1936 жылы 5 желтоқсанда Қазақстанның саяси мәртебесінде үлкен өзгеріс орын алып, РСФСР құрамындағы автономиядан одақтық республика деңгейіне көтерілді. Бұл тарихи оқиға Қазақ Советтік Социалистік Республикасының (Қазақ ССР) құрылуымен есте қалды. Бұл шешім қазақ халқының саяси және экономикалық дамуына жаңа серпін беріп, кеңестік жүйеде маңызды рөлге ие болуына жол ашты.
1920 жылы құрылған Қазақ Автономиялық Советтік Социалистік Республикасы (Қазақ АССР) РСФСР құрамында болған. 1920-1930 жылдар аралығында Қазақстанда ауқымды экономикалық және әлеуметтік өзгерістер орын алды.
Сонымен бірге, осы жылдары қазақ халқы ауыр сынақтарға тап болды. Ашаршылық пен репрессия қазақ халқының демографиялық және әлеуметтік жағдайына қатты әсер етті. Бірақ соған қарамастан, Қазақстан стратегиялық маңызы бар аймаққа айналды. Экономикалық және аумақтық мүмкіндіктерін ескере отырып, 1936 жылы 5 желтоқсанда Кеңестердің Бүкілодақтық VIII съезінде Қазақстанға одақтық республика мәртебесін беру туралы шешім қабылданды.
Қазақ ССР мәртебесі оның саяси және экономикалық өкілеттілігін кеңейтті. Бұл мәртебе Қазақстанды Кеңес Одағының толыққанды мүшесіне айналдырып, оны халықаралық аренада танытуға мүмкіндік берді. Қазақ ССР өз аумағында заңнамалық актілерді қабылдауға, экономика, білім, мәдениет және ғылым салаларын дербес дамытуға құқылы болды.
Қазақстанның жаңа мәртебесі елдің ауқымды құрылымдық өзгерістерге қадам басуына ықпал етті.
Қазақ ССР-нің құрылуы Қазақстанның тәуелсіздікке апаратын ұзақ жолының маңызды кезеңі болды. Бұл қазақ халқының саяси бірлігін күшейтіп, оның мемлекеттік институттарының қалыптасуына жол ашты. 1991 жылы дәл осы Қазақ ССР аумағында Қазақстан Республикасы өзінің тәуелсіздігін жариялап, егемен мемлекет ретінде қалыптасты.
Айта кету керек, Қазақстан одақтас республика мәртебесін алған кезде елде саяси қуғын-сүргін басталған еді. Оның алдында Ашаршылықтан қалжыраған елдің жағдайы өте нашар еді.
