«Aq jol»: Qańtar oqıǵasy kezinde aýyr qylmystarǵa qatysy joq ustalǵandar bosatylý kerek

2009
Adyrna.kz Telegram

9 aqpan 2022 jyl, «Aq jol» demokratııalyq partııasynyń baspasóz qyzmeti

 Qaıǵyly qańtar kezinde aýyr qylmystarǵa qatysy joq ustalǵandar bosatylý kerek. Bul týraly Májilis depýtaty Berik Dúısembınov «Aq jol» frakııasynyń depýtattyq saýalynda málimdedi.

 QR Bas prokýrory

Ǵ.Nurdáýletovke

 Bıylǵy jyldyń 4-5 aqpanynda Májilistiń bir top depýtattarymen Qazaqstan Respýblıkasy Qylmystyq-atqarý kodeksiniń 32-baby negizinde qańtar oqıǵasy kezinde ustalyp, tergeý ızolıatorlaryna qamalǵan azamattarmen, olardyń týystarymen kezdestik.

Bizge qamaýǵa alynǵandardyń týystarynan olardyń isterin ádil qaraýdy jáne jazyqsyzdardy bosatýdy suraǵan 70-ten astam aryz tústi. Odan basqa áleýmettik jelide jarııalaǵan jeke telefonyma da kúnine ondaǵan aryz shaǵymdar túsýde. Ósirip jetkizip, endi qyzyǵyn kóremin dep otyrǵan balalarynan aıyrylyp, túrmeniń tabaldyryǵyn tozdyryp, eshkimnen pana taba almaı júrgen analardyń ay zaryn eshbir brıfıngten eshqandaı mınıstr jetkize almaıdy. Analardyń kóz jasy men nalasyn óz kózimizben kórip, jubatýǵa sóz tappadyq.

Aıta keterligi, ustalǵandardyń keıbireýleri jalpy toptyń tolqynyna ilesip, zańsyz áreketter jasaǵanyn moıyndap ta otyr.

Búginde olardyń kópshiligi ózderiniń basqa maqsatta paıdalanylǵanyn túsinip, ókinýde. Aýyr qylmystar men kisi óltirýler bastalǵan kezde, alańdaǵy topty tastap qaıtyp ketpek bolǵany, alaıda, belgisiz bireýler qarýmen qorqytyp, olardy tártipsizdik pen tonaýǵa májbúrlep, kópshilik arasynan shyǵýǵa múmkindik bermegeni jaıly mysaldar da bar.

Bizdiń frakııa 26 qańtardaǵy depýtattyq saýalynda beıbit turǵyndardy ǵımarattardy qıratqan buzaqylar men kisi óltirgen qanisherlerden ajyratýdy usynǵan bolatyn. Memlekettik tóńkeris jasap, júzdegen adamnyń ómirin qıǵandar zań talabyna saı, qatań jaýapkershilikke tartylýy tıis.

Memleket basshysy Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev osy qıyn ýaqytta el taǵdyry úshin bar jaýapkershilikti óz moıyna aldy. Prezıdenttiń saıası erik-jigeri men batyl sheshiminiń arqasynda ǵana Qazaqstan memlekettiligin saqtap, eliniń tynyshtyǵyn qorǵap, adamdardy mal qurly kórmeı, bastaryn kesken lańkesterdiń qurbanyna aınalmady.

Árıne, munyń bárine quqyq qorǵaý organdary qalaı jol berdi degen suraqtar týyndaıdy. Biraq, solardyń qatarynan sodyrlardyń shabýyly kezinde alǵashqy bolyp, úsh jarym myń qarýsyz qyzmetker aıaýsyz soqqyǵa jyǵylsa, jıyrmaǵa jýyǵy qaza tapty.

Al olardyń barlyǵy – óz elimizdiń azamattary emes pe?

Búginde qoǵam, azamattarymyzdy bólip jaryp, bir birine qarsy qoıýdy emes, eldigimizdi, Táýelsizdigimizdi qoldaýdy qajet etedi. Biz tergeý ızolıatorynda radıkaldy aǵym ókilderin de kórdik. Áleýmettik jelilerde turǵyn úılerdiń terezelerine avtomattan oq jaýdyrǵan, memlekettik mekemelerdi basyp kirgen, adamdarǵa shabýyl jasaǵan sodyrlardyń lańkestik áreketteri beınelengen materıaldar jetkilikti. Árıne, mundaı faktilermen tergeý aınalysýy kerek.

Quqyq qorǵaýshy Aıman Omarova atap ótkendeı, lańkesterdiń kópshiligi elden shyǵyp úlgergen kórinedi. Bul máselemen de jiti aınalysý qajet. Osy rette, shalys qadam basqan jastarymyzǵa qatysty memleket tarapynan gýmanızm tanytý qajet dep esepteımiz.

Bıylǵy jyldyń 14 qańtarynda bul týraly Prezıdent Q.Toqaev óziniń tvıtterinde «Aýyrlatatyn mán-jaılar bolmaǵan jaǵdaıda, «jazany jeńildetý» sharalaryn qabyldaý qajet» dep jazdy. Bul salıqaly da adamı kózqaras.

Adamdardy óltirýge jáne ǵımarattardy talqandaýǵa qatysy joq ustalǵandar boıynsha, qajet bolǵan jaǵdaıda, olardan eshqaıda ketpeý týraly qolhat alyp, ýaqytsha ustaý ızolıatorynan bosatý kerek dep sanaımyz. Usaq zańbuzýshylyqqa jol bergenderdi qylmystyq isterdi toqtatyp, ata-analarynyń jaýapkershiligimen úılerine jiberilgeni jón.

Sondaı-aq, tergeý ızolıatorynda jaqynda ǵana balalar úıinen shyqqan,  izdeýshisi joq birneshe jas balalar bar. Olar úshin, jazasyn aýyrlatatyn jaǵdaı bolmasa, men, óz atymnan, bosatýdy talap etemin.

 Al qamaýda qalatyndarǵa, tergeý barysyna aralaspaı,

 1) Azaptaý men uryp-soǵýdan qorǵaýdy;

2) Jaraqat alǵandarǵa nemese basqa muqtajarǵa medıınalyq kómek kórsetýdi;

3) Advokattyk qorǵaýdy qamtamasyz etip, tergeý amaldary kezinde qorǵaýshylardyń mindetti túrde qatysýyn talap etemiz.

 Bul jumysty uıymdastyrý úshin Májilis pen Senat depýtattarynyń arasynan jedel túrde Parlamenttik komıssııa quryp, ony tez arada qamaýda otyrǵan Almaty, Taraz, Shymkent, Qyzylorda, Taldyqorǵan, Atyraý, Aqtobe qalalarynyń tergeý ızolıatorlaryna jiberýdi usynamyz.

 Qurmetpen, «Aq jol» frakııasynyń depýtattary

Pikirler