Дүниежүзілік ескерткіштер қоры Моңғолияның «Эрдэнэ Зуу» монастырін ресми түрде ерекше назар аударуды және қорғауды қажет ететін 25 тарихи-мәдени нысанның тізіміне енгізді. Бұл "Эрдэнэ зуу" монастырінің Увурхангай аймағындағы тарихи және мәдени мұраның маңызды объектісі ретінде маңыздылығын атап көрсетеді, деп хабарлайды “Адырна” ұлттық порталы MONTSAME агенттігіне сілтеп.
Атап айтқанда, Моңғолия Көркемдік кеңесі Дүниежүзілік ескерткіштер қорымен бірлесіп, Моңғолияда қалған санаулы будда мұраларының бірі Эрдэнэ Зуу монастырін World Monuments Watch 2025 бағдарламасына қатысуға ұсынды. Бұл бастаманың негізгі мақсаты - монастырьды климаттың өзгеруі әсерінен қорғау, сондай-ақ мәдени мұраны сақтау саласында болашақ мамандарды даярлау. Монастырь өзінің ерекше құндылығы мен тарихи маңыздылығына байланысты тәуелсіз бағалаудан өтіп, бағдарламаның кандидаттар тізіміне енгізілді.
1996 жылдан бері Дүниежүзілік ескерткіштер қоры халықаралық сарапшылармен бірге әр екі жыл сайын "World Monuments Watch" бағдарламасын жүзеге асырып келеді. Бұл бағдарлама әлемдегі құнды ескерткіштер мен тарихи объектілерді қорғауға бағытталған адамзаттың мұрасын бейнелейді.
Мұраларды қорғауда әлемдік көшбасшы Дүниежүзілік ескерткіштер қоры 112 елде 700-ден астам жобаны жүзеге асырған. Қор құрылған кезінен бастап 120 миллион доллар инвестиция салып, бағдарлама бойынша таңдалған шамамен 350 жобаны қолдады және басқа көздерден қосымша 300 миллион долларды мәдени объектілерді қалпына келтіру мен қорғауға тартты.
"Эрдэнэ зуу" монастырымен қатар, "World Monuments Watch" бағдарламасына әлемнің басқа елдерінен 24 объекті де қосылды, олар да халықаралық мойындауға ие болды.
Келесі екі жыл ішінде халықаралық команда 2025 жылы таңдалған объектілермен жұмыс істейді, жергілікті қажеттіліктерді бағалап, қолдау, сақтау, қорғау және қаржыландыру стратегияларын әзірлейді. Қаржыландыру тартылған сайын Әлемдік ескерткіштер қоры жергілікті серіктестерге мақсатты кампаниялар, жоспарлау, зерттеулер, білім беру жобалары және физикалық қорғау бойынша қолдау көрсетеді. 55 жылдық жұмысында қор 112 елде 700-ден астам жобаны жүзеге асырды, ал оның жоғары білікті мамандары әлем бойынша архитектуралық және мәдени мұраны қорғаудың тексерілген және тиімді әдістерін қолдануды жалғастыруда.
Сондай-ақ, 2020 жылы Чойжин ламаның храм-музейі бағдарламаның кандидаттары тізіміне енгізілгенін атап өткен жөн. Музей халықаралық назар аударып, үш жыл бойы халықаралық ынтымақтастық аясында реставрация бойынша техникалық көмек алды.
