Arlan endi alasura qashqan joq, kúshikteri uzap ketkendi anyq sezgen-di. Olar óz taǵdyrynyń soqpaǵyna túsip, basqa ólkege bet alǵan. Olar Otanǵa oralmaq emes. Otaý jat úshin, Otan Taq úshin qurban bolyp ketken... Analary bastaǵan qos bóri, qaıta-qaıta burylyp arlan-áke qalǵan qyrǵa jaltaqtaı bergen. Biraq ana qasqyr qaıyrylǵan joq. Kimge, nege oralmaq, artta ajal qalyp bara jatqan. Iá, ólim sepken myltyqtar úni endi emis-emis estiledi. Sálden soń ol dybystar da óshti. Arqanyń arlany endi uzaq túnderde kók tile ulymaıdy. Eshqashan. Arlan osy jerdi mekendegeli - máńgilik. Onyń atasynyń atasy bunda ań aýlaǵan. Túrkiler týyp jatqanda da, ardaqty babalary qarap turǵan. Alasha han saıyn dalada jalǵyz qalyp, shyńǵyra jylap, ólim ózegin órtep jatqanda ana-qasqyr aq sútin aýzyna tamyzǵan. Bul dalany sodan soń kimder jaılamady. Saýyttylar súlderin, qarýlylar qaraqan basyn ǵana áketken edi osy aradan. Bular qaldy. Jyl qustaryndaı jylylyq izdegen emes. Shildede shı astyna qaramady, aqpanda apan túbin panalaǵan joq, arystan-mysyq tózbes Arqada bular ǵana qaldy. Biraq bári aıaq asynan ózgerdi. Arqa tósine kólikti, qarýly, nókerli top kelip, qasqyr bitkendi qyra bastady.
*
Astana aýdany ákimi mınıstrliktegi dosyn búgingi ańshylyqqa qoımaı, kóndirip shyǵarǵan. - Páli, sen bul jaqtyn qasqyrlaryn kórgen joqsyń. Taýdaı bórilerdi kóregende shoshyp ketpe, - keńkildep kúldi ákim.
- E, ne kórinipti, «vınchester» aman bolsyn.
- Qaıda, «vınchestermen» ata almaısyń, «Kalashnıkov» kerek, «Kalashnıkov»!
Túske deıin Ereımentaýǵa jaqyndaǵan úsh djıp, kózge eshteńe túsire almady. Esesine ańshylar eki márte toqtaǵan kezde dastarhandy mol jazyp, qymbat azyqtaryn qarbyta jegen. Alabuǵa, qazy-qarta, ýyldyryq, kolbasa, úıitilgen taýyq-qaz, ózgeshe jarqyraǵan «Henessı» esti ala bastaǵan. Tekıla, vıskı, rom sekildi tuqymy bólek bótelkeler aýqat shetindegi qymyzǵa qol apartpady. Aq kazeın torsyqqa quıylǵan qymyz oqshaý, bólek qalǵan sekildi. «Al kettik» degen kezde qymyz toly qutylar kereksiz qalyp qoıdy. - Áne ketti! Jol basyna tórt qasqyr, «meni kórdińbeniń» belgisindeı shubatyla shyǵa keldi. - Endi toqtaımyz, - dedi aýdan ákimi. - Nege? Mınıstrlikten kelgen bastyq ortaǵa saýal tastady. - Keremetti kóresizder, sońǵy djıptegi ıtterdi túsiremiz...
Sálden soń sońǵy kóliktiń artqy esiginen bet álpetteri bólek ıtter túse bastady. - Mynaý - «alabaı»! - Mynaý- «nemis ovcharkasy»! - Mynaý -«býlterer»! - Mynaý -«orystyń tazysy»! - Mynaý -«aǵylshyn tazysy»! - Pas! Itter dalany tamashalap turyp qalǵandaı boldy. Tek sálden soń bórilerge qaraı umtyldy. Qyr asqan bóriler jylystap ketti. Jetkizer túri kórinbeıdi. Shetel ıtteri alqynyp qalypty. «Sodyr tóbetterdiń» júnderi jyǵylýly. - Óı, mynalaryńnyń áýseleri bitipti ǵoı, - dep mınıstrlikten kelgen jarty bastyq daraqylana kúldi. Kúlý kerek sekildi, qoldaý kerek sekildi boldy. Qalǵandary tynysh dala únsizdigin dal-dal jyrtty. Bóriler aıazdy kúni ózgeshe qulpyra jortyp, japon men nemister jasaǵan djıpterge kúle qaraǵandaı. Temir men taǵy uzaq siltesti. Jazyq jerde janarmaıdy shelektep jutar, adym ashtyrmas kólikterdi qasqyrlar ádeıi shoqyly, shubar tas, shoqyraqqa sala beredi. «Leksýs-570» osyndaı bir orda qosh aıtysyp, bógesinde qaldy. Sálden soń úsh bóri jyldamdyǵyn údetip, arlan tusaýlana keıindeı berdi. Azýyn aıǵa bilegen Arlan-qasqyrdyń qyzyl kózderiniń qaıtary joq. Aıtary da joq sekildi. Ashý ǵana bar. Osy kezde ańshy bitken lıýkten basyn shyǵaryp, oq jaýdyrdy. Arlan omaqasa asyp baryp, qaıta turdy. Endi qashqan joq. Qan aqqan alpaýyt keýdesin qyzyl jaýyp ketipti. Djıpter qorshaı toqtady. Uzaq shabysty áınekten qyzyqtaǵan Arqaǵa ógeı ıtter jerge túsirildi. Bes ıt batpaı uzaq turdy. - Aıda! Pas! – dep aýdan ákimi basyn shyǵara aıǵaılady, arlan ákim otyrǵan kóliktiń dóńgelegin qarsh-qarsh qaýyp aldy. - Óı, qaıtedi, - dep salonǵa jasyrynǵan ákimge janyndaǵy mas seriktesteri saýsaq shoshaıta kúldi. Birinshi alabaı tap berip edi, sálden soń qyńsylyp shyqty, boı tartty. Ańshy ataýly , elirgen jurt aspanǵa oq septi. Sol kezde nemis ovcharkasy bastaǵan ıt bitken...qaıta umtyldy. Itter bórini uzaq talady. Óli denege endi báribir bolatyn. Kók bórisiniń aqshýlan terisinen túk qalmapty. Úrkekqos, shoshyp qalǵan ańshylar ıtterdi áreń ajyratyp aldy.
Jarty bastyq bóriniń azýyna qarap turyp, uzaq araq ishti... Esine Keńsaıdaǵy Qonaev zıraty tústi. Buryn qasyna barmaq túgili kórý qaıda edi. Endi bir tómpeshik, janyna janasa jatsań da eshkim qoı demeıdi. Kúzetshi, saqshy, kómekshi, hatshy qyz da joq. Qalasań birge túnep shyq. «Dımash, Dákeń, nol birinshi, shef, patron» degenderdiń, jibermeı jata jabysatynnyń bári jym-jylas...
- Jaqsy dem aldyq, qaıtalyq! «Jumys...jumys...jumys». Jarty bastyqty táńirisi bóri emes, mysyqtileý, býddasy - barys Astana tosyp turǵan. Djıp ishinde jyly úılerge, qolaıly jaılarǵa bettep ıtter ketti. «Qarǵy baýlary jarasyp». Sýyq dalaǵa, aıazdy Arqaǵa qarap, bir jaq kózi oıylyp alynǵan, ekinshi kózi ashyq Arlan qala berdi. Endi ol-shyn azat!
"Adyrna" ulttyq portaly
