2025 jyldyń 15 aqpanynda Open Library Almaty Management University-de kórnekti folklortanýshy jáne túrkolog Edige Tursynovtyń jeke kitaphanasynyń tusaýkeseri ótti. Is-shara Open Library AlmaU, «Aspandaý» ǵylymı-bilim berý qory, «Adyrna» ulttyq etnografııalyq birlestigi jáne «Jolshy» fılosofııalyq qoǵamynyń qoldaýymen «Dala Ilimi» ǵylymı-túrik semınary aıasynda uıymdastyryldy.
Ádebı mura
Kezdesýdiń moderatory PhD, «Jolshy» fılosofııalyq qoǵamynyń Tóraǵasy Nurjan Qulymjanov boldy. Onyń arqasynda is-shara kórnekti ǵalym týraly jyly áńgimeler men estelikter formatynda ótti. Ol Edige Tursynovtyń ádisnamasy epostanýdyń, etnomýzykologııanyń, etnografııanyń, etnopsıhologııanyń, folklortanýdyń jáne ádebıettanýdyń damýyna aıtarlyqtaı áser etkenin atap ótti.
Saltanatty ashylý AlmaU Prezıdenti jáne negizin qalaýshy Asylbek Qojahmetov pen tarıh ǵylymdarynyń doktory Marat Sembınniń lentany kesýinen bastaldy.
Kitaptardy ýnıversıtetke ǵalymnyń qyzy Qarlyǵash Tursynovanyń syıǵa tartqany is-sharaǵa erekshe mańyzdylyq berdi.
«Edige Tursynov – óz ómirin qazaq aýyz ádebıeti men folkloryn zertteýge arnaǵan kórnekti zertteýshi. Kitaphanamyz onyń kóp jylǵy eńbekteri men ǵylymı izdenisteriniń nátıjeleri jınalatyn orynǵa aınalady. Qazirgi ýaqytta AlmaU qoryna Edige Tursynovtyń jeke kitaphanasynan 915 kitap kelip tústi, taǵy 800-den astamy tirkelip jatyr», - dep atap ótti Asylbek Qojahmetov.
Tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor Marat Sembın Edige Tursynovtyń Qazaqstan táýelsizdik alǵanǵa deıin qıyn kezeńderden ótkenin, alaıda onyń tabandylyǵy men bilimge degen umtylysy jastarǵa qoljetimdi bolatyn kóptegen tarıhı jáne ádebı derekkózderdi saqtaýǵa múmkindik bergenin atap ótti.
Áriptester men izbasarlardyń estelikteri
Fılologııa ǵylymdarynyń kandıdaty, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń professory, túrkitanýshy jáne aýdarmashy Qaırat Jańabaev mynadaı jeke estelikterin bólisti:
«Edige Tursynov ǵajaıyp oqyrman boldy. Ǵylymı baspadan shyqqannyń bárin keıinge qaldyrmaı, qaryndashpen belgiler, syn-eskertpeler, tolyqtyrýlar qoıyp, birden oqıtyn. Ol óziniń kitaphanasy úshin de, bolashaq oqyrmandary úshin de eń jaqsy ǵylymı ádebıetterdi tańdaýǵa kásibı kózqaraspen qarady».
Fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, mádenıettanýshy, Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııasynyń professory Almıra Naýryzbaeva bylaı dep atap ótti:
«Edige Tursynov meni qazaq folklorynyń shynaıy baılyq ekenin túsinýge shabyttandyrdy. Bul biz sııaqty 70 jyldardyń urpaqtarynyń mádenı murany qurmetteý sezimin nyǵaıtty. Ol folklordy zertteýde ǵana emes, Qazaqstannyń barlyq áleýmettik-gýmanıtarlyq ǵylymynyń ádisnamasynda da serpilis jasady».
Jýrnalıst, fılolog, «Mysl» qoǵamdyq-saıası jýrnalynyń qyzmetkeri Dastan Eldesov bylaı dedi:
«Ol – halyqtyń genologııalyq jadyn ózine qaıtarǵan ǵalym. Uly ǵalymnyń murasy keńestik dáýirde alǵash ret dala týraly bilim folklor, mıfter men epostar arqyly zerttelgendigimen erekshelenedi. Bul ejelgi tarıh pen tildi zertteýge jol ashty».
Ǵalymnyń qabirine eskertkish tas ornatýda bastamashylardyń biri bolǵan «Adyrna» ulttyq-etnografııalyq birlestiginiń basshysy Arman Áýbákir óziniń kelesideı jyly estelikterin bólisti:
«Men óz qyzmetime baılanysty ártúrli ǵylymı jumystardy jıi izdeıtinmin, biraq olar qalalyq kitaphanalardan únemi tabyla bermeıtin. Al Edige Tursynovtyń úıinen kez kelgen nárseni tabýǵa bolady».
Mádenı baǵdarlama
Is-sharada mýzykalyq jáne teatrlyq nómirler de boldy. Halyq ártisi Sanat Isaev qazaqtyń dástúrli ánderin oryndasa, stýdentter ǵalymnyń eńbekteri men murasyna arnalǵan teatrlandyrylǵan qoıylymdaryn usyndy.
Edige Tursynovtyń týystary, dostary men áriptesteri estelikterin bólisip, onyń eńbegine rızashylyqtaryn bildirdi. Olar ǵalymnyń ǵylym men mádenıetke qosqan úlesi máńgi ómir súretinin atap ótti.
