Arqalyq jáne Torǵaı óńiriniń damýyna baılanysty arnaıy keshendi jospar qabyldanýy qajet!
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev óziniń «Jańa Qazaqstan: jańarý men jańǵyrý joly» atty joldaýynda Abaı, Jetisý jáne Ulytaý oblystaryn qurý týraly usynysyn halyq zor yqylaspen qabyl aldy.
Osy oraıda, 90-shy jyldary oblys mártebesinen aıyrylǵan Torǵaı óńiri de eskerýsiz qalmaýy kerek.
Osyǵan baılanysty - eldiń kóterip júrgen, sheshimin tappaǵan túıtkildi máseleler az emes.
Árıne, óńirde atqarylyp jatqan jumystar barshylyq, degenmen de aımaqtyń ınfraqurylymy tozyp, turǵyndar sanynyń azaıyp, turmys deńgeıi tómendep ketkeni jasyryn emes.
Ókinishke oraı, búginde strategııalyq mańyzy zor bola tura, Torǵaı aımaǵynyń damýy kenjelep qalyp otyr.
Óńirdiń jalpy memleketimizdiń damýynda - astyqpen, mal sharýashylyǵymen, bolashaq paıdaly qazbalarymen qosatyn áleýeti úlken.
Sondyqtan, qasıetti Torǵaı óńiriniń ekonomıkalyq-áleýmettik ahýalyna qatysty máselelerge qysqasha toqtalyp ótkim keledi.
Birinshiden, kóliktik-logıstıkalyq ınfraqurylymdy damytýdyń Arqalyq-Torǵaı óńiri úshin erekshe mańyzy bar.
Máselen, Derjavınsk-Arqalyq respýblıkalyq tas jolynyń bóligi kúrdeli jóndeý júrgizýdi talap etedi.
Al, respýblıkalyq Ulytaý-Arqalyq avtomobıl jolyn qaıta jańartý - óńir halqy úshin úlken áleýmettik-ekonomıkalyq mańyzy bar. Erteńgi bıýdjetti naqtylaý kezinde jobalyq-smetalyq qujattarǵa bıyl daıyndaýǵa qarjy bólýdi suraımyz.
Buǵan qosa, Arqalyq-Torǵaı-Yrǵyz arqyly ótetin «Ortalyq-Batys» avtomobıl jol jobasy júzege assa - óńir úshin úlken damý múmkindigin beretin edi. Qazirdiń ózinde, sol kóp qarajaty qajet etetin avtoban máselesi sheshilgenshe Torǵaı men Yrǵyz arasyndaǵy 70 shaqyrym joldy qosý jobasy qolǵa alynsa.
Ekinshiden, Arqalyqtaǵy Boksıt óndirisi jabylyp, bıýdjettik tabys kózi azaıýda. Óńirdegi kásiporyndardyń jalaqy deńgeıi tómen. Mamandar jetkiliksiz. Máselen, óńirdi elektr energııasymen qamtamasyz etetin 500-ge jýyq jumyskeri bar «Qostanaııýjelektroservıs» mekemesinde jalaqynyń ortasha mólsheri 89,0 myń teńgeni quraıdy. Sondaı-aq, jańa aıtylǵan ATEK («Arkalykskaıa Teploenergetıcheskaıa kompanııa») mekemesiniń de jalaqyny kóterýge múmkindigi joq. Kóptegen mamandar jumystan shyǵyp jatyr.
Úshinshiden, Arqalyq qalasynda 10 jylǵa jýyq Ortalyq mádenıet saraıy sport keshenimen qosa jabyq tur, jyl saıyn jóndeýge suraǵan qarajat bólinbeıdi. Jergilikti jerdiń bıýdjeti jetpese, respýblıkalyq bıýdjetten qarajat bólýdi suraımyz.
Tórtinshiden, Arqalyqtyń eki gımnazııasy standartqa saı kelmeıtin ǵımaratta otyr. Buryńǵy ákimshilik ǵımaratynda oqyp, oqýshylardyń sportpen aınalysatyn múmkinshiligi joq. Memleket basshysynyń myń mektep soǵý tapsyrmasyna saı, Arqalyqta jańa mektep soǵýdy suraımyn.
Besinshiden, meniń kóterip otyrǵanym - Torǵaı halqyn mazalaıtyn keleli máselelerdin sheti ǵana. Óńir memlekettiń erekshe qamqorlyǵyna zárý. Osyǵan baılanysty «Arqalyq jáne Torǵaı óńiriniń damýyna baılanysty arnaıy keshendi jospar» qabyldaý qajet dep esepteımiz.
Bul, Torǵaı óńiriniń odan ári damýyna yqpal etedi! Osyǵan baılanysty, jaqyn arada, Arqalyq qalasynda tıisti memlekettik organdardyń ókilderiniń qatysýymen - arnaıy jıyn ótkizýdi usynamyn.
Sonymen qatar, Ózińiz biletindeı, bıylǵy jyly IýNESKO deńgeıinde atalyp óteıin dep otyrǵan ult ustazy – Ahmet Baıtursynulynyń mereıtoıynda laıyqty túrde atap ótemiz dep senemiz!
Osy atalǵan is sharalardy qoldaýlaryńyzdy suraımyn!
Berik ÁBDIǴALIULY
