Qys mezgiliniń bastalýynan ba, álde solaı ma, qazir ekiniń biri túsiniksiz tumaý túrine shaldyǵyp jatyr. Bul týraly áleýmettik jeli qoldanýshylary da ózara pikirlesip, «kovıdtiń ekinshi tolqyny kelgeni me?» dep suraý salýda dep jazady «Adyrna» ulttyq portaly.
Áleýmettik jelide jazylǵan pikir avtorlarynyń barlyǵy da jaqyndary men týystarynyń tumaý bolyp aýyryp bastaǵanyn aıtady. Pikirlerdi sońyna deıin oqyp shyǵyp, túıgenimiz, qazirgi «tumaýdy túri» eń aldymen tamaqtyń isip, aýyrýynan bastalady eken. Sonymen qatar bir aýyryp turǵan adam, kóp uzamaı qaıtalap aýyryp jatqan kórinedi. «Maýsymdyq tumaý deıin deseń, muryn bitpeıdi, túshkirmeısiń. Tek qyzý bar, álsizdik...» dep jazady áleýmettik jeli qoldanýshylar. Mektep oqýshylary arasynda da ata-analar tarapynan balasy aýyryp qalý sebepti, búgingi sabaǵyńyzǵa qatysa almaıdy dep jatqandar bar eken.
«Túsiniksiz tumaý. Tamaǵym aýyrdy. Arnaıy dárilermen shaıdym. Alaıda túk áser etpedi. Keıin dene qyzýym kóterildi. Dárigerge qaralaıyn desem, aldyn ala jazylyńyz deıdi. Dárigerge jazylyp, baramyn degenshe ne saýyǵamyn, ne ólip tynamyn ǵoı?! Sodan áıteýir bilgen em sharalaryn úıde jasap, qazir táýir boldym», -deıdi almatylyq zeınetker Márııam Asqarqyzy.
Ótken aptadan beri eki kishkentaı balasy aýyrǵan Zúbaıra Amanjol: «Sýyq tıdi deıtindeı, dalaǵa da shyqpaımyz. Eki balam kishkentaı bolǵan soń, olardy dalaǵa shyǵarý maǵan ońaı emes. Biraq jyly úıde otyryp sol eki balam bir kúnde aýyrdy. Dene qyzýy kóterildi, mazasy bolmaı, kóp uıyqtady. Úsh kún solaı boldy da, keıin saýyǵyp ketti. Dáriger shaqyrtyp edim, tamaǵyn shaıa berýge keńes berdi, boldy. Endi kesheli beri ózimde de sondaı túsiniksiz jaǵdaı bolýda. Dene qyzýym bar. Álsizdik basyp tur. Dárigerden kovıd emes pe dep surasam, mardymdy jaýap ala almadym», -deıdi.
Bul aıtylǵandar rasymen kovıdtiń túri me, álde maýsymdyq tumaý ma, ázirge tıisti mekeme tarapynan resmı jaýap berilmedi. Densaýlyq saqtaý mınıstrligi de «ekinshi tolqynǵa daıynbyz» degen bir aı buryn. Odan beri mardymdy málimdeme jasaı qoımady. Soǵan qaraǵanda, qarapaıym jurtshylyq ózara pikirlesip, suraý salǵan bul aýrý maýsymdyq tumaý bolýy da ábden múmkin. Taıaý ýaqytta naqty aqparatpen mınıstr oı el aldyna shyǵady degen úmittemiz. Qalaı bolǵanda da, saqtyq sharalaryn qatań ustaý ózimizdi saqtaýdyń alǵy sharty ekenin umytpaıyq.
Raýana DIMAShQYZY,
«Adyrna» ulttyq portaly.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
