Адам саудасы – халықаралық құқық бұзушылық және оны тоқтату үшін әлем елдері өз күш-жігерін біріктіріп келеді. Адам саудасының құрбандарына көмек көрсету әлемдік деңгейде реттелетін маңызды мәселе. Осы тұрғыда халықаралық стандарттар мен тәжірибелердің рөлі зор.
Халықаралық стандарттар
Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) адам саудасына қарсы күресте маңызды рөл атқарып келеді. 2000 жылы қабылданған "Адам саудасы мен басқа да зорлық-зомбылықтардың құрбандарына көмек көрсету туралы БҰҰ-ның Конвенциясы" халықаралық құқықтың негізгі құжаты. Бұл құжат мемлекеттерге адам саудасының құрбандарын қорғау, көмек көрсету және олардың құқықтарын қалпына келтіру бойынша нақты міндеттер жүктейді.
Сонымен қатар, Халықаралық көші-қон ұйымы (IOM) және Еуропалық Одақ сияқты халықаралық ұйымдар адам саудасымен күрес үшін бағдарламалар мен шараларды ұйымдастырып, мемлекеттермен бірлесе жұмыс істейді.
Жақсы тәжірибелер
Әлемнің түрлі елдерінде адам саудасының құрбандарына көмек көрсетуде әртүрлі үлгілі тәжірибелер бар. Мысалы, Нидерландыда құрбандарды бейімдеу және оңалту бағдарламалары дамыған. Бұл елде құрбандарға психологиялық, медициналық және әлеуметтік көмек ұсынылады, сондай-ақ оларды еңбек нарығына шығару үшін арнайы дайындық курстары ұйымдастырылады.
АҚШ-тағы "Trafficking Victims Protection Act"(TVPA) заңнамасы құрбандарды қорғауды қамтамасыз етіп, оларды қалпына келтірудің нақты шараларын белгілейді.
Халықаралық стандарттар мен тәжірибелер адам саудасының құрбандарын қорғауға және олардың өмір сапасын қалпына келтіруге ықпал етеді. Қазақстанның да осы халықаралық тәжірибелерге сүйене отырып, адам саудасымен күресуді күшейтуі қажет.
