مونحووگين بيلەگسايحان - 1965 جىلى موڭعوليانىڭ قۇبى-التاي ايماعىنىڭ التاي سۇمىنىندا تۋعان اقىن.
اق جيرەننىڭ ءۇيىرى تاڭعى شىقتى شيىرلاپ،
جەتىلگەن ءزاۋ تەكەنىڭ قايقى ءمۇيىزى يىرلەپ...
موڭعول ءۇيدىڭ سىرتىنان مال ءيىسى بۇرقىراپ،
اتقا قۇمار جاس جىگىت اۋەلەتىپ قيىرلاپ،
تاڭعى ساۋلەمەن تالاسا تۇندىكتى ءتۇرىپ نازدانىپ –
سۇڭعاق بويلى سۇلۋ جار تەزەكپەن وتتى مازداتىپ،
قويۋ كۇرەڭ بال شايىن قۇلاش كەرە ساپىرىپ،
شىڭعىس حاننىڭ اناسىنىڭ ۇرپاعى، كوك اسپانعا «ءسۇت شاشىپ»
ەڭسەلى ەل جۇرتىمدا، تاڭ اتقانىنىڭ بەلگىسى.
تال تۇستەگى كولەڭكە اياق استىنا تىعىلىپ،
كوز جەتەر جەر كورىنەر، مۇنار تارتىپ قۇبىلىپ،
مالعا ەبدەيلى بالاقاي قويدى سۋعا ءتۇسىرىپ،
ءبىزدىڭ، ءسىزدىڭ ءۇي بارلىعى، بوردا شايعا سۇعىنىپ،
ءۇي تولى وتىر قارتتارىم شىلىم شەگە كەڭەسىپ،
ايەلدەر، بالالار اتقارار ولشەۋسىز ءىستى سەلبەسىپ،
كۇن تۇسكەن جەردىڭ كوك ءشوبى ءيىسى مۇڭكىپ اڭقىعان،
اركى تارتقان اۋىلدىڭ كۇشتى بۋى شارپىعان،
بالاپان كىشكەنتاي بوزتورعاي، ۇشىپ-قونىپ شىرىلداپ،
جازدىڭ جايلى كۇندەرى وسىلاي بولارىنىڭ بەلگىسى.
كۇندىزگى جايىلىم قويلارىن جايداق جەرگە قورالاپ،
كەشكى بوزعىلت ساۋلەمەن تاۋ-جوتالار بوزانداپ،
بۇگىنگى بولعان جاعدايدى اۋىزدان - اۋىزعا جەتكىزىپ،
كەشكى كەزدەسۋ ساتتەرىن جاستارى سەرت ەتكىزىپ،
اقسۇيەك تاستار ويىنعا تۇرعىلاستار كوپتەپ باس قوسىپ،
ەرتەگى اڭىز-اڭگىمە اتالار جاعىنان استاسىپ،
اي ساۋلەلى سامالدى جەلىدەگى سيىر قارپىپ، كۇيىستەپ،
شەلەكتە ساۋىلعان ءسۇت بەتى – قايماقشىپ، قالقىپ جىلىستاپ،
ورنىققان موڭعول اۋىلدا كەش بولعاننىڭ بەلگىسى.
ۇركەر، جەتى قاراقشى، جۇلدىزدار سامساپ تولعاندا،
كۇندىزگى ۇشكۇل تۇندىگى تۇندە تورتكۇل بولعاندا،
جىگىتكە سەنىم بەرگەن قىز، ۇيقىسىز وياۋ جاتقاندا،
ارعىماق اتتىڭ جۇگەنى دەرەگە جاناسا تيگەن-ءدى.
كوپتى كورگەن كونە كوز اۋىلدىڭ ەگدە اجەسى،
تۇندىك اشۋعا شىققان-دى تاڭ اعارا بەرگەندە،
تۇلپارسىز تۇرعان دەرەدەن جاس بوپايدى كورگەندە،
"كۇيەۋلى بولادى ەكەنبىز، -" دەپ،
بويجەتكەن كەزىن ەسكە الدى.
اسپانى اشىق، اق جارقىن موڭعول ەلىنە،
وتاۋ قوسىلارىنىڭ بەلگىسى ەدى بۇل.
ۇشتىك تۇزىمدەگى ناقىلدار
دۋلدۋيتىن دانزانراۆجاا(1803 - 1856) موڭعوليانىڭ شىعىس قۇبى ايماعىنىڭ ۇرگەن سۇمىنىنىڭ ادامى. ءدىن جولىن ۇستانعان، 7 جاسىنان ولەڭ جازعان. شاعىن قويىلىمدار جازىپ، ونى ساحنالاعان. دارىندى سازگەر، ويشىل عۇلاما ادام بولعان.
وسكەن شاقتا تولعاندىرار،
تاعزىم، تالاپ، كوڭىل ۇشەۋى.
ورلەۋىڭ ءۇشىن تالعام بولار،
ناقىل، اقيقات، ونەگە ۇشەۋى.
قامقورلىقتىڭ پارىز شىڭى،
اكەڭ، اناڭ، وتانىڭ ۇشەۋى.
ايالاۋدىڭ اسىل شىڭى،
قارتتار، ءسابي، جارىڭ ۇشەۋى.
جەڭۋدەن بۇرىن جەتەر جەڭىسىڭ،
اسىل ءتان، ءتىلىڭ، كوڭىلىڭ ۇشەۋى.
جەتىك مەڭگەرەر جەتەلى ءىسىڭ،
ءسوز، اۋەن، ساز اسپاپ ۇشەۋى.
ءار كەز ساقتاپ باعالايتىنىڭ،
اسىل ءتان، ءتىلىڭ، كوڭىل ۇشەۋى.
ۇنەمى كۇتىپ باپتايتىنىڭ،
ءبىلىم، وي-سانا، قۋات ۇشەۋى.
جارقىراپ كورىنۋگە نەگىز،
ويانۋ، ويلاۋ، تالپىنۋ ۇشەۋى.
قامىعىپ قۇلدىراۋ بەلگىسى -
ۇيقى، ۇمىتشاق، كەسىرلىك ۇشەۋى.
جۇمىس ۋاقىتىن جيناقتاۋ –
تاڭعا، كۇندىز، كەشكە ۇشەۋى.
ءومىر ءسۇرۋ ولشەمى،
جاستىق، قارتتىق، كەمەل ۇشەۋى.
كەمشىندىك، جوقشىلىق مىسالى،
كەلبەت، اقشا، بەدەل ۇشەۋى.
بەيماڭگىلىك بەلگىسى،
كارىلىك، ازۋ، قاۋساۋ ۇشەۋى.
جۇمىستى تىندىرۋ رەتى،
ءبىلىم، قۋات، ماشىق ۇشەۋى.
قانداي ءبىر سيپاتتىڭ ۇلىعى –
قىراعىلىق، شاپشاڭدىق،
العىرلىق ۇشەۋى.
قولداۋشى جۇيە باستاۋى –
كۇن، اي، مەيىرىم ۇشەۋى.
قورەكتىك ءناردىڭ نەگىزى،
وت پەن سۋ، جەر ۇشەۋى.
ءاربىر ءىستىڭ ابزالى،
ويلاۋ، جاساۋ، قولداۋ ۇشەۋى.
اقيقاتتىڭ ناقتى شىڭى،
تۋ، بار بولۋ، ءولۋ ۇشەۋى.
وزىمە جازعان ولەڭ
بات-امگالان گانحۋياگ
بولادى بيكەش.
ءبارى دە بولادى.
قوڭىرقاي تىرلىكتىڭ الەگى،
ويىڭدى تۇپتەسەڭ ارىلار.
جابىرقاۋ كوڭىل كىربىڭى،
جۇرەكتى نىقتاساڭ ايىعار.
بۇلىڭعىر بولاشاق ساۋلەسى –
كوڭىلدىڭ كۇيىمەن جارقىرار.
ءبىر شۋماق ولەڭ جولدارى،
وي ەلەگىمەن ساپ قۇرار.
قۇپ بولادى، بيكەش.
ءبارى دە قۇپ بولادى.
ساناڭا سەپكەن سان تۇقىم،
گۇل بولىپ ءبۇر جارادى.
جۇرەككە سەپكەن ءبىر تۇقىم –
مەيىرىم، ماحابباتىمەن ونەدى.
ماقساتپەن سەپكەن تۇقىمىڭ –
جەتىستىك بوپ جاپىراق توگەدى.
سەنىمگە سەپكەن تۇقىمىڭ،
ءومىر بوپ ءوسىپ ورەلى.
ۇنەمى جاقسىلىق ويلا.
بىراق جاماندىق بارىن ۇمىتپا.
ادال كوڭىلگە ارقا سۇيە،
بىراق، الدامشى بارىن نىق ۇستا.
ءوزىڭ جالعىز كۇيزەلمە،
بىراق، وزگەنىڭ كوڭىلىن قۇلاتپا.
اششى دا بولسا كوز جاسىڭ،
كەيدە ءدامىن تات، قۋاتتان.
كوز ارقىلى ءاماندا،
كوڭىلدىڭ كوگى جاردى ءۇن كىل.
قاجىرلى بول ارۋىم، تالاپتى بول.
اقىلدى بول، ارۋ-اۋ، العا ۇمتىل...
اۋدارعان: مەكەش ءتالىپۇلى
