Búgin - Dúnıejúzilik jazýshylar kúni

3527
Adyrna.kz Telegram

Bul ataýly kún 1986 jylǵy qańtardyń 12-18-i aralyǵynda ótken Halyqaralyq PEN-klýbtyń 48-shi kongresiniń sheshiminen keıin belgili boldy.

PEN-klýbtyń negizi 1921 jyly qalandy. Uıymnyń ataýy - aǵylshyn sóziniń birinshi árpinen quralǵan poets - aqyndar, essayists - esseshiler, novelists - novellashylar abbrevıatýrasy. Bul qysqartylǵan sóz aǵylshyn tilinen aýdarǵanda pen - qalam sózimen sáıkes keledi.

Uıym ataýy aǵylshyndyq jazýshy Ketrın Emı Doýson-Skottqa tıesili. PEN-klýbtyń alǵashqy prezıdenti - Djon Golsýorsı. 1923 jyly Londonda PEN-klýbtyń alǵashqy halyqaralyq kongresi ótti. Sol ýaqytta PEN-ortalyq álemniń 11 elinde bar bolatyn. Al qazir dúnıeniń 130 elinde, sonyń ishinde Qazaqstanda da bar.

PEN-klýb - halyqaralyq jazýshylar birlestigi, onyń Hartııasynda «ár eldiń ishindegi jáne barlyq elder arasyndaǵy aqparat bostandyǵy prınıpterin qorǵaýǵa jaqtasý» dep kórsetilgen.

Qazaqstanda 800-den astam otandyq kásibı ádebıetshilerdi biriktiretin qoǵamdyq, shyǵarmashylyq uıym - Qazaqstan Jazýshylar odaǵy jumys isteıdi.

Qazaqstan Respýblıkasy Jazýshylar odaǵynyń bastaýynda memleket jáne qoǵam qaıratkeri, jazýshy Sáken Seıfýllın turdy. 1925 jyly respýblıkada jas daryndardy biriktiretin jáne olardy qoldaıtyn Qazaqstannyń proletarlyq jazýshylar qaýymdastyǵy quryldy, ol 1934 jyly Qazaqstannyń keńes jazýshylary odaǵy bolyp ózgertildi.

Bul uıymdy 80 jyl boıy Sáken Seıfýllın, Ilııas Jansúgirov, Ǵabbas Toǵjanov, Sábıt Muqanov, Muhamedjan Qarataev, Dıhan Ábilev, Ábdilda Tájibaev, Ǵabıden Mustafın, Ǵabıt Músirepov, Ádı Sháripov, Ánýar Álimjanov, Juban Moldaǵalıev, Oljas Súleımenov, Qaldarbek Naımanbaı syndy marqasqalar basqardy. Qazirgi tańda Nurlan Orazalın tóraǵalyq etedi.

Jazýshylar odaǵynyń quramynda - qazaq, orys, uıǵyr, nemis jáne káris ádebıetiniń shyǵarmashylyq sekııalary, Qaraǵandyda, Semeıde, Oralda, Astanada, Shymkente 5 oblysaralyq bólimsheleri bar.


"Adyrna" kz

Pikirler