Reseı memlekettik dýmasynyń «Ádil Reseı — Shyndyq úshin» frakııasynyń jetekshisi Sergeı Mıronov Tájikstan mektepterindegi oqýlyqtar mazmunyna nazar aýdarýdy talap etti, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly.
Ásirese, 5-9 synyptarǵa arnalǵan «Tájik halqynyń tarıhy» páninde Reseıdiń áreketteri «okkýpaııa» dep sıpattalatynyna alańdaýshylyq bildirdi.
«Biz dostas elderdiń mektepteri úshin oqýlyqtardy óz qarajatymyzǵa basyp shyǵaramyz. Mysaly, Tájikstannyń Bohtar qalasyndaǵy Mıhaıl Lomonosov atyndaǵy orys-tájik mektebinde «Tájik halqynyń tarıhy» páni oqytylady. Bul oqýlyq Reseı bıýdjetinen qarjylandyryldy. Alaıda, onyń ishinde «Reseıdiń Orta Azııany okkýpaııalaýynyń aıaqtalýy» jáne «Okkýpaııadan keıingi jaǵdaı» degen taqyryptar bar. Mundaı mazmundy qalaısha qabyldaýǵa bolady?» – dep surady Mıronov.
Máskeýdegi memlekettik dýmada ótken otyrysta depýtat bul máseleni sheshýdi usyndy. Onyń aıtýynsha, shet memleketterdegi mektep baǵdarlamalary muqııat baqylanýy kerek.
Sondaı-aq, Bohtar qalasynda lańkestik áreketke qatysy bar dep tanylǵan adam dúnıege kelgeni habarlandy. Ol Reseıdegi teraktige qatysy bar degen kúdikpen ustalǵan bolatyn. Bul jaǵdaı orys-tájik mektebiniń mańyzdylyǵyn arttyrǵanymen, onyń mazmunyna degen suraqtardy kúsheıtýde.
Reseı men Tájikstan qarym-qatynastaryn nyǵaıtýǵa baǵyttalǵan Mıhaıl Lomonosov atyndaǵy bul mektep reseılik bilim berý standarttaryna sáıkes jumys isteıdi.
Málimetterge súıensek, oqýlyqtarda Reseıdiń Ortalyq Azııaǵa basyp kirýi, okkýpaııa jáne antıkolonııalyq kúres týraly aqparat qamtylǵan. Bul málimdeme reseılik depýtattardyń narazylyǵyn týdyrdy.
Mıronovtyń aıtýynsha, mundaı jaǵdaı Reseıdiń halyqaralyq bedeline nuqsan keltirýi múmkin. Bul máseleni sheshý úshin Máskeý jańa sharalardy qolǵa alýdy josparlap otyr.
Bohtar qalasyndaǵy M.V.Lomonosov atyndaǵy jekelegen pánderdi tereńdetip oqytatyn orta jalpy bilim beretin mektep 2009 jyldan beri jumys isteıdi. Mektep Reseı-Tájikstan memlekettik bıýdjetinen qarjylandyrylady.
Aıta keteıik, ótken jyldyń qarashasynda Reseı Qazaqstanmen birge birlesken tarıhshylar tobyn qurýdy kózdep otyrǵanyn habarlaǵan bolatynbyz.
"Reseı men Qazaqstanda bizdiń ortaq tarıhı jolmen ótkenimizben jáne qazirgi tarıhymen baılanysty taqyryptar ara-tura týyndap otyrady. Osy rette, birlesken tarıhshylar tobyn qurý týraly oń kelisimge qol jetkizilgenin atap ótkim keledi", - dep málimdegen Reseı syrtqy ister mınıstri Sergeı Lavrov Astanadaǵy Memlekettik basqarý akademııasynyń Dıplomatııa ınstıtýtynda.
Mınıstr mundaı qadamnyń eki elge de paıdaly ekenin jáne qoǵamnyń keı bóliginde paıda bolatyn pikirtalastardy báseńdetýge kómektesetinin atap ótti. Onyń sózinshe, bul bastama ózara kelisim negizinde júzege asyrylyp jatqany aıtylǵan.
Al Erlan Qarın qarashada Reseı syrtqy ister mınıstri Sergeı Lavrov eldiń Qazaqstanmen ortaq tarıhshylar tobyn qurýyna qatysty pikir bildirgen bolatyn.
«Bul eshqandaı da jańalyq emes. Buryn da ondaı jumystar atqaryldy, alaıda pandemııa kezinde ýaqytsha toqtatylǵan bolatyn. Bundaı kelisim Reseımen ǵana emes, basqa eldermen de bar. Bylaısha aıtqanda, baıaǵydan qoldanylyp kele jatqan praktıka ǵoı. Bizde tarıhshylardyń túrli assoıaııasy bar. Negizgi maqsat — bir-birimen pikir jáne qujat almasýyna jaǵdaı jasaý. Eýropa elderiniń tarıhshylarymen de jekelegen jumys toptary bar. Bul elimizdiń tarıhyn ózge eldiń ǵalymdary jazady degen sóz emes. Keıbireýler ádeıi arańdatý maqsatynda osyndaı pikir qaldyrady. Biz óz tarıhymyzben ózimiz aınalysyp jatyrmyz, ony ashyq aıtý kerek. Prezıdent tapsyrmasy boıynsha Qazaqstan tarıhynyń 7 tomdyǵy daıyndala bastady. Oǵan 250 otandyq tarıhshy jumyldyryldy. Bıyl ol jumystyń negizgi bóligi aıaqtaldy», - degen Erlan Qarın.