Қырғызстан президенті Садыр Жапаров дін туралы заңға қол қойып, оның себебін түсіндірді. Бұл туралы ол әлеуметтік желідегі парақшасында мәлімдеді, деп хабарлайды "Адырна" ұлттық порталы 24.kg-ға сілтеме жасап.
Садыр Жапаровтың айтуынша дін қағидаларын ұстанушылардың бұл заңды қайта қарауды сұраған.
«Бұл заңның күшіне енуін талап еткен зайырлы көзқарастағы азаматтар да бар. Елде мұндай адамдар саны діндарлармен бірдей. Зайырлы азаматтар бейтаныс адамдардың үйлер мен пәтерлерді аралап, есіктерді қағуына қарсы. Олар кезбелердің кім екенін, олардың муфтияттан, қазияттан немесе хатибияттан алған куәліктері бар-жоғын, олар қандай ұйымды немесе бағытты насихаттайтынын және бұл біздің дінімізге қайшы емес екенін білгісі келеді», – деп жазды ол.
Садыр Жапаров заңда тек бір даулы мәселе бар екенін атап өтті. Ол – үйлерді аралап уағыз айту мәселесі.
«Үйлерді аралап уағыз айту (кыдыру) мәселесі бізде әлі толық реттелмеген. Мұндай аралауға кім рұқсат беретіні, оған кім қатысатыны, қандай білім қажет екені, дағуатты кім жүргізе алатыны, қандай парақшалар мен кітаптарды таратуға рұқсат етілетіні және бұл материалдарды кім тексеретіні анықталмаған. Біздің азаматтардың отбасылары мен балаларын қараусыз, күнкөріссіз қалдырып, үш күнге, қырық күнге немесе тіпті төрт айға кетіп қалатын жағдайлары бар. Мұндай жағдайға қалай жол беруге болады? Алдымен отбасыңды ең болмағанда минималды тамақпен қамтамасыз етіп, содан кейін барып дінге шақыруға болмай ма?», – деді ол.
Жапаров дағуатқа ешкім қарсы емес екенін, тек әзірше оны мешіттерде, тойларда, жаназа рәсімдерінде, базарларда немесе адамдар жиналатын басқа жерлерде жүргізуге болатынын айтты.
Президент муфтият пен ғұламалар кеңесі уағызға кімдер қатыса алатынын, қандай орган куәлік беретінін, бақылауды кім жүзеге асыратынын нақты талаптар мен ережелерді белгілеуі тиіс екенін және оларды мемлекет басшысына ұсынуы қажеттігін айтты.
«Біз бұл мәселені қарап, қолдаймыз. Бұл жерде ешқандай мәселе жоқ. Мысалы, мен ешқашан дінге қарсы шықпаймын. Мен өмір бойы діндар молда және қажы болған адамның ұлымын. Діннің не екенін өте жақсы түсінемін. Егер қазір «Дін қағидаларын қатаң ұстанатын адамдардың қолдауынан айырылмау үшін, болашақта не болатыны маңызды емес» деп ойласам, заң жобасын қарау үшін қайтара салуым мүмкін еді. Бірақ бұл мәселеге жай азамат ретінде емес, ел президенті ретінде қараймын», – деп жазды ол.
Садыр Жапаров соңғы кездері радикалды материалдар мен кітаптардың, дұрыс емес ағымдарды насихаттайтын материалдардың таралуы жиілеп кеткенін де атап өтті.
Оның айтуынша, егер муфтият пен ғұламалар кеңесі нақты ережелер жасап, бұл процесті реттесе және одан кейін үйлерді аралау жалғасса, бұл ел болашағына пайда әкеледі. Мемлекет басшысы қазір халықтың 33 ағымға бөлінгенін атап өтті. Қырғызстанда сотпен тыйым салынған радикалды ағымдар бар, олар соған қарамастан өз қызметін жалғастыруда.
Өткен жылы Қырғызстан 544 азаматын Сириядан қайтарды. Олар «жиһадқа» кеткен. Қазір олар мемлекет бақылауында оңалту курсынан өтіп жатыр, түсіндіру жұмыстары жүргізілуде.
Қырғыз Республикасында сотпен 14 экстремистік немесе террористік ұйымның қызметі тоқтатылған. «Олардың қызметі расымен тоқтатылды ма? Мүмкін олардың арасында жасырын әрекет ететіндер бар шығар?» – деп сұрақ қояды Садыр Жапаров.
Президент бұл ағымдардың жақтаушылары күн санап артып келе жатқанын айтты. Бұған тыйым салынбаған ағымдардың кітаптары мен брошюраларын белсенді таратуы себеп болып отыр.
«Адал ниетпен дағуатқа шыққан азаматтарға бізде ешқандай шағым жоқ. Мәселе кейбір адал емес ұйымдардың бұл аралауларды дұрыс емес ағымдарға адамдарды тарту үшін бүркемелеу ретінде пайдаланатынында. Бұл өте қауіпті үрдіс, ол біздің болашағымызға қауіп төндіреді. Біз қазірдің өзінде Сирия сияқты елдерде мұсылмандардың бір-бірімен «менің ұйымым дұрыс, ал сенің ағымың қате» деп күресіп жатқанын көріп отырмыз. Мұндай ықпал үшін күрес миллиондаған мұсылмандардың қанын төгуге әкеліп соқтырады, себебі бұл елдер бұрыннан радикалды және бөлшектелген ағымдарға бөлінген, дәл қазір біздегі сияқты. Мұндай топтардың жақтаушылары көбейген кезде, ықпал үшін қақтығыстар мен күрестер басталады. Бұл қақтығыстарды пайда көретін сыртқы күштер де өршітеді. Сондықтан Қырғызстанның аз ғана халқы біздің бір ғана дәстүрлі дініміздің шеңберінде өмір сүруі керек. Муфтият пен дін ғалымдары, осы мәселені реттеуге көмектесіңіздер», – деді ол.
Садыр Жапаров сондай-ақ қайырымдылық істерді саяси ойынға айналдырмауға шақырып, муфтият пен ғұламалар кеңесіне үйлерді аралауға арналған ережелерді ең ұсақ-түйегіне дейін әзірлеуді және оларды өзіне ұсынуды тапсырды.