Иранның рухани көсемі аятолла Әли Хаменеи апатқа ұшыраған президент пен өзге де шенеуніктердің аман екеніне үміт білдірді, деп хабарлайды "Адырна" ұлттық порталы.
Иран президенті Ибрагим Раиси мен елдің сыртқы істер министрі Хосейн Амир Абдоллахиан мінген тікұшақ жексенбі күні түстен кейін елдің солтүстік-батысында апатқа ұшырады. Раиси жексенбі күні Әзербайжан президенті Ильхам Әлиевпен бірге Арас өзеніндегі су электр станцияларының ашылу салтанатына қатысқан. Кейіннен президенттің тікұшағы апатқа ұшырады. Апат аймағы маңында іздестіру, құтқару шаралары қолға алынған. Алайда нөсер мен тұманды ауа райы және тәуліктің түнге ұласуы бұл жұмыстарды күрделендіріп жіберген. Құтқарушылар тіпті оқиға орнына әзірге жетпеген сияқты. Сондықтан президенттің жағдайы туралы расталмаған әртүрлі алып-қашпа мәліметтер тарауда.
Иран апатқа ұшыраған тікұшақты іздестіруге Еуропа одағынан көмек сұрап отыр. Түркияның іздестіру жұмысына қажетті құралдар жібергені айтылады. Сауд Арабиясы, Қатар және Ресей көмек көрсетуге даяр екендіктерін мәлімдеген.
СЕМИНАРИСТ САЯСАТКЕР
Иран ислам республикасының функционері Ибрагим Раиси 1960 жылы 14 желтоқсанда Иранның Мешхед қаласында дүниеге келген.
1975 жылы шиіттік исламның негізгі интеллектуалдық орталығы Құм қаласындағы семинарияға түсіп, белгілі ислам ғұламаларынан дәріс алады. Семинария курсын бітіргеннен кейін ол жеке құқық магистрі дәрежесін бітірді, содан кейін Шахид Мотахари университетінде құқықтану және құқық ғылымдарының докторы дәрежесін алды.
Еңбек жолын 1980 жылы Карадж қаласының сот кеңсесінде жұмыс істеп, бастаған. Раиси бірнеше уақыттан кейін Карадж қаласының прокуроры болып тағайындалды. Ал 1982 жылдың жазында ол Хамадан қаласының прокуроры болып бекітіліп, екі қалада жұмыс істеп, бірнеше ай бойы екі қызметті қатар атқарды. Иран президенті 1982-1984 жылдары Хамадан облысының прокуроры қызметін атқарған.
1985 жылы Раиси Тегеран прокурорының орынбасары болып тағайындалды. 1989-1994 жылдары Тегеран прокуроры болды. 1994-2004 жылдары Иранның Бас инспекциясының басшысы болды. 2004-2014 жылдары Иранның сот жүйесінің бірінші орынбасары қызметін атқарған. 2014-2016 жылдары Иранның бас прокуроры болды. Ал 2016-2019 жылдары Раиси Ирандағы ондаған ұйымдар мен мыңдаған қызметкерлерді қамтитын бірнеше қайырымдылық қорларынан тұратын ең ірі Astan Qods Razavi холдингін басқарды.
Оның заң орындарын басқарған кезде елде репрессия күшейіп, қуғын-сүргін белең алды. Иран қоғамында қазіргі жүйені сынаушылар оны қандықол саясаткер ретінде таниды.
САНКЦИЯҒА ЖОЛ
Раиси 2017 жылы мамырда Ирандағы президенттік сайлауға қатысты. Бірақ алғашқы сайлауында екінші мерзімге қайта сайланған Хасан Роуханиден жеңіліп қалды. Раиси 38 пайыздай дауыс жинап, Роухани 57 пайыз дауыс алды.
Экс-кандидат 2019 жылы Иранның сот билігінің басшысы болып тағайындалды. Ол өз лауазымында елдегі сыбайлас жемқорлыққа қарсы ауқымды науқанымен танымал. Сонымен қатар, Раиси әйелдердің құқығын тұрмыстық зорлық-зомбылықтан қорғайтын заңнаманы әзірлеуге бастамашы болды.
2021 жылдың мамыр айында Ибрагим Раиси Ирандағы президенттік сайлауда тәуелсіз кандидат ретінде өзінің кандидатурасын жариялады. Ол өзінің сайлауалды жолдауында президент ретінде сыбайлас жемқорлық пен кедейшілікпен күресетінін және Иран азаматтарының құқықтарын қорғайтынын айтты.
Раиси оппозицияға, диссиденттерге және диссиденттерге қарсы күресімен танымал және сыртқы саясатта ол Батысқа қарсы қатаң бағытты жақтайды. 2020 жылдың ақпанында Раиси АҚШ операциясы кезінде ирандық генерал Касем Сүлеймани қайтыс болғаннан кейін Таяу Шығысты Америка ықпалынан «тазартуға» уәде берді.
Ибрагим Раиси - елдегі қуғын-сүргін және адамдар бостандығына қарсы әрекеті үшін батыс санкциясына ұшыраған саясаткер. 2019 жылы алдымен Америка, кейіннен Еуропа одағы оны адам құқығына қарсы әрекеті үшін санкцияға алған.
2021 жылы 18 маусымда Ибрагим Раиси 17,9 миллион дауыс жинап, Ирандағы президенттік сайлауда жеңіске жетті. Бүгінде ол президент қызметін 3 жылдан бері атқарып келеді.
Раисидің екі қызы бар. Оның жұбайы Жәмила Аламолхода Тегерандағы Шахид Бехешти университетінің доценті, сонымен қатар Мәдени революцияның Жоғарғы Кеңесінің педагогика жөніндегі комиссиясын басқарады. Жәмиланың әкесі, яғни Раисидің қайын атасы - елдің қазіргі жүйесін қолдайтын ықпалды діни тұлға.
