AidData американдық зерттеу зертханасының 2000 жылдан 2017 жылға дейінгі шетелдегі жобаларды қаржыландыру жөніндегі ҚХР бағдарламасы туралы есебінде Аспан империясының ірі қарыз алушылары туралы ақпарат пайда болды деп хабарлайды "Адырна" ұлттық порталы "orda.kz-ке" сілтеме жасап.
Баяндама авторлары «Бір белдеу — бір жол» бастамасына ерекше назар аударған. Осы бастамасы аясында Қытай шетелдік жобаларға несие беруді едәуір ұлғайтқан.
AidData мәліметі бойынша, Ресей борышкерлер тізімінде бірінші орынды иеленді - $ 125 млрд. Қарыздарды негізінен мемлекеттік мұнай-газ компаниялары нарық жағдайына байланысты шарттармен және болашақта мұнай мен газды жеткізу негізінде алған. Одан кейін Венесуэла (85,5 миллиард доллар), Ангола (40,66 миллиард доллар), Бразилия мен Қазақстан (әрқайсысы 39 миллиард доллар).
Есепте несиелер жасырын несиелер деп аталады, өйткені олардың көпшілігін халықаралық рейтинг агенттіктері ескермейді. AidData басшысы Брэд Паркс атап өткендей, «бұл үкіметтердің өздері Қытайға қанша қарыз екенін білмейді».
Бұл ретте әлемнің дамушы 40 елінің Қытайға қарызы бар, олар қазірдің өзінде жалпы ішкі өнімнің 10%-ынан асып жығылады.
Есептен осы уақыт ішінде елдердің Қытай алдындағы «жасырын» қарыздарының жалпы мөлшері 385 миллиард долларға жеткені айтылған.
Ал Ұлттық банктің ресми мәліметі бойынша, 2021 жылдың 1 қаңтарында Қазақстанның мемлекеттік секторының жалпы қарызы 35,6 млрд долларды құраған.
Елдерге қарыздың үлесі бойынша Ұлыбританияға 19 миллиард доллар және халықаралық ұйымдарға 8,5 миллиард доллар құрап отыр. Мемлекеттік сектордың Қытай алдындағы міндеттемелері - 4,9 миллиард долларға, Ресейге - 973 миллионнан астам долларға, Жапонияға - 554 миллион долларға жетті.
"Адырна" ұлттық порталы