Búgingi suhbatymyz Ulttyq ulanynda qyzmet etip júrgen kınolog-maman kishi serjant (top bastyǵy) 5571 áskerı bóliminiń 1 jedel maqsattaǵy batalonynyń jaýyngerlik qamtamasyz etý rotasynyń kınologııa qyzmeti mamandar tobynyń bólinis bastyǵy Álipbek Qurmanbek jaıly bolmaq.
Álipbek Qurmanbek Qaraǵandy oblysy, Abaı aýdanynyń týmasy. Búginde 2018 jyldan bastap alyp megapolıste ornalasqan 5571 áskerı bóliminde qyzmet etedi. Otan aldyndaǵy boryshyn óteı salysymen, 2011 jyly kelisimshart boıynsha 6505 áskerı bólimine qyzmetke ornalasqan. Sodan beri Ulttyń múddesi úshin eńbek etip keledi.
Bul ómirdegi adamǵa qoıylatyn eń basty talaptyń biri – adamı asyl qasıetterdi boıyńa sińirý. Men ata-anamnyń izgilik, kishipeıildilik, meıirimdilik, adamgershilik sekildi qasıetterin sińire bildim. Sol kisilerdiń arqasynda qanatym qataıdy, Otanǵa degen súıispenshiligim artty. Jalpy ómirde adamdardyń ımandylyǵyn, uqyptylyǵyn baǵalaımyn.
- Áskerı salaǵa qalaı, qashan keldińiz?
- 2009 jyly ásker qataryna shaqyrylyp, merzimdik qyzmet sarbazy atanyp, ózimniń otan aldyndaǵy boryshymdy ótep shyqtym. Otan aldyndaǵy qyzmetimdi Tarazdaǵy shekara otrıadynda ótedim. Onda kınolog qyzmetinde boldym. Ásker qataryndaǵy qyzmetimdi bolashaq ómirimen baılanystyryp, 2015 jyldyń jeltoqsan aıynda quqyqtyq tártip áskeriniń 5571 áskerı bólimine tyl qyzmetinde is júrgizýshi mamany bolyp kelisimshart boıynsha qyzmetke ornalastym. Keıin araǵa bir jyl salyp 2016 jyly Qarakemerdegi oqý ortalyǵynan bilim alyp kelgennen keıin kınologııa qyzmetine aýystym. Búginde qaramaǵymda alty áskerı qyzmetshisi bar kınologııa tobyn basqaryp otyrmyn. Osy joldy tańdaǵanyma eshqashan ókinbeımin. Al oǵan meniń ata-anam árqashan senimmen qarap, demep otyrady.
- Qyzmettik ıtińiz týraly keńirek áńgimelep berińiz. Qansha ıtińiz boldy? Itterdi qalaı baptaısyz? Qandaı tásildermen jattyqtyrasyz?
Toǵyz jyldyq qyzmetimde ózim jeke úıretken úsh ıtim boldy. Qazirgi qyzmet etip júrgen ıtim «Roııa» dep atalady. Ol belgııalyq ovcharkalardyń malınýa degen túrine jatady.
Kınolog bolý – óte qyzyq kásip. Qyzmet ýaqytymda ózime bekitilgen ıtimdi jattyqtyramyn, serýendetemin, kútip-baptaımyn, turǵan ornyn tazalap, onyń durys tamaqtanýyna kóńil bólemin. Degenmen, ıttermen kúndelikti jattyǵý jasap turý qajet. Biz jattyǵýdyń kóbine oıyn ádisin qoldanamyz, Tátti berip erkeletemiz. It – óte sezimtal janýar. Ol ıesiniń kóńil kúıin sezip turady. Iesine óte adal.
Qazirgi qyzmettik ıtim osyndaı jattyǵýlardyń arqasynda eńbegimdi aqtap adal qyzmet etýde. Birneshe respýblıkalyq jarystardan júldeli oryndardy ıelendik. Tórt aıaqty senimdi serigim – qazir kúsh qýaty tasyǵan qyzmettik ıt.
- Óz ıtińizben birge qyzmette qandaı kórsetkishterge qol jetkizdińizder? Mysalmen aıtyp berseńiz. Qylmyskerdi ustaýda, joǵalǵan adamdy izdeýde nemese esirtki zattaryn tabýda jáne taǵy basqa atap óterlik qandaı oqıǵalar boldy?
- Birinshi ıtim «Barys» áskerge 8 jyl qyzmet etip, «zeınetke» shyqqan. Nemis ovcharkasy qyzmet etken jyldary túrli qylmystardyń ashylýyna at salysty. Almatyǵa aýysqanǵa deıin sol ıtpen qyzmet atqardym. Jaqsy jaǵynan kózge túsip, jarystardan únemi júldeli oryndarǵa ıe bolatynbyz. Ol qyzmettik ıt patrýldik izge túsýshi ıt bolatyn. Qyzmet atqarý barysynda adam óltirý faktisi boıynshy qylmysty ashty. Polııa bizden kómek surap, ıtti izge saldyq. Sol qylmys jasaǵan jerden 800 metr ara-qashyqtyqta tyǵylyp otyrǵan jerinen qylmyskerdi taptyq. Ásker kóleminde ótken jarystarǵa qatysyp, alǵyr ıt retinde talaı júldelerdi de jeńip aldyq.
Al Roııamen eki ret jarysqa qatystym. Eki jarysta da úshinshi orynǵa ıe boldyq. Bizdiń baǵytymyz jarylǵysh zattardy izdeý.
Odan keıin «Roı» esimdi ıtpen top bastyǵy bolǵanǵa deıin jumys jasadym. Bul ıtter jarylǵysh zattardy izdeıdi. Mundaı ıttermen birinshi jumys istegen kezde biz ıtti aldymen kúshik kezinen bastap tańdaımyz. Dopqa qyzǵýshylyǵy bar ma, tıpi qandaı sony eskeremiz, izdeımiz. Ol holerık pe, songvınık pe sony anyqtaımyz. Ekinshiden, úıretý barysynda ıtti oınatý arqyly jumys istep, ony qorqytyp almaýymyǵa tyrysamyz. Odan keıin jaılap ıiske úıretý ádisterin qoldanamyz. It 1 jasqa tolǵannan keıin jarylǵysh zattardyń ıisine qoıylady. Másenlen ártúrli jarylǵash zattardyń ıisi bar. Tórt aıaqty senimdi serik tolyq qyzmettik ıt bolyp sanalý úshin 7-8 ıisti tolyq sezip ajyrata bilýi kerek. Eki jastan keıin osyndaı kútip baptaý úıretýlerdiń nátıjesinde ıt qyzmetke daıyn bolady.
- Qyzmet pen otbasy qatar júredi. Ózińizge qoldaý kórsetip júrgen otbasyńyz týraly aıtyp ótseńiz?
- Jubaıym Aqbópe Begimbetova men 2013 jyly shańyraq kóterdik. Sodan beri Alla bergen eki ul, eki qyzdy tárbıelep otyrmyz. Qyzym Raıana 9 jasta. Odan keıin Nurtilek jeti jasta, Ramazan 4 jasta, balabaqshaǵa baryp júr jáne 8 aılyq Aıym esimdi qyzym bar. Men oqý-jattyǵýlarǵa ketken kezde úıdegi bala-shaǵama ata-anam bas kóz bolyp otyrady. Úıdegi jarym da qas-qabaǵyma qaraıdy. Meni túsinip, únemi syılap otyrady.
- Ul balalardy tárbıelep otyr ekensiz. Balańyz áke jolyn qýyp, áskerı bolamyn degen tańdaý jasasa, qalaı qaraısyz?
- Árıne, eger ásker jolyn tańdap jatsa, qýana qabyldaımyn. Balamnyń tańdaýyn árqashan qoldaımyn! «Áke kórgen oq jonar» demekshi, ulym men úıge kelgen kezde áskerı kıimderimdi kıip alyp oınaıdy. «Áke, men óskende polkovnık bolamyn» - deıdi. Bolashaqta balalarymnan úlken úmit kútemin. Otan qorǵaý – abyroıly is. Abyroıly isti abyroımen alyp júrgenge jetetin dúnıe joq.
- Suhbatyńyzǵa raqmet! Qyzmetińizge tabys tileımin!
Aıaýlym Madıkanova
