Бұрын-соңды халыққа атауы белгісіз бұл ағымның түрі бүгінде ел тыныштығына қауіп тудыруда. Ат-Такфир уаль-Хиджра (арабша «Такфир және Хиджра») — негізінен радикалды ислам қозғалысы ретінде танылған ұйым.
Ғаламтор желісіндегі ақпаратқа сүйенсек, ат-Такфир уаль-Хиджра 1970-жылдары Мысырда шыққан. Бұл ағымның негізін Шукри Мұстафа есімді тұлға қалаған. Мұстафа бұл қозғалысты қоғамның қазіргі исламнан ауытқып, кәпірге айналғанын жариялау мақсатында ұйымдастырды және олар мұсылмандарды осы қоғамнан оқшаулануға шақырды. Қозғалыс көптеген мұсылман елдерінде экстремистік ұйым ретінде танылып, қудаланды. Ислам әлемінде экстремистік идеяларды насихаттайтын және көптеген мұсылман қоғамдары үшін қауіпті болып саналатын діни-саяси топтардың бірі. Бұл ағымның өкілдері дінге қайшы деп есептейтін немесе өздерінің қатал діни қағидаларын ұстанбайтын адамдарды «кәпір» деп айыптап, оларды «тәкфир» жариялайды. «Тәкфир» сөзі араб тілінде «қарсы шығару», «діннен безу» мағынасын білдіреді. Тәкфиршілер қоғамда іріткі салып, діни негіздегі алауыздық тудыруға бейім болып келеді. Осы мақсатта олар қоғам мүшелерін діннен алыстатуға, мемлекетке қарсы шығуға немесе дәстүрлі діни қағидаларға қайшы келетін әрекеттер жасауға итермелейді.
Тәкфиршілер ағымы Қазақстанда
Қазақстанда тәкфиршілердің белгілі бір бөлігі радикалды ұстанымдарымен халықтың назарын аударғанымен, олардың әрекеттері экстремистік ағым ретінде жиі сипатталады. Бұл топтардың идеологиясы дәстүрлі исламнан ерекшеленеді, себебі олар мұсылмандар арасында бөлінушілікті тудырады, ал бұл исламның негізгі қағидаларына қайшы келеді.
Тәкфиршілер ағымы немесе «Ат-Такфир уаль-Хиджра» туралы ақпарат интернетте, әсіресе кейбір әлеуметтік желілер мен жабық мессенджер топтарында жиі таралуы мүмкін. Мұндай ағымдардың идеялары негізінен радикалдық және экстремистік мазмұнға ие болғандықтан, олар жасырын платформалар мен арнайы форумдарда, сондай-ақ кейде сыртқы діни сайттар мен блогтарда жариялануы мүмкін. Жергілікті құқық қорғау органдары да бұл ағымдарға қатысты ақпаратты анықтап, оларға қарсы тұру мақсатында арнайы іс-шаралар ұйымдастырып, қоғамға түсіндірме жұмысын жүргізіп отырады.
Қазақстанда, сонымен қатар, осындай ағымдарға қарсы күрес аясында Дін істері комитеті мен өңірлік дін істері жөніндегі басқармалары ақпараттық және ағартушылық іс-шаралар өткізеді. Олар экстремизмге қарсы ресми сайттарда, әлеуметтік желілерде және БАҚ-та радикалдық идеологияның зиянын түсіндіретін мәліметтерді жариялайды.
2014 жылы Қазақстанда тәкфиршілердің ілімін насихаттауға тыйым салынған. Осыған байланысты Қазақстандағы діни мекемелер мен құқық қорғау органдары халыққа бұл ағымның қауіпті екенін түсіндіру бойынша жұмыстар жүргізді. Алматыда тәкфиршілердің ілімі мен оның қауіптілігі туралы ақпараттар негізінен БАҚ арқылы халыққа жеткізілді. Дегенмен, кейбір адамдар бұл туралы әлі де жеткілікті білмеуі мүмкін, әсіресе бұл мәселе жөнінде түсінігі аз немесе діни ағымдардан алшақ адамдар арасында түсініспеушіліктер болуы мүмкін.
Бөгде ағымның жетегіне еріп, кейіннен дұрыс жолға түскен бір азаматпен тілдестік.
М. есімді азамат (ред. — есімі өзгертілген) — қарапайым отбасынан шыққан, білімге құштар жас жігіт болғанын айтады. Ол бірнеше жыл бұрын діни сауаттылығын арттырғысы келіп, әлеуметтік желілерден дін туралы ақпараттар іздеген. Бір күні интернетте өзін "нағыз мұсылман" ретінде таныстырған адамдармен танысып, тілдесе кеткен. Олар М. есімді азаматқа қазіргі қоғамның шынайы исламнан алыстап кеткенін айтып, "таза" мұсылман өмірін ұстануды насихаттай бастайды. Ер адам «жаңа әрі дін туралы ақпаратты бөліскен» достарының идеяларды күмәнмен қабылдағанымен, олардың ықпалына тез түсті. Олар оны тәкфиршілер идеологиясына баулиды — яғни, қоғамдағы адамдарды діннен безген деп айыптау және олардан оқшаулануды міндеттеу идеясын үйретті. Көп ұзамай, М. есімді азамат отбасынан, достарынан алыстап, тек тәкфиршілердің ортақ қағидаларына ғана сүйенген.
«Мен бұл жолдың қате екенін тым кеш түсіндім. Шындыққа келу мен үшін өте ауыр болды. Себебі осы сәттен кейін мен көптеген жақындарымнан, отбасымнан айырылдым. Олар маған өмірді түсіндіруге тырысқан. Алайда мен бәрін тым кеш ұғындым. Өз ісіме өкінемін. Мен тек діни білім алуды сенімді жерден алуға шақырамын», - деп мәлімдеді М. есімді азамат.
Бұл хикая оған дін туралы білімді сенімді қайнарлардан алу керек екенін және радикалды топтардың ұстанымдарының қауіпті екенін түсінуге үлкен сабақ болғанын айтады.
Бүгінде әлеуметтік желі, ғаламтор, әлем дамыған заманда түрлі өзге ағымдарды қабылдап, жалғанның жетегінде еру ықтималдығы өте жоғары. Сондықтан діни білімді тек сенімді, тексерілген дереккөздерден алу қажет.
