Jeteýdiń úsheýi debatqa daıyn. Qalǵany únsiz

1761
Adyrna.kz Telegram

Ortalyq saılaý komıssııasy prezıdenttikke kandıdattar arasynda jaqynda tikeleı efırde debat ótýi múmkin ekenin habarlady. Kandıdattardyń keıbiri bılik partııasynan saıası básekege túsken qazirgi prezıdenttiń teledebatqa qatysqanyn qalaıdy.

Qazaqstanda kezekten tys prezıdent saılaýy aldyndaǵy úgit-nasıhat naýqany bastalysymen-aq áleýmettik jeli qoldanýshylar "prezıdenttikke kandıdattar debat ótkizsin" degen pikirdi jıi jaza bastady.

"ShOÝǴA AINALDYRÝǴA BOLMAIDY"

Keıbir qazaqstandyq Ýkraınadaǵy sońǵy prezıdent saılaýynyń este qalarlyq kórinisine aınalǵan "stadıon debatyn" umytpaǵanǵa uqsaıdy. Belsendi Facebook qoldanýshylarynyń biri Qýanysh Edilhantegi "Barlyq jeti kandıdat qalanyń ortalyq stadıonyna bir mezgilde jınalǵanyn qalar edik. Alfavıttik tizim boıynsha árqaısysyna 5-7 mınýttan sóz berilsin. Sosyn debat bastalsyn. Suraq qoıýǵa da ýaqyt qaldyrylsyn. Osy durys emes pe?" deıdi.

"Kandıdattar debat ótkize me, joq pa?" degen suraqqa mamyrdyń 14-inde aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstri Dáýren Abaev "kandıdattar arasyndaǵy debat taıaýda tikeleı efırde ótýi múmkin" dep jaýap berdi.

Al debatty Ýkraınadaǵy prezıdent saılaýyndaǵydaı stadıonda ótkizý jaıly suraqqa ortalyq saılaý komıssııasynyń tóraǵasy Berik Imashev sáýir aıynda:

- Esterińizde bolsa, Ýkraına ortalyq saılaý komıssııasy stadıonda debat ótkizýge tyıym salǵan. Óıtkeni saılaýdy shoýǵa aınaldyrýǵa bolmaıdy. Túsinesizder me? Stadıonda, boks rınginde, sosyn shańǵy trassasynda ótkizý kerek pe? Bulaı bolmaıdy, - dep jaýap bergen bolatyn.

Keıin ortalyq saılaý komıssııasy tóraǵasynyń orynbasary Konstantın Petrov kandıdattar arasynda debat ótkizý máselesi qarastyrylyp jatqanyn habarlaǵan.

Bıyl Ýkraınadaǵy prezıdent saılaýy kezinde ekinshi týrǵa ótken Petr Poroshenko men Vladımır Zelenskıı stadıonda debat ótkizgen edi. Alaıda Ýkraına ortalyq saılaý komıssııasy muny zańda kórsetilgen debat talaptaryna saı kelmeıtinin, sondyqtan oǵan "saılaý aldyndaǵy úgit-nasıhat dep qaraý kerektigin" málimdegen.

Kıevtegi stadıonda ótken Petr Poroshenko men Vladımır Zelenskıı arasyndaǵy debat. 19 sáýir 2019 jyl.
Kıevtegi stadıonda ótken Petr Poroshenko men Vladımır Zelenskıı arasyndaǵy debat. 19 sáýir 2019 jyl.

"DEBATQA QATYSÝY TIIS"

Al prezıdenttikke kandıdattardyń ózderi debatqa daıyn ba? Azattyq tilshisi Qazaqstan prezıdenti laýazymyna kandıdat retinde tirkelgen jeti adamǵa nemese ony usynǵan uıymǵa habarlasyp, pikirlerin bilýge tyrysty.

Qasym-Jomart Toqaevty Qazaqstan prezıdenttigine kandıdat retinde usynǵan "Nur Otan" partııasy baspasóz qyzmetiniń jetekshisi Maksım Spotkaıdyń Azattyq tilshisine aıtýynsha, Toqaevtyń debatqa qatysatyny nemese qatyspaıtyny ázirge belgisiz.

Toqaevtyń Almatydaǵy saılaý shtabynyń jetekshisi Rahman Alshanov eger ózge básekelesterinen usynys tússe kandıdattyń "debatqa daıyn" ekenin aıtady.

- Kerek bolsa shtab ókilderi de pikirsaıysqa túse alamyz. Ázirge olardan usynys túsken joq, - deıdi Alshanov.

Qasym-Jomart Toqaev, Qazaqstan prezıdenttigine kandıdat (ortada).
Qasym-Jomart Toqaev, Qazaqstan prezıdenttigine kandıdat (ortada).

Buǵan deıingi prezıdent saılaýlarynda ótken teledebatqa eldi 30 jyldaı basqarǵan Nursultan Nazarbaev qatyspaǵan bolatyn.

"Ult taǵdyry" qozǵalysy usynǵan, ózin táýelsiz kandıdat retinde jarııalaǵan Ámirjan Qosanov "Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev ta debatqa qatysýǵa tıis" dep sanaıdy.

- Ortalyq saılaý komıssııasy debatty qaı formatta ótkizýdi usynatynyn kóreıik. Qatysýǵa daıynmyn. Al saılaýdyń ekinshi týryna ótsem, menimen birge ekinshi týrǵa shyqqan kandıdatty stadıonǵa debatqa shaqyramyn, - dedi Qosanov.

"Ult taǵdyry" qozǵalysynyń kandıdaty Ámirjan Qosanov. Nur-Sultan, 6 mamyr 2019 jyl.
"Ult taǵdyry" qozǵalysynyń kandıdaty Ámirjan Qosanov. Nur-Sultan, 6 mamyr 2019 jyl.

"Uly dala qyrandary" respýblıkalyq qozǵalysynyń atynan usynylǵan kandıdat Sádi-Bek Túgel ózge kandıdattardy debatqa shaqyrý týraly ázirge oılanbaǵanyn aıtty, óıtkeni "saılaý zań boıynsha durys júrip jatyr".

- Al biraq, qandaı debat uıymdastyrylsa da, qatysýǵa daıynmyn, óıtkeni óz pikirimdi árqashan ashyq aıtyp júrgen adammyn, - dedi Túgel.

"Debat bolsa, oǵan Qazaqstan prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev ta qatysqanyn qalaısyz ba?" degen saýalǵa Sádibek Túgel oılanyp qaldy.

- Qasym-Jomart Toqaev joǵary bıliktegi las oıyndardan taza adam. Ol, tipti, saılaý ótkizip, basyn qatyrmaı-aq 2020 jylǵa deıin prezıdent bolyp otyra berýine bolatyn edi. Biraq óıtpedi. Qazir buryn bolmaǵan saıası jylymyq, demokratııalyq lep bar, saılaý naýqany ádil júrip jatyr, - dedi ol.

"Uly dala qyrandary" respýblıkalyq qozǵalysynan prezıdenttikke kandıdat Sádi-Bek Túgel.
"Uly dala qyrandary" respýblıkalyq qozǵalysynan prezıdenttikke kandıdat Sádi-Bek Túgel.

Negizgi saıası básekelesin qorǵashtaı sóılegen Sádi-Bek Túgel kandıdattardyń bárine teńdeı múmkindik berilgen dep sanaıdy. Onyń sózinshe, Qazaqstan prezıdenttigine kandıdat Qasym-Jomart Toqaevtyń oblystardy aralap júrgeni "is basyndaǵy prezıdenttiń jumys sapary ǵana", saılaý aldyndaǵy úgit-nasıhatpen baılanystyrýǵa bolmaıdy.

"Toqaevtyń debatqa qatysqany jón be?" degen saýaldy qaıtalap qoıǵan soń Túgel:

- Bárimiz teń quqyly kandıdatpyz, Qasym-Jomart Kemelulynyń da qatysqany durys dep esepteımin, - dep jaýap berdi.

Sádi-Bek Túgel ýaqyttyń azdyǵynan saılaý aldyndaǵy úgit-nasıhatqa úlgere almaı jatqanyn aıtady.

"TOQAEVTYŃ ÓZI BILEDI"

"Aq jol" partııasynan usynylǵan kandıdat Danııa Espaevanyń pikirinshe, debatty tikeleı efırde kórsetken durys. Ol basqasha jaǵdaıda kandıdattarǵa qoıylǵan ótkir suraqtar men jaýaptar qysqaryp ketedi dep qaýiptenedi.

- Kandıdattardyń sóıleýine eki mınýttan emes, kem degende bes mınýt ýaqyt berý kerek. Áıtpese, az ýaqytta tuymdy pikir aıta almaısyń, - dedi Qazaqstan tarıhyndaǵy prezıdenttikke kandıdat bolyp tirkelgen alǵashqy áıel.

"Aq jol" partııasynan prezıdenttikke kandıdat Danııa Espaeva.
"Aq jol" partııasynan prezıdenttikke kandıdat Danııa Espaeva.

Danııa Espaevanyń sózinshe, "debatqa qatysa ma, qatyspaı ma, ony Toqaevtyń ózi biledi, qatyssa, qyzyq bolar edi".

Espaeva da saılaý aldyndaǵy úgit-nasıhattyń "erkin ótip jatqanyn" aıtady.

- Kandıdattar qaı jerde, qandaı ujymmen kezdesem dese de, tosqaýyl joq, - dedi ol.

Qazaqstan kommýnıstik halyq partııasynyń kandıdaty Jambyl Ahmetbekov jáne "Aýyl" partııasy usynǵan Tóleýtaı Raqymbekovpen sóılesý múmkin bolmady. Amangeldi Taspıhov pen ony usynǵan "Qazaqstan kásipodaqtar federaııasy" da telefon tutqasyn kótermedi.

1991 jyldan beri Qazaqstanda prezıdent saılaýy bes ret ótken. 1995 jyly prezıdent ókileti referendým arqyly uzartylǵan. 2005 jyly jeltoqsandaǵy prezıdent saılaýy qarsańynda ǵana prezıdenttikke kandıdattar – "Aq jol" partııasynyń tóraǵasy Álıhan Báımenov, "Ádiletti Qazaqstan" qozǵalysynyń jetekshisi Jarmahan Tuıaqbaı, "Tabıǵat" ekologııalyq qozǵalysynyń jetekshisi Mels Eleýsizov, májilis depýtaty Erasyl Ábilqasymov arasynda teledebat ótken. Sol kezdegi Qazaqstan prezıdenti Nursultan Nazarbaev teledebatqa qatysýdy qajet sanamaǵan.

"Azattyq" radıosy

Pikirler