Ilon Mask týraly maqalamnyń jarııalanǵanyna eki jarym jyl ótti. Sodan keıin ol ózin adamzatty kóp planetalyq órkenıetke aınaldyrǵysy keletin jáne fantastıkalyq bıznes-ıdeıalardy júzege asyryp jatqan daryndy kásipker retinde kórsetti.
Donald Tramptyń prezıdenttik saılaýda jeńiske jetýine eleýli úles qosqan Ilon Mask ózin basqa qyrynan tanytty.
Donald Tramp saılaý qorytyndysy boıynsha sóılegen sózinde jańa juldyzdyń paıda bolǵanyn aıtty. Kóptegen adamdar, sonyń ishinde saılanǵan prezıdent ony “zańdy sýper genıı” retinde aıtady.
Ilon Mask joldastarynyń qataryna kesh qosylǵanyna qaramastan (Ilon óziniń birjaqty ustanymyn Trampqa qastandyq jasalǵannan keıin birden bildirdi), ol onyń negizgi jáne eń kórnekti jaqtastarynyń birine aınaldy.
Mysaly, PAC (saıası áreket komıteti) qurý ıdeıasyn alaıyq. PAK-tyń negizgi maqsattary sóz bostandyǵy, erkin naryq jáne eńbekke negizdelgen qoǵam bolǵanymen, PAC is júzinde Donald Trampty qoldaýǵa jáne qaıta saılaýǵa baǵyttalǵan. Mask bul kompanııaǵa shamamen 120 mıllıon dollar ınvestıııalaǵan. Mask osy saılaýdan keıin de AQSh saıasatyna aralasýdy josparlap otyr, ol aralyq jáne jergilikti saılaýlarǵa PAC arqyly qatysady.
Masktyń osy saılaýlardaǵy róliniń taǵy bir dáleli - X áleýmettik jelisi, ol tez yqpaldy boldy jáne Mask shyn máninde MAGA (Make America Great Again) aýyzdyǵyna aınaldy, keıbir sarapshylardyń pikirinshe, Tramptyń paıdasyna jalǵan aqparat tarady.
Donald Tramp Ilon Masktyń úkimettiń tıimdiligin arttyrýdaǵy róli týraly birneshe ret aıtty, sonymen qatar úkimettiń (200-den astam ártúrli agenttikter men departamentterdi qamtıdy) 2 trıllıon dollar shyǵyndaryn azaıtý josparlary jarııalandy.
Meniń oıymsha, Masktyń memlekettik tıimdilik departamentin tikeleı basqarýy ekitalaı (DOGE, ol Mask qoldaıtyn krıptovalıýta ataýymen sáıkes keledi). Sirá, ol osy máselelerdi qaraıtyn komıssııaǵa (ony Govard Lýtnık basqaratyn) keńes beredi. Bul Maskqa múddeler qaqtyǵysynan (Tesla avtokólikterin satyp alý úshin salyq nesıeleri jáne SpaceX úshin kóp mıllıard dollarlyq memlekettik kelisimsharttar) jáne, tıisinshe, onyń aktıvterinen shyǵý qajettiligin boldyrmaýǵa múmkindik beredi.
Qytaımen qarym-qatynas. Biz Tramptyń birinshi prezıdenttigi kezinde AQSh pen Qytaı arasyndaǵy qarym-qatynastyń qanshalyqty qıyn bolǵanyn bilemiz.
Saılaý naýqany kezinde Tramp qytaılyq kompanııalardyń ónimderine salynatyn tarıfter týraly kóp aıtty (úsh T-nyń biri: trade, tariffs, Taiwan). Tramptyń Maskty tyńdaıtynyn jáne Qytaıda aıtarlyqtaı bıznesi bar ol jerde únemi joǵary deńgeıdegi kezdesýler ótkizetinin eskersek, Masktyń Qytaı men AQSh arasyndaǵy qarym-qatynasty jaqsartýdaǵy róli qandaı bolýy múmkin?
Kóptegen adamdar Ilon Masktyń bul qadamdary iskerlik múddege nemese saıası ambıııalarǵa turarlyq pa dep oılaıdy.
Mask demokratııaǵa qaýip tóngenin kórgendikten saıası belsendilik tanytqanyn jáne bul saılaý eki partııalyq júıe men demokratııanyń ózin saqtap qalýdyń sońǵy múmkindigi boldy dep túsindiredi.
Shyndyq qaı jerde ekenin ýaqyt kórsetedi.
Abaı Alpamysov