Алкогольге тәуелділік – Қазақстанда өзекті мәселелердің бірі. Соңғы жылдары алкоголь өнімдерін тұтыну деңгейі айтарлықтай жоғарылаған. Денсаулық сақтау министрлігінің деректеріне сүйенсек, Қазақстанда 2023 жылы ересек адамдардың 20%-дан астамы алкоголь өнімдерін тұрақты түрде тұтынған. Оның ішінде ерлердің 30%-ға жуығы, ал әйелдердің 10%-ы алкогольді тұрақты қолданушылар қатарында.
Алкогольдің денсаулыққа кері әсері белгілі: бауырдың зақымдануы, жүрек-қан тамырлары аурулары, жүйке жүйесінің әлсіреуі. Соңғы жылдары бауыр циррозы мен жүрек ауруларының көбеюі дәл осы алкогольге тәуелділікпен байланысты. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша, Қазақстанда әрбір 100 мың адамға шаққанда, 180-ге жуық адам алкоголь тұтынудан туындаған аурулардан қайтыс болады.
Алкогольге тәуелділіктің тағы бір алаңдатарлық салдары – жол-көлік оқиғалары. Ішкі істер министрлігінің деректеріне сәйкес, 2022 жылы Қазақстанда 2 мыңнан астам жол апаты жүргізушілердің мас күйінде көлік басқаруынан болған. Бұл жағдайлар адам өліміне және ауыр жарақаттарға әкелген.
Жастар арасындағы алкоголь тұтыну көрсеткіштері де алаңдаушылық туғызады. 2022 жылғы зерттеулерге сәйкес, 15-24 жас аралығындағы қазақстандықтардың 15%-ы алкогольді кемінде бір рет тұтынып көрген. Жастар арасында алкоголь тұтынудың зияны денсаулыққа ғана емес, олардың болашағына да теріс әсер етеді. Студенттердің оқу үлгерімі нашарлап, қылмысқа тартылу деңгейі жоғарылайды.
Алкогольге тәуелділікті төмендету үшін мемлекет тарапынан бірнеше маңызды шаралар қабылданып келеді. Алкоголь өнімдерін сатуға қатысты заңнама күшейтілуде. Мысалы, 2023 жылы енгізілген заңға сәйкес, алкоголь өнімдерін сату уақыты шектеліп, тек белгіленген сағаттарда ғана сатуға рұқсат етілді. Сонымен қатар, жастарды ақпараттандыру және алдын алу шаралары белсенді түрде жүргізілуде.
Мемлекет қолдауымен түрлі реабилитациялық орталықтар тәуелділіктен құтылуға көмек көрсетуде. Орталықтарда мамандар психологиялық және медициналық қолдау жасап, тәуелділікке шалдыққандардың қалыпты өмірге оралуына жағдай жасайды.
Алкогольге тәуелділік тек бір адамның жеке мәселесі емес, бүкіл қоғамға қатысты. Қоғамдық денсаулықты сақтау үшін әрбір азамат өзінің денсаулығына жауапты болуы қажет. Алкогольді тұтынуды азайту және зиянды әдеттерден бас тарту арқылы ғана біз халықтың денсаулығын жақсарта аламыз.
Қоғамдық ұйымдар мен денсаулық сақтау мекемелері халыққа арналған ақпараттық кампанияларды кеңейтіп, алкогольдің зияны туралы ашық айтып отыруы қажет. Жастар арасында сауатты және дені сау ұрпақты тәрбиелеу – елдің болашағына жасаған ең маңызды қадамдардың бірі.
