İtogi goda: Promyşlennaia modernizasiia i podderjka otechestvennogo proizvoditelia kak osnovy ustoichivogo ekonomicheskogo rosta

Redaksiia saita Primeminister.kz prodoljaet seriiu publikasii ob itogah razvitiia Kazahstana v 2024 godu. V Poslanii narodu strany «Spravedlivyi Kazahstan: zakon i poriadok, ekonomicheskii rost, obşestvennyi optimizm» Glava gosudarstva poruchil usilit mery dlia polnosennogo raskrytiia promyşlennogo potensiala. Kasym-Jomart Tokaev otmetil perechen iz 17 krupnyh proektov s osobym aksentom na osvoenie vysokih peredelov. Vajnym momentom iavliaetsia maksimalnoe ispolzovanie otechestvennogo syria i komplektuiuşih, a takje razvitie smejnyh proizvodstv vokrug krupnyh predpriiatii. Proekty otobrany v ramkah programmy diversifikasii ekonomiki i stimulirovaniia konkurentosposobnosti obrabatyvaiuşei promyşlennosti. Oni ohvatyvaiut kliuchevye sfery, takie kak metallurgiia, himiia, neftehimiia, avtomobilestroenie, turizm, selskoe hoziaistvo i pişevaia promyşlennost. Odnim iz prioritetnyh napravlenii iavliaetsia avtomobilestroenie, gde uje dostignuty polojitelnye rezultaty. Dlia dalneişego rosta vajno sohranit tekuşie tempy i posledovatelno uvelichivat uroven lokalizasii proizvodstva. V dolgosrochnoi perspektive gospodderjka avtoproma doljna privesti k sozdaniiu polnosennogo klastera. Eşe odnoi aktualnoi zadachei ostaetsia razvitie neftegazohimicheskoi otrasli. V nastoiaşee vremia realizuiutsia krupnye proekty po vypusku polipropilena i polietilena. Razrabatyvaiutsia novye perspektivnye proekty, takie kak proizvodstvo butadiena, karbamida i tereftalevoi kisloty. Vajno, chto vse eti inisiativy orientirovany na sozdanie novyh tochek rosta v regionah strany. Realizasiia zaplanirovannyh proektov pozvolit sozdat bolee 25 tys. rabochih mest. Ojidaemyi ekonomicheskii effekt vkliuchaet uvelichenie obema eksporta na 6 trln tenge i snijenie zavisimosti ot importa na 1,5 trln tenge. Vse proekty napravleny na stimulirovanie razvitiia vysokoproizvoditelnyh i innovasionnyh proizvodstv, a takje na eksport i importozameşenie, chto stanet vajnym şagom ustoichivomu ekonomicheskomu rostu. V 2024 godu zaplanirovano vvedenie 180 investisionnyh proektov na summu pochti 1,3 trln tenge, 164 iz kotoryh v obrabatyvaiuşem sektore. Po kolichestvu obektov v ramkah Edinoi karty industrializasii na segodnia lidiruiut Karagandinskaia, Kyzylordinskaia i Jambylskaia oblasti, po obemam investisii – Atyrauskaia, Karagandinskaia i Zapadno-Kazahstanskaia. Obrabatyvaiuşaia promyşlennost: kliuchevye pokazateli Soglasno statistike, obrabatyvaiuşaia promyşlennost po obemu prevysila syrevoi sektor, 48% protiv 45%. Osnovnoi rost v nei nabliudaetsia srazu v neskolkih sektorah:

• maşinostroenie: Rost na 6,9%, chemu sposobstvovalo uvelichenie proizvodstva kompiuternogo oborudovaniia, elektricheskih priborov, selskohoziaistvennoi i jeleznodorojnoi tehniki.
• chernaia metallurgiia: Rost sostavil 10,8%. Eto rezultat uvelicheniia vypuska ferrosplavov, stali, ploskogo prokata i chuguna.
• svetnaia metallurgiia: Obem proizvodstva uvelichilsia na 4,8%, blagodaria rostu proizvodstva medi, sinka, svinsa i aliuminiia.
• himicheskaia promyşlennost: Zafiksirovan rost na 8,4%, znachitelnyi vklad vneslo uvelichenie proizvodstva polipropilena i bihromata natriia.

Sovokupnyi pokazatel obrabatyvaiuşei otrasli za otchetnyi period prodemonstriroval polojitelnuiu dinamiku, sostaviv pochti 5%. Takim obrazom, idet posledovatelnoe vypolnenie porucheniia Glavy gosudarstva po ukrepleniiu promyşlennogo karkasa strany cherez razvitie obrabatyvaiuşego sektora ekonomiki. Krome togo, v seliah ee dalneişego rosta priniato reşenie ob obespechenii otrasli neobhodimym syrem po adekvatnym senam. Eto pozvolilo v razy uvelichit pererabotku aliuminiia i medi. Takje eto otrazilos na roste proizvodstva kabelia, aliuminievoi provoloki i t.d. Dlia sokraşeniia syrevogo eksporta aktivno vedetsia rabota po realizasii krupnyh proektov v obrabatyvaiuşei promyşlennosti. Naprimer, po jeleznoi rude planiruetsia proizvodstvo goriachebriketirovannogo jeleza v Kostanaiskoi oblasti (AO «SSGPO») i metallurgicheskii klaster v Pavlodarskoi oblasti (TOO «Mineral Product International», produksiia: ferrosplavy, GBJ i stal). Po mednoi rude planiruetsia stroitelstvo medeplavilnogo zavoda v oblasti Abai (TOO «KAZ Minerals Smelting» KAZ Minerals Smelting/NFC), a takje pererabotka syria s mestorojdenii Aidarly i Koksai na baze predpriiatii Kazahmys (Jezkazganskii i Balhaşskii medeplavilnye zavody). Perspektivy razvitiia geologicheskoi otrasli Kazahstan aktivno rasşiriaet sotrudnichestvo s zarubejnymi partnerami dlia izucheniia perspektivnyh territorii i privlecheniia investisii v geologicheskuiu otrasl. Segodnia mineralno-syrevaia baza vkliuchaet 987 mestorojdenii tverdyh poleznyh iskopaemyh i dinamika ih razvedki ostaetsia polojitelnoi. Po rezultatam geologorazvedochnyh rabot v 2024 godu na gosudarstvennyi uchet postavleny 17 mestorojdenii, soderjaşie mineralnye zapasy i resursy:

• zoloto – zapasy 107,5 t, resursy 337,04 t,
• serebro – zapasy 1904,5 t, resursy 172087,2 t,
• med – zapasy 4916,7 tys. t, resursy 7796,9 tys. t,
• sink – zapasy 2549,6 tys. t, resursy 338,9 tys. t,
• jeleznye rudy – zapasy 128 mln t, resursy 162 mln t,
• svines – zapasy 1319,5 tys. t, resursy 64,1 tys. t,
• volfram – zapasy 409,9 tys. t, resursy 743 tys. t,
• hrom – resursy 464,1 tys. t,
• molibden – zapasy 14 t, resursy 39 t,
• marganes – zapasy 794 tys. t, resursy 1137,3 tys. t.

Takje v etom godu na gosudarstvennyi uchet vpervye postavleny 6 mestorojdenii uglevodorodnogo syria: ● gaz – 1776,5 mln m3. V ramkah realizasii porucheniia Glavy gosudarstva, ozvuchennogo v Poslanii narodu Kazahstana v 2023 godu, provodiatsia raboty, napravlenye na dostijenie ohvata geologo-geofizicheskoi izuchennostiu territorii Kazahstana do 2,2 mln kv. km k konsu 2026 goda. Obşaia summa finansirovaniia na 3 goda sostavliaet bolee 20 mlrd tenge. Vmeste s tem, imeiutsia rezultaty po geologicheskomu doizucheniiu ploşadei, geologo-mineragenicheskomu kartirovaniiu i glubinnomu geologicheskomu kartirovaniiu. Po rezultatam dannyh rabot vyiavleno 60 perspektivnyh uchastkov s prognoznymi resursami po blagorodnym, svetnym i chernym metallam. Dannye uchastki planiruetsia peredat v nedropolzovanie dlia dalneişego izucheniia v ramkah lisenzii na razvedku. V ramkah gosudarstvennogo geologicheskogo izucheniia nedr, napravlennogo na razvitie otrasli redkozemelnyh metallov, prodoljaiutsia poiskovye raboty na 12 uchastkah. Na segodniaşnii den uje imeiutsia dannye o perspektivnosti uchastka Kuirektykol, zapasy kotorogo osenivaiutsia okolo 800 tys. tonn, a prognoznye resursy 935,4 tys. tonn summ redkozemelnyh metallov, v tom chisle seriia i lantanoidov. Krome etogo, s seliu privlecheniia investisii v otrasl i povyşeniia potensiala RZM provoditsia rabota po rassekrechivaniiu dannyh o balansovyh zapasah RZM, za iskliucheniem osmiia i reniia. V Kazahstane imeiutsia znachitelnye perspektivy dlia otkrytiia novyh mestorojdenii uglevodorodov.