شىمكەنت قالاسىنداعى ج.شانين اتىنداعى اكادەميالىق قازاق دراما تەاترىنىڭ تاريحى 1929 جىلدان باستالاتىنى ارحيۆتىك قۇجاتتار ارقىلى تولىق دالەلدەندى. وسىعان وراي تەاتر بيىل ءوزىنىڭ 95 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ وتەدى.
بۇل جونىندە وڭىرلىك كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتى الاڭىندا "ج.شانين اتىنداعى شىمكەنت قالالىق اكادەميالىق قازاق دراما تەاترىنىڭ 95 جىلدىعى" تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەلدە ايتىلدى.
دوڭگەلەك ۇستەلگە – قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ شىمكەنت قالاسى وكىلدىگىنىڭ باسشىسى مومبەك ابداكىمۇلى، بەلگىلى جۋرناليست، تۇركىستان وبلىستىق ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتى عالىمجان ەلشىباي، ج.شانين تەاترىنىڭ ادەبيەت ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سايا قاسىمبەك، تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى سۇلتان وڭعارۇلى، سونىمەن قاتار تەاتر ۇجىمى قاتىستى.
القالى جيىندى قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى سارسەن قۇرانبەك اشىپ، تەاتردىڭ تاريحى جايىندا تىڭ دەرەكتەر كەلتىردى.
– بۇعان دەيىن ونەر ورداسىنىڭ تاريحى 1934 جىلدان باستالادى دەپ ەسەپتەلەتىن ەدى. الايدا، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىستىق اتقارۋ كوميتەتى تورالقاسىنىڭ 1934 جىلعى 19 قاراشاداعى «قازاق ۇلتتىق تەاترى تۋرالى» قاۋلىسىندا «جۇمىس ىستەپ تۇرعان قازاق تەاترىنىڭ الەۋەتىن كۇشەيتۋگە دەرەۋ كىرىسۋ» جونىندە نۇسقاۋ بەرىلگەن. بۇل تەاتردىڭ تاريحى 1934 جىلدان ەمەس، ودان ارىدەن باستالاتىنىن كورسەتەدى. ارحيۆتەن قىزىلورداداعى قازاق مەملەكەتتىك تەاترىنىڭ (قازىرگى م.اۋەزوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق اكادەميالىق دراما تەاترى) ساياسي اعارتۋ جونىندەگى باس كوميتەت مۇشەلەرى جينالىسىنىڭ 1927 جىلعى 16 قازانداعى حاتتاماسى الىندى. وندا سول تەاتردىڭ ديرەكتورى ج.شانين تەاتر رەجيسسەرلەرىنىڭ تاپشى ەكەنى جونىندە ايتا كەلىپ «قازاقستاندا رەجيسسەر بولاتىن تەك ايماۋىتوۆ قانا بار، ودان باسقا رەجيسسەر بولاتىنداي ەشكىم جوق» دەپ اتاپ كورسەتكەن. ال، ج.ايماۋىتوۆ 1926-1929 جىلدارى ارالىعىندا شىمكەنتتە ورنالاسقان سىرداريا وكرۋگتىك قازاق پەداگوگيكالىق تەحنيكۋمىندا قىزمەت اتقارعان. دەمەك، ج.ايماۋىتوۆتىڭ سول جىلدارى شىمكەنتتە تەاتر ءىسىن دامىتۋمەن اينالىسقانى انىق، – دەدى سارسەن ابايۇلى.
دوڭگەلەك ۇستەلدە ءسوز العان باسقا قاتىسۋشىلار دا بۇل دەرەكتەردى راستاپ، تەاتردىڭ تاريحى تەرەڭدە ەكەندىگىن ايتتى.
ارحيۆتىك قۇجاتتار اتالعان تەحنيكۋمدا مۋزىكالىق-درامالىق ۇيىرمە بولعانىن، وندا شاكىرتتەر كوركەم وقۋ، پەسالاردى تالداۋ، گريم، گيمناستيكا، پلاستيكا سەكىلدى تەاترعا تىكەلەي قاتىستى پاندەردى وقىعانىن، بۇل ۇيىرمە 1927-1929 جىلدار ارالىعىندا جىل سايىن 8-9 قويىلىمدى ساحنالاعانىن كورسەتەدى. وعان قوسا 1929 جىلدىڭ 28 قىركۇيەگىندە بەكىتىلگەن «شىمكەنت قالالىق قازاق دراما تەاترىنىڭ ساحناسىن جابدىقتاۋ بويىنشا ماتەريالدىق-شارۋاشىلىق شىعىندار جونىندەگى الدىن الا سمەتا» دەپ اتالاتىن قۇجاتتا تەاتردىڭ ساحناسىن جابدىقتاۋعا 7 589 رۋبل اقشا بولىنگەنى جازىلعان.
اتالعان ارحيۆتىك قۇجاتتار مەن تاريحي دەرەكتەر ج.شانين اتىنداعى اكادەميالىق قازاق دراما تەاترىنىڭ 1929 جىلى اشىلعانىن تولىق دالەلدەدى. ءارى بۇل تەاتر 1929 جىلى جوق جەردەن پايدا بولا سالماعان. كورنەكتى جازۋشى، دراماتۋرگ ج.ايماۋىتوۆ دراما ۇيىرمەسىن اشىپ، كاسىبي تەاتر ماماندارىن وقىتىپ-دايىنداپ، شىمكەنتتە قازاق ۇلتتىق تەاترىنىڭ اشىلۋىنا ۇلكەن ەڭبەك سىڭىرگەن.
سونداي-اق، ءسوز العان تەاتردىڭ كوركەمدىك جەتەكشىسى سۇلتان وڭعارۇلى الداعى جوسپارلارىمەن ءبولىستى. تەاترعا جاڭا ءبىر سەرپىلىس، تىڭ يدەيالار مەن جاڭاشىلدىق قوسۋ ماقساتىندا ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنان 19 ستۋدەنت تاجىريبەلەرىن شىڭداۋعا كەلگەن.
ايتا كەتەيىك، ج.شانين اتىنداعى اكادەميالىق قازاق دراما تەاترىنىڭ 95 جىلدىق مەرەيتويىنىڭ اياسىندا بيىل قاراشا ايىندا ورتالىق ازيا تەاترلارىنىڭ ءىح فەستيۆالى شىمكەنت قالاسىندا ۇيىمداستىرىلادى.
