قازاقستان ءسوز بوستاندىعى رەيتينگىندە 141-ورىنعا تۇراقتادى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى قازتاگ-قا سىلتەپ.
2 مامىردا «شەكاراسىز تىلشىلەر» (RSF) حالىقارالىق ۇيىمى الەمدەگى ءسوز بوستاندىعى بويىنشا جىل سايىنعى رەيتينگىن جاريالادى. قازاقستان بۇل تىزىمدە 141-ورىنعا جايعاسىپ، 100 مۇمكىن ۇپايدىڭ 39,34-ىن جيناعان.
زەرتتەۋ بەس نەگىزگى كورسەتكىش بويىنشا باعالانعان. ولار — ساياسي احۋال، قۇقىقتىق بازا، ەكونوميكالىق جاعداي، الەۋمەتتىك-مادەني ورتا جانە جۋرناليستەردىڭ قاۋىپسىزدىگى. ۇيىم دەرەگىنشە، 180 ەلدىڭ 160-ىندا بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تولىققاندى نەمەسە تۇراقتى تۇردە جۇمىس ىستەي الماي وتىر.
قازاقستاننىڭ كورشىلەرى دە تومەن ورىنداردا تۇراقتادى. قىرعىزستان – 144 ورىن، وزبەكستان – 148, ال تاجىكستان – 153 ورىندا تۇر.
RSF ۇيىمى تاۋەلسىز جۋرناليستيكانىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتىپ، ەكونوميكالىق قىسىمنىڭ جانە ساياسي ىقپالدىڭ سالدارىنان كوپتەگەن رەداكتسيالاردىڭ جابىلىپ جاتقانىن ەسكەرتتى.
جاقسى ناتيجە كورسەتكەن ەلدەر قاتارىندا نورۆەگيا، ەستونيا، شۆەتسيا – ۇزدىك ۇشتىك، ارمەنيا (34) جانە مولدوۆا (35) بار. ال تۇركىمەنستان (174) – ايماقتاعى ەڭ تومەنگى ورىن.
ءسوز بوستاندىعىنىڭ رەيتينگى جىل سايىن 3 مامىر، دۇنيەجۇزىلىك ءباسپاسوز بوستاندىعى كۇنى قارساڭىندا جاريالانادى. بۇل كۇن بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭن 1993 جىلعى 21 جەلتوقسانداعى شەشىمىمەن جىل سايىن 3 مامىردا اتالىپ وتەدى. 1991 جىلى ءدال وسى كۇنى ناميبيا رەسپۋبليكاسىنىڭ استاناسىندا «ۆيندحۋك دەكلاراتسياسىنا» قول قويىلعان. وندا جينالعاندار بارلىق ەلدىڭ بيلىگىن ءسوز بوستاندىعى مەن ءباسپاسوزدىڭ جاريالىلىعىن قامتاماسىز ەتۋگە شاقىرعان بولاتىن.