«ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر» كىتابى 37 تىلگە اۋدارىلىپ، 13 ميلليون تيراجبەن ساتىلدى. الەمدىك بەستسەللەرگە اينالعان بۇل تۋىندى زەيىن قويىپ وقىعان ادامعا ەڭبەك ونىمدىلىگى مەن تابىستى جەدەل ۇلعايتۋدىڭ جولدارىن، ءوز جۇمىسىنا قاناعاتتانۋ جانە ادام رەتىندە ءوسىپ-وركەندەۋدىڭ ادىستەرىن ۇيرەتەدى. ۇجىمدى باسقارۋدىڭ ەڭ سونى جانە وتە ءتيىمدى ءادىس-تاسىلدەرى كورسەتىلگەن، بۇل ەڭبەك بۇكىل الەمدەگى توپ-مەنەدجەرلەردىڭ جۇمىسىنا وراسان زور پايداسىن تيگىزدى. كىتاپ اۆتورلارى - كەننەت بلانشار جانە سپەنسەر دجونسون.
باسشىنىڭ كوبى نە قاتال، نە جۇمساق بولادى. ال ەرەكشە باسشى قانداي بولادى؟
مەنەدجەرلەردىڭ جۇمىسى ءاردايىم اۋىر جانە كۇردەلى دەپ ەسەپتەلەدى. مەنەدجەر اتقاراتىن بۇكىل جۇمىستى ورىنداۋ ءۇشىن وتە كوپ ۋاقىت پەن اسقان ىجداعاتتىلىق [1] كەرەك. اۆتورلار اسىناۋ اۋىر جۇمىستى ءبىر مينۋتتا اتقارىپ شىعۋعا بولاتىنىن جازادى. نەبارى 100 بەتتەن اسپايتىن شاعىن ەڭبەكتە قىزمەتكەرلەرگە جانە ولاردى باسقارۋعا دەگەن كوزقاراستى وزگەرتەتىن [2] اسا قۇندى ماعلۇماتتار مەن ۇجىمدى باسقارۋعا قاتىستى ءتيىمدى ءادىس-تاسىلدەر جاريالانعان.
كىتاپ قىزىقتى اڭىز-اڭگىمەلەرمەن سيپاتتالادى. بۇل تۋىندى ءتيىمدى مەنەدجەردى [3] ىزدەگەن پاراساتتى جاس جىگىتتىڭ ساياحاتى تۋرالى اڭگىمەلەيدى. كەيىپكەر سونداي باسشىنىڭ قولاستىندا ىستەگىسى كەلەدى. ءوزى دە سونداي باسشى بولعىسى كەلەدى. اقىلدى باسشىنى ىزدەگەن جىگىت دۇنيەنىڭ شارتارابىن شارلايدى. جول-جونەكەي ارقيلى باسشىلارمەن سۇحباتتاسادى: مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەرمەن، اسكەري وفيتسەرلەرمەن، قۇرىلىسشىلارمەن، كورپوراتسيالاردىڭ ديرەكتورلارىمەن، ۋنيۆەرسيتەت رەكتورلارىمەن، تسەح باستىقتارىمەن، كوممۋنالدىق قىزمەت باسشىلارىمەن، قور باسقارۋشىلارىمەن، دۇكەندەردىڭ، قويمالاردىڭ، مەيرامحانالاردىڭ، بانكتەر مەن قوناقۇيلەردىڭ مەڭگەرۋشىلەرىمەن، جاستارمەن دە، كارىلەرمەن دە سويلەسەدى. بىراق كوزى كورگەن باسشىلاردىڭ كوبىنە كوڭىلى تولمايدى.
الگى جىگىت مەنەدجەرلەردىڭ تەك ەكى ءتۇرىن كەزدەستىرەدى. ءبىرىنشىسىن ول: «وتە قاتال ءارى قاتىگەز»، – دەپ سيپاتتايدى. مۇنداي مەنەدجەردى تەك تازا پايدا عانا قىزىقتىرادى، سول سەبەپتى ونىڭ قولاستىنداعى قىزمەتكەرلەر وزدەرىنە ۇناسا دا، ۇناماسا دا، ابدەن شارشاپ قالجىراعانشا جۇمىس ىستەيدى. [4] مەنەدجەرلەردىڭ ەكىنشى ءتۇرى قولاستىنداعىلارعا «جاقسى باستىق»[5] بولعىسى كەلەدى، سول سەبەپتى «جۇمىس ماشيناسىنىڭ» ءرولىن قولىنان شىعارىپ الادى.
كىتاپ اۆتورلارى: «ادامداردى باسقارۋدىڭ جالعىز ءارى ەڭ جاقسى ءادىسى جوق، بىراق باسقارۋدىڭ ءارتۇرلى ءستيلى بار»، – دەپ اتاپ كورسەتەدى. «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر» – سوڭعى ناتيجەنى عانا كوزدەيتىن «اۆتوكرات مەنەدجەر»[6] مەن قىزمەتكەرلەردىڭ قامىن عانا ويلايتىن «دەموكرات مەنەدجەر» [7] اراسىنداعى تەڭگەرىمگە قول جەتكىزىپ، بەلورتاسىن تابۋعا باعىتتالعان كىتاپ. جىگىت ۇيىنە قاتتى شارشاپ ءارى كوڭىلى قۇلازىپ قايتادى. ول «ءتيىمدى مەنەدجەر – باسقارۋدىڭ جوعارىدا كورسەتىلگەن ەكى ءتۇرىن ءوزارا ۇيلەستىرىپ قولدانا الۋعا قابىلەتتى بولۋى ءتيىس» دەگەن قورىتىندىعا كەلەدى. مەنەدجەر ءوزىن دە، قولاستىنداعى ادامداردى دا ءوزى جۇمىس ىستەيتىن كاسىپورىنعا جانە قىزمەتكەرلەردىڭ وزدەرىنە دە پايدالى بولاتىنداي ەتىپ باسقارا ءبىلۋى [8] ءتيىس. جىگىتتىڭ قولىندا اسا ءتيىمدى باسقارا بىلەتىن مەنەدجەرلەردىڭ شاعىن ءتىزىمى بار ەدى. دەگەنمەن ولاردىڭ ەشقايسىسى جىگىتكە وزدەرىنىڭ باسقارۋ قۇپيالارىنىڭ سىرىن اشىپ ايتقىسى كەلمەدى.
ءساتىن سالىپ، جاس جىگىت كورشى قالادا قولاستىنداعىلارعا دا ۇنايتىن، ءوز كاسىپورنىنا دا ۇلكەن تابىس اكەلىپ جۇرگەن «ەرەكشە مەنەدجەر»[9] بار ەكەنىن ءبىلىپ قالادى. «ەرەكشە مەنەدجەر» قىزمەتكەرلەردى ءتيىمدى باسقارۋ قۇپياسىنىڭ سىرىن ايتىپ بەرۋ ءۇشىن جىگىتپەن كەزدەسۋگە كەلىسەدى.
ەرەكشە باسشىعا ءبىر مينۋت ۋاقىت جەتەدى
تاباندى جىگىت «ەرەكشە مەنەدجەردى» ىزدەپ، كەڭسەسىنە بارادى. امان-ساۋلىق سۇراسقان سوڭ جاتا-جاستانىپ اڭگىمەلەسەدى. جىگىت سوندا مەنەدجەردەن قىزمەتكەرلەردىڭ كوڭىلىن تاۋىپ باسقارۋدىڭ ءادىسىن سۇرايدى. مەنەدجەر قىزمەتكەرلەرىمەن ۋاقتىلى كەزدەسىپ تۇراتىنىن ايتادى. مۇنداي كەزدەسۋلەردە ءار اپتاداعى جۇمىستىڭ ناتيجەسى تالقىلانىپ، كەلەسى اپتادا اتقارىلاتىن جۇمىس جوسپارلانادى ەكەن. مەنەدجەر وتكەن اپتادا اتقارىلعان شارۋا تالقىلانعاندا، تۋىنداعان پروبلەمالار انىقتالعاندا جانە قانداي ءىس ورىنداۋلى ءتيىس ەكەنى ناقتىلانعانعاندا قىزمەتكەرلەردىڭ پىكىرىن تىڭدايتىنىن [10] ايتادى. سودان سوڭ ءبارى بىرىگىپ كەلەسى اپتانىڭ جوسپارىن جاساپ، ستراتەگياسىن دايىندايدى. مەنەدجەر جوسپاردى دايىنداعاندا وزگە ادامدار ءۇشىن شەشىم قابىلداۋدى [11] قۇپتامايتىنىن ايتادى.
|
كاسىپورىن جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگىن كوتەرۋ تۋرالى ءسوز بولعاندا، مەنەدجەر جۇمىستى دۇرىس ۇيىمداستىرۋدىڭ ەڭبەك ونىمدىلىگىن ەداۋىر جوعارىلاتاتىنىن [12] اتاپ وتەدى. قىزمەتكەرلەردىڭ قامىن ويلاۋدان گورى، جۇمىستىڭ ناتيجەلىلىگىنە باسىم ءمان بەرەتىنىن مەنەدجەردىڭ ءسوزى جاس جىگىتتى ويلاندىرىپ تاستايدى. سەبەبى ول وسىعان دەيىن، جوعارىدا اتاپ وتكەندەي، مەنەدجەرلەردىڭ ەكى ءتۇرىن كەزدەستىرگەن بولاتىن. الايدا «ەرەكشە مەنەدجەردىڭ» كاسىپورىن تيىمدىلىگى مەن قىزمەتكەرلەردىڭ قامىن قامقورلىقتى دا ۇيلەستىرىپ وتىرعانى تاڭعالدىرادى. جۇمىس ناتيجەسىن دە اقساتپاي، قىزمەتكەرلەردى نازاردان شىعارماي باسشىلىق ەتىپ وتىرعانى ءۇشىن ونى «ەرەكشە مەنەدجەر» دەپ اتايتىن. كىتاپ اۆتورلارى ناتيجە مەن قىزمەتكەرلەر ءبىر-بىرىنەن بولەك تۇرعان تۇسىنىكتەر دەپ ەسەپتەمەيدى. بۇرىننان بەلىگىلى مىنەز-قۇلىق فاكتورى [13] بار: ءاردايىم كوتەرىڭكى كوڭىل كۇيدە جۇرەتىن ادامدار عانا وتە جاقسى ناتيجەگە جەتە الادى. [14]
تەك ءبىر مينۋت قانا ۋاقىتىن جۇمساپ، قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىسىنان اسا زور ناتيجە كورەتىندىكتەن دە، بۇل مەنەدجەر ءوزىن: «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەرمىن»، – دەپ سيپاتتايتىن ەدى. ابىدىراپ قالعان جىگىت جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزۋگە ءبىر مينۋتتان ارتىق ۋاقىت كەتپەيتىنىنە[15] ءتىپتى سەنە المايدى. جاس جىگىتتىڭ قايران قالىپ تۇرعانىن كورگەن مەنەدجەر «مەنىڭ باسقارۋ تاسىلدەرىمدى بۇدان دا گورى تەرەڭىرەك زەرتتەسىن» دەگەن ماقساتپەن وعان: «مەنىڭ بىرنەشە قىزمەتكەرىممەن سۇحباتتاسىپ كورىڭىز»، – دەپ ۇسىنىس جاسايدى. جىگىتتىڭ ءاربىر قىزمەتكەرمەن جەكە كەزدەسىپ سۇحباتتاسۋى ءۇشىن مەنەدجەر وعان قولاستىنداعىلاردىڭ ءاربىرى تۋرالى تولىق اقپارات بەرەدى.
«قىزمەتكەرلەرمەن سويلەسىپ بولعاننان كەيىن قانداي دا ءبىر سۇراقتار تۋىنداسا، ماعان قايتىپ كەلىپ، سۇراپ الۋىڭىزعا بولادى»، – دەيدى جىگىتكە. مەنەدجەر، وسىلايشا، جىگىتتىڭ ادامداردى باسقارۋ ءىسىن ۇيرەنۋگە قۇشتارلىعىن جانە قىزىعۋشىلىعىن جوعارى باعالايدى.
جاس جىگىت ميستەر ترەنەلمەن، ميستەر ليۆايمەن جانە ميسسيس براۋنمەن كەزدەسىپ، باسقارۋ ءىسىنىڭ قىر-سىرىن تەرەڭىرەك زەرتتەۋدى ۇيعارادى.
ءبىرىنشى قۇپيا: ەرەكشە باسشى ماقساتتى ءبىر مينۋتتا قويادى
ورتا جاستاعى جىگىت اعاسى ميستەر ترەنەل جىگىتتى كۇلىمسىرەپ، جىلى قارسى الدى، ءوزىنىڭ باستىعىن اتى-جونىمەن ەمەس، جاي «ءبىزدىڭ جىگىت» دەپ اتاي سالدى. ميستەر ترەنەل: «باستىعىمدى وتە سيرەك كورەمىن»، – دەدى. مۇنى ەستىگەن جىگىت بۇرىنعىدان بەتەر قايران قالدى.
كىتاپ اۆتورلارى بلانشار مەن سپەنسەر «ەرەكشە مەنەدجەردىڭ» ءادىس-تاسىلدەرىن ۇشكە ءبولىپ، ولاردى «ءۇش قۇپيا» دەپ اتايدى. سونىمەن، ميستەر ترەنەل «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەردىڭ» ءۇش قۇپياسى [16] تۋرالى اڭگىمەلەي باستادى. ءتيىمدى مەنەدجەر جۇمىستى ەڭ ءبىرىنشى قۇپيادان باستايدى: مەنەدجەر ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە قىزمەتكەرلەردىڭ الدىنا ماقسات قويادى.
ميستەر ترەنەل «ەرەكشە مەنەدجەردىڭ» قىزمەتكەرلەرگە جاڭا تاپسىرما بەرگەندە نەمەسە جاڭا جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەگەندە ارقاشان ادامداردىڭ جانىنان تابىلاتىنىن ايتادى.
كىتاپ اۆتورلارى رولدەر مەن مىندەتتەردىڭ ناقتى بولىنبەۋىن [17] كوپتەگەن كاسىپورىنعا ءتان ورتاق پروبلەما ەكەنىن اتاپ كورسەتەدى.
سوندىقتان، ءبىر مينۋتتا الدىعا ماقسات قويۋ – قىزمەتكەرلەردىڭ ىستەپ جاتقان جۇمىسى مەن باسشىلاردىڭ ولاردىڭ نە ىستەگەنىن قالايتىندىعى اراسىنداعى ايىرماشىلىقتى [18] ناقتى ايقىنداپ بەرەدى. بۇلار ايقىندالماعان جاعدايدا قىزمەتكەرلەر جۇمىستى كوبىنە وزدەرىنەن كۇتىلگەننەن مۇلدە باسقاشا ىستەيدى.
«ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر قول استىنداعى قىزمەتكەرلەرگە قانداي جۇمىستار اتقارىلۋى ءتيىس ەكەنىن ايتقان ساتتەن باستاپ نەمەسە قىزمەتكەرلەردىڭ وزدەرى اتقارىلاتىن جۇمىستاردى كەلىسىپ العاننان كەيىن ءاربىر ماقسات قاعازعا جازىلادى، بىراق ول ءبىر بەتتەن ارتىق بولماۋى ءتيىس. [19] نەگىزگى يدەيا مىنانداي – ناتيجەنىڭ 80 پايىزى 20 پايىز ماقساتقا بايلانىستى. ماقساتتاردىڭ ءبارىن تىزە بەرسەك، قىزمەتكەرلەر قايسى ماقساتقا باسىمدىق بەرۋ كەرەك ەكەنىن بىلمەي، شاتىسىپ قالۋى مۇمكىن. ءبىر بەتتە بىرنەشە نەگىزگى ماقساتتى ءتىزىپ كورسەتۋدىڭ ءوزى جەتكىلىكتى.
«ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر: «الداعى ماقسات پەن وعان جەتۋدىڭ جوسپارى باياندالعاندا 250 سوزدەن اسپاۋى كەرەك جانە كەز كەلگەن قىزمەتكەر ونى ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە وقىپ شىعاتىنداي بولۋى ءتيىس»، – دەپ تۇجىرىمدايدى. اتقارىلاتىن ىستەردىڭ ءبارى تۇسىنىكتى بولۋى ءۇشىن جانە ءالسىن-ءالسىن جۇمىستىڭ بارىسىن تەكسەرىپ تۇرۋ [20] ءۇشىن ماقساتتار جازىلعان پاراقشانىڭ كوشىرمەلەرى مەنەدجەردە دە، قىزمەتكەردە دە بولعانى ءجون. قىزمەتكەردە مۇنداي پاراقشانىڭ بولۋى كەز كەلگەن ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن مەنەدجەرگە جۇگىرىپ بارماي-اق، ءوز بەتىنشە پروبلەمالاردى شەشە بەرۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى.
ميستەر ترەنەل جىگىتكە ءوز باسىنان وتكەن ءبىر وقيعانى ايتىپ بەردى: ول باستاپقىدا ءوزىنىڭ نە ىستەۋ كەرەك ەكەنىن شەشە الماي قالادى، سول ساتتە «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر وعان كومەككە كەلەدى. مەنەدجەر وعان كەز كەلگەن پروبلەمانىڭ نەگىزگى وزەگى بولىپ تۇرعان – قىزمەتكەردىڭ قالاۋى مەن قازىرگىنىڭ اراسىنداعى ايىرماشىلىقتى [21] ءتۇسىندىرىپ بەرەدى. بىراق مەنەدجەر ميستەر ترەنەلگە انىقتالعان پروبلەمانى شەشۋ جولىن ايتپايدى. ونىڭ ورنىنا ميستەر ترەنەلگە سۇراقتار قويۋ ارقىلى ونىڭ ءوزى شەشىم قابىلداۋىنا كومەكتەسەدى. ياعني، قىزمەتكەر مەنەدجەردىڭ ۋاقىتىن زايا كەتىرمەي,[22] قويىلعان سۇراقتارعا دۇرىس جاۋاپ بەرۋدىڭ ناتيجەسىندە قاجەتتى شەشىمدى ءوزى تاپتى.
جاس جىگىت ميستەر ترەنەلگە راقمەت ايتىپ، ءبىر مينۋتتىق باسقارۋدىڭ وزگە ەكى قۇپياسى تۋرالى سۇرادى. ميستەر ترەنەل كەلەسى قۇپيانى ميستەر ليۆايدان سۇراۋعا كەڭەس بەردى.
ەكىنشى قۇپيا: ەرەكشە باسشى ءبىر مينۋت بويى ماقتايدى
جاس جىگىت ميستەر ليۆايمەن كەزدەسۋگە بارادى. ميستەر ليۆاي جىگىتكە اعىنان جارىلادى. ميستەر ليۆاي دا، ميستەر ترەنەلدىڭ ايتقاندارىن قايتالاپ، جاڭا تاپسىرما نەمەسە جاۋاپكەرشىلىك العان كەزدە مەنەدجەر جاندارىنان تابىلاتىنىن ايتادى. العاشقى كەزدەرى مەنەدجەردىڭ قاشان دا جاندارىنان تابىلۋى ميستەر ليۆايعا قولايسىزداۋ بولعان ەكەن، سەبەبى ول: «مەنەدجەر ءبىزدى اڭدىپ ءجۇر، ول بىزگە سەنبەيدى»، – دەپ كۇماندانىپتى.
كىتاپ اۆتورلارى: «قىزمەتكەرلەردىڭ كوبى وزدەرىنىڭ قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانىن نەمەسە جۇمىسىن قالاي جاقسارتاتىنىن بىلمەيدى»،[23] – دەپ تۇجىرىمدايدى. سوندىقتان ەرەكشە مەنەدجەر ءاردايىم قىزمەتكەرلەرىنىڭ جانىنان تابىلادى.
الايدا مەنەدجەر قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىسىن قاتەسىن تابۋ ءۇشىن ەمەس، قىزمەتتى قانشالىقتى جاقسى اتقارىپ جاتقانىن كورۋ ءۇشىن باقىلايدى. قىزمەتكەردىڭ قانداي دا ءبىر نارسەنى جاقسى ىستەپ شىققانىن كورگەن ساتتە مەنەدجەر ونى ءبىر مينۋت بويى ماقتايدى. مۇنىڭ ءوزى قىزمەتكەردى جۇمىستى جاقسى ىستەۋگە ىنتالاندىرادى. مەنەدجەر قىزمەتكەردى ءبىر مينۋت بويى ماقتاپ تۇرىپ ونىمەن تىكەلەي بايلانىس [24] ورناتىپ، ياعني قىزمەتكەردىڭ كوزىنە تىكە قاراپ، ارقاسىنان قاعىپ وعان دوستىق پەيىل كورسەتەدى.
وسى ارقىلى مەنەدجەر قىزمەتكەرلەرگە قامقور [25] ەكەنىن، ولاردىڭ دۇرىس جۇمىس ىستەگەنىن، وركەندەپ وسكەنىن قالايتىنىن كورسەتەدى. ءبىر مينۋتتىق ماداقتاۋ كەزىندە قىزمەتكەرگە قايسى جۇمىستى دۇرىس اتقارعانىن ناقتى ايتۋ كەرەك. ءتىپتى باسقا جۇمىستاردى دۇرىس اتقارماسا دا، قىزمەتكەردى جاقسى ىستەگەن ءبىر جۇمىسى ءۇشىن ماقتاۋعا بولادى. بۇكىل جۇمىس جاقسى ءجۇرىپ جاتسا دا، ءبارىن جالپىلاماي-اق، ءبىر جەكە جۇمىسقا بايلانىستى ماقتاعان ءجون. [26]
كىتاپ اۆتورلارىنىڭ ايتۋىنشا، مەنەدجەر قىزمەتكەردى ماقتاپ-ماراپاتتاعاندا ونىڭ كەمشىن تۇستارى قانشالىقتى قانىن قايناتسا دا، ولاردى ەسكە الماعانى ءجون. مەنەدجەردىڭ قولى تيمەي جاتسا دا، لايىق قىزمەتكەردى ماداقتاۋعا [27] ءتيىس.
سوندا قىزمەتكەر مەنەدجەردەن ءبىر مينۋتتىق ماداقتاۋ ەستۋ ءۇشىن بار ىنتاسىمەن ەڭبەك ەتۋگە تىرىسادى.
جىگىت ەندى ءۇشىنشى قۇپيانى بىلۋگە قۇمارتادى. ميستەر ليۆاي كۇلىمسىرەپ، ونى ميسسيس براۋنعا جىبەرەدى. ەندى ول وسى قاراپايىم ءادىس-تاسىلدەردىڭ، شىن مانىندە، قالاي جۇزەگە اساتىنىنا قىزىعادى.
جاس جىگىت حانىممەن كەزدەسۋىن كەلەسى كۇنگە قالدىرادى.
سونىمەن، «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەردىڭ ەكىنشى قۇپياسى: ءبىر مينۋتتىق ماداقتاۋ. شىن مانىندە، بۇل – كەرى بايلانىستى قامتاماسىز ەتۋ قۇپياسى. مەنەدجەر ءبىر مينۋتتىق ماقساتتى بەلگىلەپ بەرگەننەن كەيىن ءوز قىزمەتكەرلەرىنىڭ جۇمىسىن باقىلايدى. بۇل قىزمەتكەرگە ءوز جۇمىسى جونىندە مەنەدجەردەن وتە ناقتى جانە ايقىن كەرى بايلانىس الۋىنا [28] مۇمكىندىك بەرەدى.
كىتاپ اۆتورلارى قىزمەتكەرلەردىڭ جۇمىستى دۇرىس اتقارعانىن اتاپ كورسەتۋ وتە ماڭىزدى دەپ ەسەپتەيدى، سەبەبى مۇنداي جاعدايدا قىزمەتكەرلەر وزدەرىن جاقسى سەزىنەدى جانە جاقسى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزەدى.
ءۇشىنشى قۇپيا: ەرەكشە باسشى ەسكەرتۋ جاساسا، ونى ءبىر مينۋتتان اسىرمايدى
كەلەسى كۇنى تاڭەرتەڭ جاس جىگىت الپىس جاس شاماسىنداعى اسا بيپاز ءارى ءساندى كيىنگەن براۋن حانىمنىڭ كەڭسەسىنە بارادى.
ەكەۋى اڭگىمەلەسىپ وتىرعان كەزدە ميسسيس براۋن ءوزى قاتەلەسسە عانا «ەرەكشە مەنەدجەردى» كورەتىنىن، باسقا ۋاقىتتا كورمەيتىنىن ايتادى. جىگىت تاعى دا قايران قالادى، سەبەبى ءبىر كۇن بۇرىن عانا وعان: «ەرەكشە مەنەدجەر» جۇمىستى دۇرىس ىستەگەن ادامداردى ءوزى ىزدەپ تاۋىپ الىپ ماقتان ەتەدى»، – دەپ ەدى.
كىتاپ اۆتورلارى ءۇشىنشى قۇپيانىڭ سىرىن اشىپ، «دۇرىس جۇمىس ىستەۋ» مەن «قاتە جۇمىس ىستەۋ» تۇسىنىكتەرىنىڭ اراسىنداعى ۇقساستىقتاردى [29] كورسەتەدى. ەكى جاعدايعا دا دەرەۋ كەرى بايلانىس قاجەت. جۇمىس ناتيجەسىنە قاتىستى كەرى بايلانىس – قىزمەتكەرلەر ءۇشىن ەڭ باستى ىنتالاندىرۋشى كۇش. [30] مەنەدجەر ەسكەرتۋ جاساعاندا قىزمەتكەردىڭ جەكە تۇلعاسىن ەمەس، ولاردىڭ جۇمىسى مەن مىنەز-قۇلقىن نازارعا الۋعا [31] ءتيىس. قىزمەتكەر قاتەلىك جىبەرسە، اقىرزامان ورناتۋدىڭ قاجەتى جوق. مەنەدجەر ەسكەرتۋ جاساعاندا دا، ماقتاعاندا دا تىم ارتىق كەتپەۋگە ءتيىس. قىزمەتكەرگە ءوز قاتەلىگىن تۇزەتۋگە مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك.
جاس جىگىت بۇل ءادىس-ءتاسىلدىڭ جۇمىس ىستەيتىنىنە سەنبەيدى. ميسسيس براۋن ءوزى قاتەلىك جاساعان سايىن مەنەدجەردىڭ تەز كەلەتىنىن جانە قاتەلىكتىڭ نەدەن، قالاي بولعانىن ءدوپ باسىپ ايتىپ بەرەتىنىن جىگىتكە تۇسىندىرەدى. سودان سوڭ مەنەدجەر نەبارى 30 سەكۋندتىڭ ىشىندە ءوزىن نە مازالايتىنىن، كوڭىلى تولماعان تۇستى براۋن حانىمعا جەتكىزەدى. سول 30 سەكۋندتىڭ ءوزى قىزمەتكەرگە جەتكىلىكتى. ول ءوزىنىڭ قاتەسىن ءتۇسىنىپ، ەندىگارى ونى قايتالاماۋعا تىرىسادى.
سوڭعى 30 سەكۋندتا مەنەدجەر ءوز قىزمەتكەرىنە: «ءسىزدى بىلىكتى مامان دەپ ەسەپتەيمىن. اشۋلانىپ كوڭىل تولماي تۇرعانىنىڭ جالعىز سەبەبى – جىبەرگەن قاتەلىگىڭىزگە عانا بايلانىستى»، – دەيدى.
مەنەدجەردىڭ ءوز قىزمەتكەرلەرىمەن جاقسى قارىم-قاتىناستا بولۋىنىڭ باستى سەبەبى – ول ولارعا جۇمىستى تاڭبايدى، كەرىسىنشە ءوز بەتتەرىنشە ءوسىپ-جەتىلۋىنە كومەكتەسەدى.[32] كىتاپ اۆتورلارى مەنەدجەرلەرگە قىزمەتكەرلەردى شىن كوڭىلمەن قولدايتىنىن كورسەتۋ ءۇشىن ولارمەن قول الىسۋعا، ارقالارىنان قاعۋعا كەڭەس بەرەدى. سودان سوڭ ولاردى قولداپ-قۋاتتاپ، قوشتاپ دەمەيتىنىڭىزدى كورسەتۋ [33] كەرەك.
كومپانياعا قادىرلى مۇنداي مەنەدجەردى كورىپ، جاس جىگىت ۇلكەن اسەر الادى. ميسسيس براۋن جاس جىگىتكە «ەرەكشە مەنەدجەردىڭ» ءازىل-قالجىڭدى ورىندى قولدانىپ، توڭىرەگىندەگى قىزمەتكەرلەرگە كوتەرىڭكى كوڭىل كۇي سىيلايتىنىن ايتادى.
ودان سوڭ قىزمەتكەر جاسالعان ەسكەرتۋگە قاتتى رەنجي قويمايدى ەكەن. كوڭىلىنە كىربىڭ السا دا، قاباعى تەز جازىلىپ، سىن-ەسكەرتپە جىگەرىن قۇم ەتپەي، كەرىسىنشە، ىنتالاندىرا تۇسەدى. ەستە ۇستايتىن تاعى ءبىر كەڭەس – ەسكەرتۋ جاسادى ما، ءبىتتى، ونى قايتالاي بەرۋدىڭ قاجەتى جوق.
سونىمەن، ءبىر مينۋتتىق باسقارۋدىڭ ءۇشىنشى قۇپياسى – ءبىر مينۋتتىق ەسكەرتۋلەر. حانىم ۇلكەن قاتەلىك جاساسا، مەنەدجەر مىندەتتى تۇردە وعان ءبىر مينۋتتىق ەسكەرتۋ جاسايدى.
جاس جىگىت ءۇش قۇپياسى بار ءبىر مينۋت بويى ماقساتتى بەلگىلەۋ، ءبىر مينۋتتىق ماداقتاۋ جانە ءبىر مينۋت ىشىندە ەسكەرتۋ جاساۋ ءبىر مينۋتتىق باسقارۋ يدەياسىنىڭ قاراپايىمدىلىعىنا تاڭعالادى. ول ەندى وسى فيلوسوفيا نەلىكتەن وتە جاقسى جۇمىس ىستەيدى دەگەن ساۋالدىڭ سىرىن اشقىسى كەلەدى.
«ءبىر مينۋتتىق» ماقسات قويۋدىڭ ماڭىزدىلىعى
جاس جىگىت قىزمەتكەرلەرمەن كەزدەسىپ بولعان سوڭ مەنەدجەردىڭ جۇمىس ىستەۋ فيلوسوفياسىن تالقىلاۋ ءۇشىن ونىڭ وزىمەن قايتادان كەزدەسەدى. ول ەندى مەنەدجەردىڭ ءوزىن نە سەبەپتى «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەرمىن» دەپ اتايتىنىن جاقسى تۇسىنەدى. بۇل مەنەدجەر قىزمەتكەرلەرىنە قانداي جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيتىنىن جانە جاقسى جۇمىسى قانداي بولۋى ءتيىس ەكەنىن ءتۇسىندىرۋ ءۇشىن ولاردىڭ الدىنا ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە ماقسات قويادى. سودان سوڭ جۇمىستى جاقسى ىستەپ جاتقانىن بايقاپ قالسا، قىزمەتكەرلەردى ءبىر مينۋت بويى ماقتايدى. ەگەر جاقسى جۇمىس ىستەۋگە قاجەتتى بارلىق ءبىلىم-بىلىگى بار قىزمەتكەرلەر جۇمىستى دۇرىس ىستەمەسە، مەنەدجەر ولارعا ءبىر مينۋت بويى ەسكەرتۋ جاسايدى.
«ەرەكشە مەنەدجەر» ءبىر مينۋتتىق ماقسات قويۋدىڭ نە ءۇشىن ماڭىزدى ەكەنىن بوۋلينگ ويىنىن مىسالعا الا وتىرىپ تۇسىندىرەدى.
«قىزمەتكەرلەر وزدەرىنىڭ نە ىستەۋى ءتيىس ەكەنىن ناقتى بىلسە عانا جۇمىسقا ىنتالى بولادى»، – دەيدى ول. بوۋلينگ ويناۋشى شاردى قولعا العاندا الدىندا تۇرعان تاستىڭ سانىن، قالاي كوزدەسە تاستى كوبىرەك قۇلاتاتىنىن بىلەدى. ادامدار تاستى قۇلاتقانىنا ءماز بولىپ، وزدەرىن باقىتتى سەزىنەدى.
دەگەنمەن، كوپ كومپانياداعى جاعداي مۇلدە باسقاشا. باسشىلاردىڭ باسىم بولىگى ءوز قىزمەتكەرلەرىنەن قانداي ناتيجە كۇتەتىنىن بىلەدى. الايدا قىزمەتكەرلەرگە قانداي جۇمىستى اتقارۋى ءتيىس ەكەنىن تۇسىنەتىندەي ەتىپ ناقتى ايتىپ بەرۋگە ۋاقىتتارىن جۇمساعىسى كەلمەيدى. «قىزمەتكەرلەر ونسىز دا ءبارىن وزدەرى ءبىلۋى ءتيىس»، – دەپ ەسەپتەيدى باسشىلار. بۇنى بوۋلينگ ويىنىمەن سالىستىراتىن بولساق، ءبىر تۇسىنىكسىز جاعداي تۋىندايدى. ويىنشى شاردى لاقتىرۋعا دايىن، بىراق تاستار پەردەنىڭ ار جاعىندا جاسىرۋلى تۇر. لاقتىرىلعان شار دومالاپ بارىپ، پەردەنىڭ ار جاعىنا ءبىر-اق شىعادى دا، كوزدەن عايىپ بولادى. ويىنشى تاستاردىڭ قۇلاعانىن ەستيدى. بىراق ول قانشا تاستى قۇلاتقانىن بىلمەيدى. سول سەبەپتى بوۋلينگ ويناۋدان ەشقانداي ءلاززات الا المايدى. سول سياقتى قىزمەتكەرلەردىڭ دە الگى ويىنشى سەكىلدى ءوز جۇمىسىن اتقارۋعا ىنتاسى بولمايدى.[34] قىزمەتكەرلەر وزدەرىنىڭ قانداي ناتيجەگە جەتكەنىن ناقتى ءبىلىپ وتىرسا عانا، ياعني ناتيجە بويىنشا كەرى بايلانىس بولسا عانا، جۇمىسقا ىنتالى بولادى.
ودان بولەك، ويىنشى شاردى دومالاتىپ جىبەرەدى، سودان سوڭ قۇلاعان تاستاردىڭ دىبىسىن ەستىدى دەدىك. پەردەنىڭ سىرتىندا تۇرعان باقىلاۋشى ويىنشىعا: «ءسىز ەكى كەگلدى قۇلاتتىڭىز»، – دەۋدىڭ ورنىنا: «سەگىز تاستى قۇلاتا المادىڭىز»، – دەيدى. كومپانيالاردىڭ كوبىندە باسشىلار وسىلايشا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قاتەلەسەر ءساتىن باعىپ وتىرادى.
بۇدان سوڭ جاس جىگىت مەنەدجەردەن ءبىر مينۋتتىق ماداقتاۋدىڭ قانشالىقتى ءتيىمدى ەكەنىن سۇرايدى.
ءبىر مينۋت بويى ماقتاۋدىڭ ماڭىزدىلىعى
كىتاپ اۆتورلارى: «جۇمىسقا جاڭا ورنالاسقان قىزمەتكەر باسىندا نە ىستەۋ كەرەك ەكەنىن بىلمەيدى»، – دەپ جازادى. سول سەبەپتى جاقسى مەنەدجەر جاڭا قىزمەتكەردى جۇمىس ورنىنان تەز بەيىمدەلىپ كەتۋ ءۇشىن ۇيرەتىپ، ونىڭ وزىندىك الەۋەتىن اشۋعا كۇش سالادى. ءوز كەزەگىندە ماقتاۋ ادامداردى قاناتتاندىرادى.
«ەرەكشە مەنەدجەر» ماقتاۋدىڭ پايداسىن كوگەرشىندى قولعا ۇيرەتۋمەن سالىستىرا وتىرىپ تۇسىندىرەدى. «تسيركتەردە جابايى كوگەرشىندى تورعا سول جاقتاعى تومەنگى بۇرىشتان ەنىپ، جوعارعى جاقتاعى وڭ بۇرىشقا كوتەرىلىپ، وڭ اياعىمەن تەتىكتى يتەرتكىزىپ ۇيرەتكەندە بىلاي ىستەيدى. كوگەرشىندى تورعا كىرگىزىپ، ول جۇرە باستايتىن جەرگە جاقىن ماڭنان سىزىق سىزىلادى. كوگەرشىن سول سىزىقتى كەسىپ وتكەن كەزدە وعان ماراپات رەتىندە جەم بەرىلەدى. كوگەرشىن باستاپقى سىزىققا وڭاي جەتەتىندەي جاتتىققاننان كەيىن ونىڭ الدىنا تاعى ءبىر سىزىق سىزىلادى. سودان سوڭ كوگەرشىنگە بۇرىنعى ۇيرەنگەن سىزىعىندا ەمەس، جاڭا سىزىقتا جەم بەرە باستايدى.
بۇنى كوگەرشىنگە ارنالعان قىسقامەرزىمدى ماقساتتاردى جوسپارلاۋ [35] ءادىسى دەۋگە دە بولادى. وسىنداي ادىستەرمەن كوگەرشىندى جوعارعى جاقتاعى وڭ بۇرىشقا بارىپ، وڭ سيراعىمەن تەتىكتى يتەرەتىندەي ەتىپ ۇيرەتەدى.
«قىزمەتكەردى جاڭا مىندەتتەردى ورىنداۋعا ۇيرەتۋدىڭ دە ەڭ باستى ءادىسى – ونىڭ جاقسىراق اتقاراتىن ءبىر ءىسىن بايقاپ، سول ءىستى وتە تاماشا ىستەپ ۇيرەنگەنشە جەتەكشىلىك ەتۋ»، – دەيدى مەنەدجەر جاس جىگىتكە.
تاعى ءبىر مىسال، دەلفيننىڭ وتە بيىكتە ءىلۋلى تۇرعان ارقاننان سەكىرىپ ءوتۋىن ادامداردى جۇمىسقا الۋىمەن، ءوز بەتىنشە جەڭىسكە جەتۋگە ۇيرەتۋمەن سالىستىرۋعا بولادى. الدىمەن دەلفيندى باسسەيننىڭ تۇبىندە ورنالاسقان ارقاننان سەكىرىپ ۇيرەتەدى. دەلفين ارقاننان ءاربىر سەكىرگەن سايىن وعان جەم بەرىلەدى. سودان سوڭ ارقاندى بىرتە-بىرتە جوعارى كوتەرە بەرەدى.
كىتاپ اۆتورلارىنىڭ پىكىرىنشە، جەڭىمپاز قىزمەتكەردى دايىنداۋدىڭ باستى جولى – جاڭادان كەلگەن قىزمەتكەرگە كومەكتەسىپ، ول شاعىن ماقساتقا [36] جەتكەن كەزدە ونى ماراپاتتاۋ، سودان سوڭ ونىڭ الدىنا جوعارىراق ماقسات قويۋ. [37]
اۆتورلاردىڭ ايتۋىنشا، مەنەدجەرلەردىڭ باسىم بولىگى قىزمەتكەردىڭ جۇمىستى دۇرىس ىستەۋىن [38]كۇتىپ جۇرەدى، سولاي بولعاندا عانا ونى ماداقتايدى. ناتيجەسىندە، ادامداردىڭ كوبى ەشقاشان وتە جاقسى قىزمەتكەرگە اينالمايدى. سەبەبى باسشىلاردىڭ كوبى قالاي بولعاندا دا قىزمەتكەردىڭ جۇمىستى دۇرىس ىستەمەگەن ءساتىن تابۋعا تىرىسادى. ەگەر كوگەرشىن تۋرالى مىسالعا قايتا ورالساق، بۇنى وتە ادەمى ەتىپ سيپاتتاۋعا بولادى. كوگەرشىندى تورعا قاماپ قويىپ، جەم بەرۋ ءۇشىن الگى قۇس تەتىكتى قاشان يتەرۋدى كۇتىپ وتىرعان ادامدى كوز الدىڭىزعا ەلەستەتىپ كورىڭىزشى. ول از بولعانداي، توردىڭ ىشىنە كوگەرشىندى ىنتالاندىرۋ ءۇشىن ءالسىن-ءالسىن جازالاپ تۇراتىن ەلەكتر قۇرىلعىسىن ورناتىپ قويىڭىز. ولاي ىستەسەڭىز، كوگەرشىنىڭىز ادامنىڭ ويىنداعىسىن ىستەي الماي اقىرى اشىعىپ ولەدى.
كىتاپ اۆتورلارى: «مەنەدجەر ءبۇيتىپ باسشىلىق ەتسە، اقىر اياعىندا قىزمەتكەرگە قولايسىز جۇمىس ورتاسىن [39] قالىپتاستىرادى»، – دەپ ەسەپتەيدى. مەنەدجەرلەر ولارعا جۇمىس ىستەتكىزۋ ءۇشىن ءالسىن-ءالسىن ۇرسىپ قويادى.
تاجىريبەسى جوق قىزمەتكەرگە كومپانيانىڭ ودان نەنى كۇتەتىنىن ءتۇسىندىرىپ ايتۋ كەرەك. ونداي قىزمەتكەردىڭ الدىنا ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە ماقسات قويۋ كەرەك. سونىمەن قاتار ول ءبىر مينۋتتىق ماقتاۋعا دا مۇقتاج بولادى.
ەسكەرتۋدىڭ جاساۋ ءبىر مينۋتتان اسپاعانى ءجون
«ەرەكشە مەنەدجەردىڭ» ايتۋىنشا، قىزمەتكەر ءبىر تاپسىرمانى دۇرىس ورىنداماعان جاعدايدا وعان كەمشىن كەتكەن تۇسى تۇسىندىرلىسە عانا ەسكەرتۋ پايدالى بولماق. «قىزمەتكەرگە ونىڭ ناشار ىستەگەن جۇمىسى كەيىنىرەك ءتۇسىندىرىلىپ، ونىڭ ءوزى دە جۇمىسىنا كوڭىلى تولماي، تۇنجىراپ جۇرگەن كەزىندە ەسكەرتۋ جاساۋدىڭ قاجەتى جوق. ەسكەرتۋ دەر كەزىندە ەمەس، كەيىنىرەك جاسالسا، باسشى مەن قىزمەتكەردىڭ اراسى سۋىپ، ونىڭ سوڭى جۇمىستاعى سترەسكە [40] اكەپ سوعادى.
مۇنداي فيلوسوفيا ەسكەرتۋ جاساۋدى ەكى بولىككە ءبولىپ قاراستىرادى. الدىمەن جۇمىستى ناشار اتقارعان قىزمەتكەرگە ءمان-جاي تۇسىندىرىلەدى، باسشىلىقتىڭ كوڭىلى تولمايتىنى ايتىلادى. سوڭىنان بۇدان بىلاي جۇمىستا جاساعان قاتەلىگىن قايتالامايتىنداي قىزمەتكەردى سەندىرىپ، ونى جىگەرلەندىرەدى.
«ىنتالى قىزمەتكەر كورسەتكىشتەرىن جاقسارتا وتىرىپ، بارىن سالىپ جۇمىس ىستەيدى»، – دەيدى «ەرەكشە مەنەدجەر».
«ءارى قاتال ءارى مەيىرىمدى بولۋ كەرەك» دەگەن وسى ءبىر ەرەكشە فيلوسوفيا [42] سوناۋ ەجەلگى قىتايدان باستاۋ العان»، – دەپ جازادى كىتاپ اۆتورلارى.
الدىمەن مەيىرىمدى، سوسىن قاتال بولعاننان گورى، الدىمەن قاتال، سوسىن مەيىرىمدى بولعان ءتيىمدى. اۋەلى قاتال مىنەز كورسەتىپ، كەيىن قولداپ-قۋاتتايتىن باسشى قىزمەتكەرگە كوبىرەك ۇنايدى ەكەن.
مۇنداي ءتاسىل باسشى مەن قىزمەتكەردىڭ اراسىنداعى ەسكەرتۋ جاسالعاننان كەيىنگى قارىم-قاتىناسىن قالپىنا كەلتىرىپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار قامقورلىق پەن ءوزارا سىيلاستىقتى ساقتاپ قالادى.
«قول الىسۋ، ارقادان قاعۋ سياقتى قاراپايىم نارسەلەردىڭ ءوزى قىزمەتكەردى ءبىر قۋانتىپ، ەڭسەسىن كوتەرىپ تاستايدى. بۇنداي يشارالار قىزمەتكەرگە ەسكەرتۋدەن تەز ايىعۋعا، قايتادان جۇمىسقا قۇلشىنا كىرىسۋگە ىنتالى بولۋعا كومەكتەسەدى»، – دەپ ءتۇسىندىردى مەنەدجەر. كىتاپ اۆتورلارى «قىزمەتكەرلەرمەن وتە شىنشىل ءارى ادال بولۋ مەنەدجەردىڭ كۇش-قۋاتى» دەگەن پىكىردى العا تارتادى.
جاس جىگىت اقىر اياعىندا قىزمەتكەرلەردىڭ نە ءۇشىن «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەرمەن بىرگە جۇمىس ىستەگىسى كەلەتىنىن ءتۇسىندى. جىگىتتىڭ ادال كوڭىلى مەن ىسكە قۇشتارلىعىن بايقاعان «ەرەكشە مەنەدجەر» ونىڭ زور جەتىستىكتەرگە جەتكەن قىزمەتكەر بولۋىنا كومەكتەسەيىن دەگەن نيەتپەن، جۇمىسقا كىرۋگە ۇسىنىس جاسايدى.
جاقسى باسشى بولۋدىڭ سىرىن ىزدەپ جۇرگەن جاس جىگىت ادال جانە جاقسى مەنەدجەر ءوز قىزمەتكەرلەرىنە شىنايى قامقور بولىپ، ءوزى ۇلگى كورسەتۋى ءتيىس ەكەنىن تۇسىنەدى. سونداي-اق ول ءاربىر قىزمەتكەردىڭ جەكە جاۋاپكەرشىلىگىن بەلگىلەپ بەرۋى ءتيىس. اقىرى اياعىندا الگى جىگىتتىڭ ءوزى «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر بولادى. ول ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە ماقسات قويادى، ءبىر مينۋت بويى ماداقتايدى جانە ءبىر مينۋتتىق ەسكەرتۋلەر جاسايدى. ونىڭ ۇستىنە جىگىت ءوز قىزمەتكەرلەرىن دە ءدال سولاي ىستەۋگە تاربيەلەيدى.
جاقسىدان ۇيرەنۋ – ۇزدىكسىز ۇدەرىس
بۇل كىتاپ جاس جىگىتتىڭ كوپ جىل وتكەننەن كەيىنگى ءومىرىن سۋرەتتەۋمەن اياقتالادى. جىگىت وتكەنگە شولۋ جاساپ، ءبىر مينۋتتىق باسقارۋ پرينتسيپتەرىن العاش ەستىگەن كەزىن ەسكە الادى. وعان بۇنىڭ ءبارى كوپ جىل بۇرىن بولعان سياقتى كورىنەدى. ول «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەردەن ۇيرەنگەن نارسەسىنىڭ ءبارىن جازىپ العانىنا قۋانادى. ءوز جازباسىنىڭ كوشىرمەسىن جۇرتقا تاراتىپ، ولاردىڭ «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر بولىپ قالىپتاسۋىنا كومەكتەسەدى.
جاس مەنەدجەر وسى ءىلىم-ءبىلىمدى ودان ءارى قاراي تاراتا العانىنا قۋانادى. كومپانيادا ىستەيتىن كوپ ادامعا جازباسىن بەرۋ ارقىلى جىگىت بىرنەشە تۇيتكىلدى ماسەلەنى شەشەدى.
ونىمەن بىرگە ىستەيتىن ءاربىر قىزمەتكەر ءوزىن قورعايتىن كۇش بار ەكەنىن سەزەدى. ءاربىر قىزمەتكەر وزىنە ەشكىمنىڭ قوقانلوقى جاسامايتىنىن نەمەسە الداپ-اربامايتىنىن ۇعادى، سەبەبى ولار مەنەدجەردىڭ نە ىستەگەنىن جانە نە ءۇشىن سولاي ىستەگەنىن الدىن الا ءبىلىپ وتىرادى. [43] ءىلىم-ءبىلىمدى وسىنداي قاراپايىم ءارى ادال جولمەن وزگەلەرگە تاراتۋ مەنەدجەردىڭ كوپ ۋاقىتىن ۇنەمدەيدى جانە جۇمىسىن جەڭىلدەتەدى.
سول جىگىتتىڭ قول استىنداعى كوپتەگەن قىزمەتكەر ۋاقىت وتە كەلە «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەر بولىپ الدى. ولار دا ءوز كەزەگىندە قول استىنداعى قىزمەتكەرلەرگە وزدەرى ۇيرەنگەندى ۇيرەتەدى. كومپانياداعى بۇكىل جۇمىس ءتيىمدى اتقارىلا باستايدى. الگى جىگىت جەكە تۇلعا رەتىندە دە، مەنەدجەر رەتىندە دە وزىنە كوڭىلى تولدى. [44] ونىڭ ءوز قىزمەتكەرلەرىنە كورسەتكەن قامقورلىعى وتە كوپ پايدا اكەلدى. اقىرى اياعىندا جىگىت ءوزىنىڭ اسا ءتيىمدى مەنەدجەر بولعانىن ءتۇسىندى. سەبەبى ونىڭ اتقارعان جۇمىسى كومپانياعا دا، قىزمەتكەرلەرگە دە ناقتى پايداسىن تيگىزە باستادى.
كىتاپتىڭ ەڭ سوڭعى بەتىندە كەيىپكەر جىگىتكە ءوزىنىڭ حاتشىسى تەلەفون سوققانى بايانادالادى. حاتشى جىگىتتىڭ ءوز قىزمەتكەرلەرىن قانداي جولمەن باسقارىپ وتىرعانىن زەرتتەپ، ۇيرەنگىسى كەلگەن ءبىر بويجەتكەننىڭ ونىمەن كەزدەسىپ، سويلەسكىسى كەلەتىنىن حابارلايدى. وسىلايشا، كىتاپ اۆتورلارى جاقسىدان ۇيرەنۋدىڭ ۇزدىكسىز ۇدەرىس ەكەنىن مەڭزەيدى.
"مازمۇنداما" جوباسى بويىنشا شىعارىلعان قازاق تىلىندەگى كىتاپتاردى Kaspi Gold قوسىمشاسى ارقىلى ساتىپ الۋعا بولادى.
https://kaspi.kz/shop/search/?q=%3AallMerchants%3AMazmyndama&at=1
اۆتورلار:
كەننەت بلانشار – عىلىم دوكتورى، ۇجىمدى باسقارۋ ءىسى بويىنشا الەمدەگى ەڭ ىقپالدى ساراپشىلاردىڭ ءبىرى. 2007-2008 جىلدارى جۇرگىزىلگەن «كوشباسشىلىق بىلگىرى» حالىقارالىق ساۋالناماسىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا كەننەت بلانشار ەكى جىل قاتارىنان «كوشباسشىلىق بىلگىرى» وندىعىنا كىردى.
جوبا جەتەكشىسى شىڭعىس مۇقان
كىتاپتا ءجيى كەزدەسەتىن ۇعىمدار مەن تىركەستەردىڭ اۋدارمالارى:
[1] وتە كوپ ۋاقىت پەن اسقان ىجداعاتتىلىق – much time and attention – منوگو ۆرەمەني ي ۆنيمانيا
[2] قىزمەتكەرلەرگە جانە ولاردى باسقارۋعا دەگەن كوزقاراسىڭىزدى وزگەرتۋ – change the way you see or manage your employees – يزمەنيت ۆاش ۆزگلياد نا رابوتنيكوۆ ي ۋپراۆلەنيە يمي
[3] ءتيىمدى مەنەدجەر – effective manager – ەففەكتيۆنىي مەنەدجەر
[4] قولاستىنداعى قىزمەتكەرلەر ابدەن شارشاپ قالجىراعانشا جۇمىس ىستەيدى – their employees work to the bone – سوترۋدنيكي بۋدۋت رابوتات دو يزنەموجەنيا
[5] جاقسى باستىق – good boss – «پرياتنىي» ناچالنيك
[6] اۆتوكرات مەنەدجەر – autocratic manager – «اۆتوكراتيچنىي» مەنەدجەر
[7] «دەموكرات مەنەدجەر» – democratic manager – «دەموكراتيچنىي» مەنەدجەر
[8] ءوزىن دە، قولاستىنداعى ادامداردى دا باسقارا ءبىلۋ – manage himself as well as the people he works with – ۋپراۆليات سوبوي تاك جە، كاك ي ليۋدمي، س كوتورىمي ون رابوتاەت
[9] «ەرەكشە مەنەدجەر» – special manager — «وسوبىي» مەنەدجەر
[10] قىزمەتكەرلەردىڭ پىكىرىن تىڭداۋ – listen to his people – پريسلۋشيۆاتسيا ك سۆويم رابوتنيكام
[11] وزگە ادامدار ءۇشىن شەشىم قابىلداۋ – taking decisions for other people – پرينياتيە رەشەني زا درۋگيح ليۋدەي
[12] جۇمىستى دۇرىس ۇيىمداستىرۋ ەڭبەك ونىمدىلىگىن ەداۋىر جوعارىلاتادى – organized manner of work profoundly raises the level of productivity – ورگانيزوۆاننىي سپوسوب رابوتى زناچيتەلنو پوۆىشاەت ۋروۆەن پرويزۆوديتەلنوستي
[13] مىنەز-قۇلىق فاكتورى – behavioral factor – پوۆەدەنچەسكي فاكتور
[14] كوتەرىڭكى كوڭىل كۇيدە جۇرەتىن ادامدار عانا وتە جاقسى ناتيجەگە جەتە الادى – people who feel good about themselves can and will produce good results – ليۋدي، كوتورىە حوروشو سەبيا چۋۆستۆۋيۋت، دوبيۆايۋتسيا حوروشيح رەزۋلتاتوۆ
[15] جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزۋگە ءبىر مينۋتتان ارتىق ۋاقىت كەتپەيدى – getting good results without taking more than a minute – دليا پولۋچەنيا حوروشيح رەزۋلتاتوۆ ترەبۋەتسيا نە بولشە مينۋتى
[16] «ءبىر مينۋتتىق» مەنەدجەردىڭ» ءۇش قۇپياسى – three secrets of one minute manager – تري سەكرەتا ودنومينۋتنوگو مەنەدجەرا
[17] رولدەر مەن مىندەتتەردىڭ ناقتى بولىنبەۋى – lack of clearly defined roles and responsibilities – وتسۋتستۆيە چەتكو راسپرەدەلەننىح رولەي ي وبيازاننوستەي
[18] قىزمەتكەرلەردىڭ ىستەپ جاتقان جۇمىسى مەن باسشىلاردىڭ ولاردىڭ نە ىستەگەنىن قالايتىندىعى اراسىنداعى ايىرماشىلىق – difference in the answers to what people do and what the managers want them to do – رازنيتسا مەجدۋ تەم، چتو ليۋدي دەلايۋت، ي تەم، چەگو مەنەدجەرى حوتيات وت نيح دوبيتسيا
[19] ءاربىر ماقسات قاعازعا جازىلادى، بىراق ول ءبىر بەتتەن ارتىق بولماۋى ءتيىس – each goal is recorded on no more than a single page – كاجدايا تسەل زاپيسىۆاەتسيا، زانيمايا نە بولەە ودنوي سترانيتسى
[20] ءالسىن-ءالسىن جۇمىستىڭ بارىسىن تەكسەرىپ تۇرۋ – periodically check the progress – وني پەريوديچەسكي وتسلەجيۆات پروتسەسس
[21] قىزمەتكەردىڭ قالاۋى مەن قازىرگىنىڭ اراسىنداعى ايىرماشىلىق – difference between the desired and the actual – رازنيتسا مەجدۋ جەلاەمىم ي دەيستۆيتەلنىم
[22] مەنەدجەردىڭ ۋاقىتىن زايا كەتىرمەي – without wasting the manager’s time – نە تراتيا ۆرەميا مەنەدجەرا
[23] قىزمەتكەرلەردىڭ كوبى وزدەرىنىڭ قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانىن نەمەسە جۇمىسىن قالاي جاقسارتاتىنىن بىلمەيدى – most people don’t know how they are performing, or how they can improve – بولشينستۆو ليۋدەي نە زنايۋت، كاك وني رابوتايۋت، يلي كاك وني موگۋت ۋلۋچشيت رابوتۋ
[24] تىكەلەي بايلانىس – direct contact – پرياموي كونتاكت
[25] مەنەدجەر قىزمەتكەرلەرگە قامقور – manager cares for the employees – مەنەدجەر زابوتيتسيا و سوترۋدنيكاح
[26] ءبىر جەكە جۇمىسقا بايلانىستى ماقتاعان ءجون – personalize the praise to individual performance – وليتسەتۆوريات پوحۆالۋ ينديۆيدۋالنوي رابوتە
[27] لايىق قىزمەتكەردى ماداقتاۋ – praising to the deserving person – حۆاليت دوستوينوگو چەلوۆەكا
[28] مەنەدجەردەن وتە ناقتى جانە ايقىن كەرى بايلانىس الۋ – getting a crystal-clear feedback from the manager – پولۋچەنيە بەزۋپرەچنو چەتكوي وبراتنوي سۆيازي وت مەنەدجەرا
[29] «دۇرىس جۇمىس ىستەۋ» مەن «قاتە جۇمىس ىستەۋ» تۇسىنىكتەرىنىڭ اراسىنداعى ۇقساستىقتار – similarity between doing wrong and doing right – سحودستۆو مەجدۋ پونياتيامي «دەلات نەپراۆيلنو» ي «دەلات پراۆيلنو»
[30] جۇمىس ناتيجەسىنە قاتىستى كەرى بايلانىس – قىزمەتكەرلەر ءۇشىن ەڭ باستى ىنتالاندىرۋشى كۇش – number one motivator of people is feedback on results – موتيۆاتوروم نومەر ودين دليا ليۋدەي ياۆلياەتسيا وبراتنايا سۆياز پو پوۆودۋ رەزۋلتاتوۆ
[31] ەسكەرتۋ جاساعاندا قىزمەتكەردىڭ جەكە تۇلعاسىن ەمەس، ولاردىڭ جۇمىسى مەن مىنەز-قۇلقىن نازارعا الۋ – reprimand is of the actions and behavior, not the person – زامەچانيە كاساەتسيا تولكو دەيستۆي ي پوۆەدەنيا چەلوۆەكا، ا نە ساموگو چەلوۆەكا
[32] ءوز بەتتەرىنشە ءوسىپ-جەتىلۋىنە كومەكتەسۋ – help them grow on their own – پوموگات يم راستي ساموستوياتەلنو
[33] ولاردى قولداپ-قۋاتتاپ، قوشتاپ دەمەيتىنىڭىزدى كورسەتۋ – encourage, reassure, and show support – پووششريات، وبودريات ي دەمونستريروۆات پوددەرجكۋ
[34] ءوز جۇمىسىن اتقارۋعا ىنتاسى بولماۋ – feel unmotivated to do their work – چۋۆستۆوۆات سەبيا نەموتيۆيروۆاننىمي دليا ۆىپولنەنيا رابوتى
[35] قىسقامەرزىمدى ماقساتتاردى جوسپارلاۋ – short-term goals planning – پلانيروۆانيە كراتكوسروچنىح تسەلەي
[36] شاعىن ماقسات – smaller goal – نەبولشيە تسەلي
[37] جوعارىراق ماقسات قويۋ – setting the goals of another higher level – پوستانوۆكا تسەلەي بولەە ۆىسوكوگو ۋروۆنيا
[38] جۇمىستى دۇرىس ىستەۋ – do something exactly right – سدەلاەت ابسوليۋتنو پراۆيلنو
[39] قىزمەتكەرگە قولايسىز جۇمىس ورتاسى – hostile environment for the employee to work in – نەبلاگوپرياتنايا رابوچايا سرەدا دليا رابوتنيكا
[40] جۇمىستاعى سترەسس – stress at work – سترەسس نا رابوتە
[41] قىزمەتكەردىڭ جۇمىسىنا وقتىن-وقتىن ارالاسىپ وتىرۋى ءتيىس – need of early intervening about someone’s performance – نەوبحوديموست زابلاگوۆرەمەننوگو ۆمەشاتەلستۆا ۆ چيۋ-ليبو رابوتۋ
[42] «ءارى قاتال ءارى مەيىرىمدى بولۋ كەرەك» فيلوسوفياسى – philosophy of being tough and nice – فيلوسوفيا بىت «سۋروۆىم ي پرياتنىم»
[43] ولار مەنەدجەردىڭ نە ىستەگەنىن جانە نە ءۇشىن سولاي ىستەگەنىن الدىن الا ءبىلىپ وتىرادى – everyone knows beforehand what he is doing and why – كاجدىي زارانەە زناەت، چتو مەنەدجەر دەلاەت ي پوچەمۋ
[44] الگى جىگىت جەكە تۇلعا رەتىندە دە، مەنەدجەر رەتىندە دە وزىنە كوڭىلى تولدى – he feels good about himself – as a person and as a manager – ون دوۆولەن سوبوي كاك ليچنوستيۋ ي كاك مەنەدجەروم
