Ел болып етек-жеңімізді жиғалы бері барымызша сынығымызды жалғап, жыртығымызды жамап келеміз. Біраз жылдың жүзі болды, дәстүрлі мәдиниет те, ақындық өнер де кеңінен насихаттала бастады. Сонымен бірге шешендік өнер туралы пікірлер де жиі айтылып жүр. Тіпті шешендік өнер деген пәнді мектептегі бастауыш сыныптарға да бекітіп қойдық.
Осы шешендікті біз қалай түсініп жүрміз? Шешендік – тапқыр сөйлеу өнері дейміз. Сол себепті де әдемі сөйлеуге тырысып жатамыз. Менің ойымша, «шешендік» сөзінің түбірі – шеш, шешу, шешіп беру, яғни адамдар арасында әлдебір себеп-салдардан пайда болған дауды немесе қиындықты шешу. Ал істің ақ-қарасын ажыратып, ағын ақ, қарасын қара деп айырып беру үлкен даналық қажет. Мұндай адамдар қазақта көп болған. Тарихта болған би-шешендердің небір күрделі дауды қандай ақыл, терең оймен шешкеніне таңғаламыз. Әрине, мұндай жандар аз да болса, қазір де бар.
Шешен болу үшін ең алдымен сөйлеп емес, ойлап үйрену, яғни, ойларды ажыратып үйрене білу керек. Өйткені, өз ойын ажыратып үйренбеген адам қалайша дәйекті сөйлей алады?
Қалай шешен боламыз?
17.01.2016
3646
Пікірлер
