Eger mádenıetimiz ben tilimizdi saqtap qala almasaq, biz ne úshin otyrmyz bul jerde? – Qazybek Isa

2739
Adyrna.kz Telegram

QR Parlamenti Májilisi depýtaty, “Aq jol” partııasy frakııasy múshesi Qazybek Isa búgin Májilistiń jalpy otyrysynda QR Úkimeti vıe-premeri E.Toǵjanovqa depýtattyq saýal jasady.

Ótkende, 3 maýsymda QR Parlamenti Májilisiniń Áleýmettik-mádenı komıteti «Ulttyń jańa bolmysyn qalyptastyrýdaǵy shyǵarmashylyq odaqtar men qoǵamdyq uıymdardyń róli» atty Parlament tarıhyndaǵy tuńǵysh ret tek qana memlekettik tilde ótken úlken jıyn ótkizdi.

Keleli keńeste keńinen talqylanǵandaı, Ulttyń jańa bolmysyn qalyptastyrý úshin eń aldymen óz bolmysymyzdy jat bolmystan qorǵaı bilýimiz kerek! Búgingideı jahandaný dáýirinde jat bolmystan qorǵanýda Aqparattyq-rýhanı qaýipsizdiktiń róli zor! Al bizdiń telearnalardaǵy qaptaǵan ózge eldiń teleserıaldarynyń elge áseri úkimettiń buıryqtary men parlamenttiń zańdarynan da yqpaldy bolyp ketetinin umytpaıyq. Keıde teris tárbıege, ultsyzdyqqa sheteldik aqparattyq ekspansııamen birge ózimizdiń ulttyq uǵymnan jurdaı túrli fılmderimizdiń de, jeńil kúlkige qurylǵan saıqymazaqtyq shý men shoýlardyń áseri az emes. El telearnalaryna tizesi jaltyraǵan jyrtyq shalbarly ánshiler shyǵyp jatqanda, jalpy osy bizdiń ıdeologııamyzdyń ózi bútin be dep oılaýǵa týra keledi keıde...

Ulttyq ıdeologııamyzdy qolǵa alyp, ulttyq bolmysymyzdy ultshyldyq negizde qalyptastyrmasaq, kórgen kúnimiz osy…

Rýhanı jańǵyrýdyń negizi - Ulttyq múddemizdi qorǵaıtyn Ulttyq bolmysty qalyptastyratyn eń aldymen ulttyń rýhanııaty men mádenıeti. Ádebıeti men óneri! Bilim men ǵylymy! Iaǵnı, ulttyń zııaly qaýymy birikken shyǵarmashylyq odaqtar.

Kózimiz jetkendeı, is júzinde memlekettiń strategııalyq seriktesi jáne qoǵamdaǵy ulttyq ıdeıalardyń qozǵaýshy kúshi bolýǵa tıis shyǵarmashylyq odaqtar qazir qarjylyq qıyndyqtardan shyǵa almaı, óz kúnderin zorǵa kórip kele jatyr.

Qandaı eldiń damýynda da, eń aldymen mádenıettiń mańyzy zor!

Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezinde Anglııanyń áıgili premeri Cherchıllge qarjy mınıstri el bıýdjetin kórsetedi. Sonda ol "Mádenıettiń shyǵyndary qaıda?" dep suraıdy. "Qaıdaǵy mádenıet soǵys kezinde?" depti mınıstr. Sonda Cherchıll: "Al biz onda ne úshin soǵysyp jatyrmyz, eger mádenıetti qorǵap qala almasaq?" degen eken.

Iá, “Eger Tiliń men Mádenıetińdi saqtaı almasań, shekarańdy asha sal, báribir neńdi qorǵaısyń? Bul endi seniń eliń emes!”-dep, Nelson Mandela týrasyn aıtqandaı, eldiń eń basty qorǵany - Tili men Mádenıeti.

Sondyqtan da, eń bastysy, Ulttyq bolmysymyz Ulttyq múddemizdi qorǵaýǵa laıyq bolýy úshin, mádenıetimizdiń máıekti bolýyna basty nazar aýdarýǵa tıistimiz.

Mádenıetimizdi qoldaýǵa basa nazar aýdaryp kele jatqan Qazaqstan Prezıdenti Q.Toqaevtyń tapsyrmasymen byltyr Shyǵarmashylyq odaqtardy qoldaý qory qurylǵan edi. Qazir bul qordyń jumysy áli júrmeı jatyr. Shyǵarmashylyq odaqtar shyryldaýda, qarjy joq dep, al Mádenıet mınıstrligindegi shyǵarmashylyq odaqtardy qoldaý úshin bıýdjetten bólingen 257 mıllıon teńge de ıgerilmeı qaldy. Sebebi, shyǵarmashylyq odaqtar qujattary konkýrstyq talaptarǵa sáıkes kelmedi deıdi mınıstrlik. Ózderi kún kóre almaı otyrǵan shyǵarmashylyq odaqtar osylaı qudaıdyń ózi jiberip turǵan ózderine tıesili sybaǵasynan aıyrylyp otyr. Muny qazaq «Kedeıdiń aýzy sútke tıgende, murny qanaıdy» deıdi...

Mundaı, qarjylyq qıyn jaǵdaıda, shyǵarmashylyq odaqtar óz múshelerine qalaı qoldaý jasaı alady? Negizinen, shyǵarmashylyq odaqtardyń qıyn jaǵdaıy olardy qarjylandyrý tetikteriniń zańnamalyq turǵyda tıimdi jolǵa qoıylmaǵandyǵynan bolyp otyr.

Shyǵarmashylyq odaqtardyń muńyn da, mınıstrlikterdiń jyryn da túsinýge bolady. Óıtkeni, bizdiń zańymyz boıynsha ulttyq múddemizdi qorǵaýǵa rýhanı nár beretin, ultshyl rýhty urpaqtar tárbıeleıtin Jazýshylar, Kompozıtorlar, Sýretshiler, teatr, kıno odaqtary, ıaǵnı Ulttyq tárbıege úıretetin odaqtar men ...ıt úıretetin odaqtardyń róli birdeı. Mundaı, 22 myń uıymnyń bárine bir kózben qarap otyrǵanda, bul másele eshqashan sheshilmeıdi.

Sondyqtan, Ulttyq bolmysymyzdy qalyptastyrýda mańyzy zor shyǵarmashylyq odaqtardyń rólin arttyrý úshin memlekettiń strategııalyq seriktestigi uǵymyn engizý kezek kúttirmes másele dep bilemiz.
Bıyl Táýelsizdigine 30 jyl tolyp jatqan elimizde, soǵys kezi emes, qudaıǵa shúkir beıbit kezeńde Mádenıetimiz ben Tilimizdi saqtap qala almasaq, biz ne úshin otyrmyz bul jerde?

Eger úkimet bul máseleni jaqyn arada sheshpeı, súırete beretin bolsa, biz zańǵa ózgerister engizýdi óz qolymyzǵa alamyz.

Bizdiń usynystarymyz:

1.Shyǵarmashylyq odaqtardy qarjylandyrýdy zańnamalyq turǵydan sheshý úshin olarǵa memlekettiń strategııalyq seriktesi statýsyn berý kerek.

2.Shyǵarmashylyq odaqtardyń memleketpen áriptestik qyzmetin jandandyrý úshin mádenıet pen ónerdi damytý granttaryn taǵaıyndaý qajet.

3. Ulttyq bolmysymyzdy jat bolmystan qorǵaý úshin ulttyq ıdeologııalyq, Aqparattyq-rýhanı qaýipsizdik tetikterin jasaýdy shuǵyl qolǵa alý kerek.

Qurmetpen, «Aq jol» frakııasy depýtattary

Tolyq nusqa siltemede:
https://www.facebook.com/100001908576595/posts/5684852944921602/?d=n

Pikirler