Shilde aıynyń alǵashqy aptasy qazaqstandyqtar úshin óte aýyr bastalǵan edi. Osyǵan deıin «koronavırýs joq» degen keıbireýler kútpegen jerden kúrkildep jótelip, dene qyzýy kóterilip, qalshyldap aýyra bastady. Aınalasy bir aıdyń ishinde qaraly habar qarsha borady. Árbirimizdiń jaqyn tanysymyz, týysymyz osy túsiniksiz dertten baqılyqqa attandy. Ásirese, jasy alpystan asqandardyń ajal qushqany óte kóp. Osy kezde áleýmettik jelilerde «endi balalar aýyrady eken» degen aqparat tarady.
Árıne, bul aqparat rastalmady. Degenmen, qazaqstandyqtar qazir árbir feık aqpardyń astaryna úńilýdi ádetke aınaldyrǵan. Sebebi, áldebir oqıǵanyń aldynda osylaı bir «feık aqpar» tarap bastaıdy da, sońynan sol rasqa aınalatyn jaıttar jıi qaıtalanýda. Esterińizde bolsa, bıylǵy shilde aıyna deıin de «ókpe qabynýy dertinen adamdar qyrylady» degen habar tarap edi. Kóp ótpeı, halyqtyń biraz bóligi aýa jetpeı, tynysy tarylatyn túsiniksiz dertke shaldyqty. Sodan bolsa kerek, qazir árbir habarǵa jiti mán beriletin boldy. «Endi jastar men balalar arasynda indet órshıdi eken» degen dabyldy habar taraǵaly kóp ótpegen. Sońǵy aptalarda balalar arasynda «túsiniksiz aýrý» bas kóterdi. Jáne bul derttiń koronavırýspen baılanysy bolýy múmkin be degen suraq bárimizdi alańdata bastady.
«Kórshi-qolań arasynda 4 bala aýyryp jatyr eken. Belgisi birdeı: qusa beredi deıdi. Ýlanǵan dep tuspaldaǵan. Bir kórshimizdiń 4 jasar uly aýrýhanaǵa tússe dárigerler bezsımptomnyıǵa keledi depti. Qatelesse eken. Qudalyqqa ertip aparǵan eken, kelgen soń aýyrypty. Bul bále balalarǵa jolamaıdy degeni qaıda?! Abaı bolyńyzdar! Karantın alynǵanymen qater qaldy!» dep jazady belgili jýrnalıst Serik ÁBIKEN óziniń feısbýk paraqshasynda. Osy jazbanyń astyna pikir qaldyrǵan keıbir azamattar dál osyndaı belgimen aýyrǵan bala týraly ózi kýá bolǵan jaıttardy aıtady.
Ardak Begetanova: «Dezınfekııa emes, aýaǵa aýrý týdyratyn nərse sepken ǵoı onda. Balalar aman bolsa eken,emdeý təsilin bilmedik dep otyrmasyn», dep alańdaýshylyǵyn bildiripti. Baljıgıt Torybaev: «Balalarda solaı eken sımptomy. Biz basynda Túrkııaǵa kelgende balalar solaı aýyrdy. Keıin túsindik, koronavırýs ekenin. Olardyń organızmderiniń reakııasy jaqsy bolǵan soń, búkil basqa vırýstardy dene qabyldamaǵan soń, solaı qusyp reakııa beredi»,-deıdi.
Álibı Bekaıdar: «Bizdiń kishkentaı súıtip bir aýyryp aldy. Tańda qaıta-qaıta qusyp. Keshke jaqsy boldy biraq. Bizdiń eki kishkentaı eki keshtiń arasynda aıaq astynan qatty qusyp, bir jastaǵymyz birden sulq tústi. Tún jarymda balalar aýrýhanasyna aparǵanda dárigerler ýlanǵan dep dıagnoz qoıdy. Asqazanyn shaıyp, sıstema alyp úıge kelgen soń ish ótý bastaldy. Ýchaskelik pedıatr enterovırýs dedi. Allaǵa shúkir, bir aptada jazyldy. Biraq salmaq qospadyq áli... sol azǵannan».
Marııam Absattar: «Bizdiń aýylda da úsh bala sóıtti: birinshi inimniń balasy aıaq astynan sulq túsip, qusty, sosyn artynan meniń qyzym, úshinshi inimniń úlken qyzy. Biraq áıteýir birer kúnde bastaryn kóterdi. Biz ony qarbyzdan kórdik. Alaıda úsheýi bir kúnde emes, araǵa bir-bir kúnnen salyp aýyrǵan soń, birtúrli kúdik týdy. Men "Fertal" berdim, aldynda bir aýyrǵanda, dáriger jazyp bergen qyzyma».
Tursyn Qalımova: «Qatelesesizder. Balalarda kavasakı bolyp tirkelip jatyr. Saq bolyńyzdar!!! Nur-Sultan qalasynda jeti bala osy aýrýmen aýyryp jatyr. Sondyqtan óte saq bolý qajet. Balalardy kún kózinen saqtańyzdar!
Sara Djamenkeeva: «Ápkemniń nemereside qusyp talyp qalyp aýyrhanaǵa túsken, keshke pnevmanııa depti bir jasta úıde úlkendeý ekýide qusyp dárigerler osyndaı vırýs júrip jatyr degen, úıdegileri jaqsy bolyp qaldy kishisi aýyrhanada».
Mukhyat Janymkhan: «Qytaılardyń aıtýynsha endi balalarǵa juǵady eken. Ýrýmji qalasynda balalar aýyryp jatyr eken. Saq bolaıyq».
Feısbýkte jazylǵan pikirlerge qarasaq, balalardyń aýrý belgisi bir birine óte uqsas. Dál osyndaı belgimen balasy aýyrǵan taǵy birneshe azamatpen tildesip kóz jetkizgenimiz, rasymen de balalar arasynda qusý, dene qyzýy kóterilýi sııaqty belgimen aýyryp, qaıta turǵandar az emes eken. Bul qandaı dert? Álde «keledi dep kútken» koronavırýs osy ma? Ózderi janyn áreń saqtap qalǵan ata analar endi baýyryndaǵy balasy aýyrsa, qaıtpek?
«Bárine daıynbyz» dep sóz júzinde urandatqan Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men Úkimet eń bolmasa, osy joly dárihanadaǵy dárilerdiń jetkilikti bolýyn jiti nazarda ustaıdy dep senemiz. Shilde aıyndaǵy dáriniń tapshylyǵyn qoldan jasaý qoıylymy bul joly ótpeıdi. Óıtkeni, aýyrǵan balasyn aman saqtaý úshin kez kelgen ata-ana otyrǵan ornyńnan tóńkerip tastaıtyny sózsiz. Sondyqtan oı myrza soıqandarǵa ulasýy múmkin kez kelgen jaǵdaıdyń aldyn alady jáne balalar arasynda tarap bastaǵan «túsiniksiz aýrýǵa» qatysty resmı túsinik beredi degen úmittemiz.
Merýert HÝSAINOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly.
