Qazaqstanda qaptaǵan Qytaı aıaq kıimi «ólimge ákeletini» áshkere boldy

2496
Adyrna.kz Telegram

Álem bas tartyp jatqan Qytaıdyń zattaryna Qazaqstannan jyldan-jylǵa suranys qaıta joǵarylaýda. Elimizde satylatyn ónimniń jartysynan kóbi aspan asty jurtshylyǵynan qolynan shyqqany barshaǵa aıan. Sapasy emes, baǵasy mańyzdy otandastarymyzǵa Qytaı ónimderiniń siz bilmeıtin aqıqatyn ashyp aıtatyn bolamyz.

Eger dúken sórelerinde satylatyn aıaq-kıimde  san jazýly bolatyn bolsa, onda ol brend emes, 70 paıyz kóshirme zattar ekenine kóziń jetedi.

Qytaı taýarlarynyń sapasy jaqsy bolmasa da, baǵasy qol jetimdi bolǵandyqtan eldiń bári qaltasyna qaraı satyp alady.

Tipti, bir ǵana Qazaqstan emes, álemniń bári túpnusqasynan aınymaıtyn qytaılyq kıimder men aıaq kıimderdi kıip, paıdaǵa jaratady.

Qytaı zattaryn shekaradan ótkizbeıtin Amerıka ǵana otandyq ónimderin halyqqa usynady.

Sońǵy kezde Qytaı ónimderinen búkil Eýropa jappaı bas tartýda. Óıtkeni adam densaýlyǵy men ómirine orasan zor dert pen qaýip tóndiretin kıim-keshekterdiń syry áshkere boldy. Saraptama kórsetkishi boıynsha Qazaqstandaǵy dúkender men jaıma bazarlarda satylatyn sóredegi zattardyń barlyǵy Qytaıdan ákelingen.

Tipti, saraptama kórsetkishi boıynsha elimizde aıaq-kıimderdiń 60%-dan astam qytaılyq ónimder, 30% túrkııadan, qalǵany shet eldik brendter bolyp shyqty. Bir qyzyǵy, qytaı taýarlary Qazaqstanda «brend» sanalatyn dúkenderdiń tórine shyǵyp ketken. Satýshyǵa da, satyp alýshyǵa da mańyzdysy ónimniń baǵasy, al bolashaǵy men bala densaýlyǵyna bas qatyryp jatqan eshkim joq.

Qytaıdan ákelinetin kóshirme aıaq-kıimderdiń saldarynan allergııa, grıbok, ortopedııalyq aýrýlar paıda bolady. Sondaı-aq, adam tabanynan sýyqtyń tez ótip jáne teri arqyly barlyq derttiń denege taraıtynyn da eskerý qajet. Qytaılyq aıaq-kıimder tabıǵı teriden emes, dermantınnen jasalynady.

Al dermantın terige aýa ótkizbeıdi, býyn aýrýy men eń sumdyǵy onkologııalyq derttiń paıda bolýyna sebepker bolyp shyqty. Sebebi qytaılyq kóshirmen aıaq-kıimderdiń quramyna formaldegıd pen fenoldyq qospalarymen jáne hosh ıisti amın, metall amıni jáne turaqsyz anılın boıaǵyshtary arqyly jasalynatyny dáleldendi.

Dárigerlerdiń aıtýynsha, atap ótken hımııalyq qospalar arqyly jasalynǵan aıaq-kıim onkologııalyq dertke shaldyǵýǵa 100 % jol beredi. Ǵalymdar 75% isik aýrýlarynyń adam aǵzasynda paıda bolýyn sapasy nashar ónimderdiń kesirinen ekenin anyqtady. Adamnyń denesine eń jaqyn turatyn kıim men aıaq kıim arqyly zııandy sıntetıkalyq zattar teri arqyly ońaı ótip, máńgi aǵzada qalyp qoıady. Qazaqstanda árbir ekinshi adam qoldanatyn qytaı aıaq kıimderi adam senbeıtin aýrýlarǵa sózsiz alyp barady. Sanıtarlyq-epıdemıologııalyq ortalyq mamandarynyń keńesine qulaq túrsek, tutynýshy aıaq-kıimdi satyp alarda ıiskegeni jón.

Eger jaǵymsyz ay ıis shyqsa, alýdyń esh qajeti joq. Óıtkeni qospasynda formaldegıd, stırol, fenol, organıkalyq eritkishter pen boıaǵyshtar, ýytty jelimder, aýyr metaldardyń tuzdary (qorǵasyn, kobalt, hrom, kadmıı) zattardan turatyn aıaq kıim erteli-kesh shúbásiz dertke shaldyqtyrady.

Endi qarańyz, az ýaqyt buryn Qytaı úkimeti Gýandýn provınııasynda oıynshyqtar shyǵaratyn 700-den astam zaýyttyń ónimderin shetelge eksporttaýǵa tyıym salatynyn jetkizgen bolatyn.

Bul sheshim Qytaıdaǵy taýarlardyń barlyǵy Eýropa jáne AQSh-ta tutynýshylar úshin qaýipti dep tanylǵan birqatar daý-janjaldarmen baılanysty. Sondyqtan sany arzan dep, san túrli Qytaıdyń qaptaǵan ónimderine júgirmeı, sanaly urpaq, dený saý bala men dertke shaldyqpaǵan bútin qoǵam ómir súrsin deseńiz, sapaly zattardy qoldanǵanyńyz jón. Eń bastysy, shekaradan ótken qysyq kózdi kórshi ónimderine tájirıbeler men zerttelimder júrgizip qana, halyqqa usynǵan abzal.


Janerke Serıkova
arhar.kz

Pikirler