2025 jyldyŋ 15 aqpanynda Open Library Almaty Management University-de körnektı folklortanuşy jäne türkolog Edıge Tūrsynovtyŋ jeke kıtaphanasynyŋ tūsaukeserı öttı. Is-şara Open Library AlmaU, «Aspandau» ǧylymi-bılım beru qory, «Adyrna» ūlttyq etnografiialyq bırlestıgı jäne «Jolşy» filosofiialyq qoǧamynyŋ qoldauymen «Dala Ilımı» ǧylymi-türık seminary aiasynda ūiymdastyryldy.
Ädebi mūra
Kezdesudıŋ moderatory PhD, «Jolşy» filosofiialyq qoǧamynyŋ Töraǧasy Nūrjan Qūlymjanov boldy. Onyŋ arqasynda ıs-şara körnektı ǧalym turaly jyly äŋgımeler men estelıkter formatynda öttı. Ol Edıge Tūrsynovtyŋ ädısnamasy epostanudyŋ, etnomuzykologiianyŋ, etnografiianyŋ, etnopsihologiianyŋ, folklortanudyŋ jäne ädebiettanudyŋ damuyna aitarlyqtai äser etkenın atap öttı.
Saltanatty aşylu AlmaU Prezidentı jäne negızın qalauşy Asylbek Qojahmetov pen tarih ǧylymdarynyŋ doktory Marat Sembinnıŋ lentany kesuınen bastaldy.
Kıtaptardy universitetke ǧalymnyŋ qyzy Qarlyǧaş Tūrsynovanyŋ syiǧa tartqany ıs-şaraǧa erekşe maŋyzdylyq berdı.
«Edıge Tūrsynov – öz ömırın qazaq auyz ädebietı men folkloryn zertteuge arnaǧan körnektı zertteuşı. Kıtaphanamyz onyŋ köp jylǧy eŋbekterı men ǧylymi ızdenısterınıŋ nätijelerı jinalatyn orynǧa ainalady. Qazırgı uaqytta AlmaU qoryna Edıge Tūrsynovtyŋ jeke kıtaphanasynan 915 kıtap kelıp tüstı, taǧy 800-den astamy tırkelıp jatyr», - dep atap öttı Asylbek Qojahmetov.
Tarih ǧylymdarynyŋ doktory, professor Marat Sembin Edıge Tūrsynovtyŋ Qazaqstan täuelsızdık alǧanǧa deiın qiyn kezeŋderden ötkenın, alaida onyŋ tabandylyǧy men bılımge degen ūmtylysy jastarǧa qoljetımdı bolatyn köptegen tarihi jäne ädebi derekközderdı saqtauǧa mümkındık bergenın atap öttı.
Ärıptester men ızbasarlardyŋ estelıkterı
Filologiia ǧylymdarynyŋ kandidaty, äl-Farabi atyndaǧy Qazaq ūlttyq universitetınıŋ professory, türkıtanuşy jäne audarmaşy Qairat Jaŋabaev mynadai jeke estelıkterın bölıstı:
«Edıge Tūrsynov ǧajaiyp oqyrman boldy. Ǧylymi baspadan şyqqannyŋ bärın keiınge qaldyrmai, qaryndaşpen belgıler, syn-eskertpeler, tolyqtyrular qoiyp, bırden oqityn. Ol özınıŋ kıtaphanasy üşın de, bolaşaq oqyrmandary üşın de eŋ jaqsy ǧylymi ädebietterdı taŋdauǧa käsıbi közqaraspen qarady».
Filosofiia ǧylymdarynyŋ doktory, mädeniettanuşy, Qūrmanǧazy atyndaǧy Qazaq ūlttyq konservatoriiasynyŋ professory Almira Nauryzbaeva bylai dep atap öttı:
«Edıge Tūrsynov menı qazaq folklorynyŋ şynaiy bailyq ekenın tüsınuge şabyttandyrdy. Būl bız siiaqty 70 jyldardyŋ ūrpaqtarynyŋ mädeni mūrany qūrmetteu sezımın nyǧaitty. Ol folklordy zertteude ǧana emes, Qazaqstannyŋ barlyq äleumettık-gumanitarlyq ǧylymynyŋ ädısnamasynda da serpılıs jasady».
Jurnalist, filolog, «Mysl» qoǧamdyq-saiasi jurnalynyŋ qyzmetkerı Dastan Eldesov bylai dedı:
«Ol – halyqtyŋ genologiialyq jadyn özıne qaitarǧan ǧalym. Ūly ǧalymnyŋ mūrasy keŋestık däuırde alǧaş ret dala turaly bılım folklor, mifter men epostar arqyly zerttelgendıgımen erekşelenedı. Būl ejelgı tarih pen tıldı zertteuge jol aşty».
Ǧalymnyŋ qabırıne eskertkış tas ornatuda bastamaşylardyŋ bırı bolǧan «Adyrna» ūlttyq-etnografiialyq bırlestıgınıŋ basşysy Arman Äubäkır özınıŋ kelesıdei jyly estelıkterın bölıstı:
«Men öz qyzmetıme bailanysty ärtürlı ǧylymi jūmystardy jiı ızdeitınmın, bıraq olar qalalyq kıtaphanalardan ünemı tabyla bermeitın. Al Edıge Tūrsynovtyŋ üiınen kez kelgen närsenı tabuǧa bolady».
Mädeni baǧdarlama
Is-şarada muzykalyq jäne teatrlyq nömırler de boldy. Halyq ärtısı Sanat İsaev qazaqtyŋ dästürlı änderın oryndasa, studentter ǧalymnyŋ eŋbekterı men mūrasyna arnalǧan teatrlandyrylǧan qoiylymdaryn ūsyndy.
Edıge Tūrsynovtyŋ tuystary, dostary men ärıptesterı estelıkterın bölısıp, onyŋ eŋbegıne rizaşylyqtaryn bıldırdı. Olar ǧalymnyŋ ǧylym men mädenietke qosqan ülesı mäŋgı ömır süretının atap öttı.
