstandyq sýretshi-restavrator, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri, QR Sýretshiler odaǵynyń múshesi Qyrym Altynbekov, qazaqstandyq kınorejısser, Kann festıvaliniń laýreaty Sergeı Dvorevoı, jergilikti arheologtar men tarıhshylar, jýrnalıster bar.
Tańbaly tastardyń shyǵý tarıhy men onyń táýelsiz Qazaqstan rámizderimen baılanysyn atap ótken S.Qalqamanov sharanyń ashylýynda sóz sóılep: «Rámizder tarıhy ejelden bastalady. Ol kóne zaman, túrkiler dáýiri, handyqtar men patshalyqtardyń eltańbalary men jalaýlary jáne teńgelerindegi aıshyqty belgilerimen tyǵyz baılanysty. Memlekettik rámizder – mádenıetimiz, tarıhymyz ben mentalıtetimizdiń kórkem týyndysy. Búgingi Arpaózen tańbaly tastaryna jasaǵan ekspedıııa maqsaty – osy ejelgi zamannan kele jatqan sımvolıkanyń XXI ǵasyrdaǵy táýelsiz Qazaqstannyń rámizderimen tyǵyz baılanysyn nasıhattaý», dep atap ótti.
Petroglıfterdi zerttep júrgen ǵalym Baýyrjan Baıtanaev Arpaózendegi tańbaly tastardy keńinen nasıhattaý úshin týrızm klasterin damytý kerektigin aıtty.
– Kıeli Sozaq jerinde ornalasqan Arpaózen tańbaly tastary nemese Arpaózen petroglıfteri – qola dáýirinen saqtalǵan qundy eskertkishter, jartasqa tańbalanǵan sýretter. Biz osy tarıhı jádigerdi keıingi urpaqqa jetkizýde vandaldardan qorǵaýymyz kerek. Ol úshin bul jerde týrızmdi damytyp, petroglıfterdi IýNESKO tizimine engizý kerek, – dedi.
Qola dáýirinen beri saqtalǵan qundy eskertkish – «Arpaózen tańbaly tastary» Sozaq aýdany, Abaı qystaǵynyń ońtústik-batysynda, Qarataýdyń Kelinshektaý degen jotasynan bastaý alatyn kishirek Arpaózen boıynda ornalasqan. Ony Qazaqstan ǵylym akademııasynyń arheologogııa ekspedıııasy zerttegen. Sýretterdiń jalpy sany – 3,5 myń. Negizgi sıýjetteri ańshylyqqa, jaýgershilik taqyrypqa jáne jan-janýarlar tirshiligine arnalǵan. Qos aıaqty at, ógiz jáne túıe jekken soǵys jáne sharýashylyq arbalary kezdesedi. Eskertkish bizdiń zamanymyzdan burynǵy 1 jáne 2-myńjyldyqqa jatady.
Sozaq jerine alǵash kelgen Qyrym Altynbekov oblys ákiminiń orynbasaryna Arpaózen petroglıfterinen ashyq aspan astyndaǵy mýzeı jasaý arqyly qundy jádigerlerdi qorǵaýǵa alýdy usyndy.
Ekspedıııa saparynyń qorytyndysymen Sozaq aýdanyndaǵy tarıhı nysandardy týrısterge nasıhattaý maqsatynda «Shyǵys saqınasy» tujyrymdamasy jasalady.
Sondaı-aq Túrkistanda maýsym aıynyń basynda QR Rámizderiniń 30 jyldyǵyna oraı Arpaózen petroglıfteriniń sýretterinen fotokórme ótedi.
Túrkistan oblysy ákiminiń baspasóz qyzmeti
