Қазақстандағы уақыт біртұтас сағат белдеуіне көшкеннен кейін Ресейден электр энергиясын сатып алу көлемі күрт өсті, деп хабарлайды “Адырна” ұлттық порталы.
Қазақстандықтар денсаулығына ғана емес, электр энергиясы үшін төлемақы өскеніне де шағымдануда.
Atameken Business арнасының хабарлауынша, Қазақстанда электр энергиясын тұтыну өскен. «KEGOC» АҚ мәліметінше, 2023 жылдың екінші жартыжылдығы мен 24 жылдың екінші жартыжылдығындағы тұтыну арасындағы айырмашылық шамамен 4%-ды құрады. Дегенмен, тапшылық жоқ. Өйткені өндірістің өзі осы кезеңде 4,7%-ға өсті. Ал, қоғам белсенділері дабыл қағып, петициялар жасап, олардың физикалық жай-күйіне ғана емес, коммуналдық қызмет ақысының өсуіне де шағымдануда. Олар бұл проблемаларды біртұтас уақытқа көшумен тікелей байланыстырады. Белсенділердің айтуынша, зардап шегуде қарапайым азаматтар ғана емес, бизнес өкілдері, мемлекеттік органдар да зардап шегіп отыр.
«Адамдарға ыңғайсыз, сонымен бірге түбіртектер бойынша есеп айырысуларымыз айтарлықтай өсті, тіпті біз үшін үй түбіртектері 100-ден 200 кВт-қа артты… Барлығы электр энергиясы жетпейді деп айғайлайды. Уақыт өте келе олар электр энергиясының құнын әдейі көбейтеді», - дейді қоғам белсендісі Ольга Юрковская.
Коммуналдық төлемдердегі айырмашылықты ешкім әлі байқамағанымен, респонденттердің көпшілігі өздерінің жалпы физикалық жағдайындағы өзгерістерді атап өтті.
Дегенмен, кейбір сарапшылар бұл әдетке айналған мәселе деп сендіреді. Керісінше, бір уақыт белдеуіне көшу денсаулыққа пайдалы әсер етеді.
Мысалы, қолданбалы хронобиология маманы Болат Нұрқожаев уақыттың өзгеруі адам ағзасының ішкі биоритміне оң әсер етеді дегенді алға тартады.
"Бұл ғылыми негізделген шешім, әлемдік ғылымда бірде-бір зерттеу, электр энергиясын үнемдеу немесе шығындар көрсеткіштерінің ауысуы дәлелденбеген. Сонымен қатар, озық уақытты қолданудың денсаулыққа зияны көптеген зерттеулермен дәлелденді, сондықтан Ғылым тек стандартты уақытты қолдануды жақтайды", - деді қолданбалы хронобиология маманы Болат Нұрхожаев.
Қалай болғанда да, 1 наурызда біртұтас уақыт белдеуіне көшуге байланысты шығындар айтарлықтай өзгерді. Сол уақыттан бері «KEGOC» АҚ ғана Ресейден электр энергиясын өткен жылдмен салыстырғанда шамамен 3 миллиард теңгеге артық сатып алды.
«Қазақстанның Ресейден электр энергиясының импорты: 2022 жылғы 1 наурыз бен 31 қазан аралығындағы кезеңде – 1 091,9 млн кВт/сағ; 2023 жылғы 1 наурыздан 31 қазанға дейін – 3 742,8 млн.кВт/сағ сомасында; 2024 жылғы 1 наурыздан 30 қыркүйекке дейін – 2 562,3 млн.кВт/сағ. «KEGOC» АҚ Ресей Федерациясынан Қазақстан Республикасына электр энергиясын сатып алуды қоса алғанда, электр энергиясы ағындарының нақты мемлекетаралық теңгеріміндегі ауытқулардың сағаттық көлемдерінің орнын толтыру үшін: 2022 жылғы 1 наурыздан 31 қазанға дейін – 13 027,2 млн.теңге сомасында 522,3 млн.кВтсағ; 2023 жылғы 1 наурыздан 31 қазанға дейін – 14 939,6 млн.теңге сомасында 817,5 млн.кВт/сағ.; 2024 жылдың 1 наурызы мен 30 қыркүйегі аралығында – 17 759,4 млн теңге сомасында 884,7 млн кВт/сағ», - деп хабарлады «KEGOC» АҚ ҚазТАГ редакциясының сауалына жауап бере отырып.
Дегенмен, корпорация «KEGOC» АҚ-да Қазақстан Республикасының басқа ұйымдары Ресей Федерациясынан Қазақстан Республикасына сатып алған электр энергиясының құны туралы ақпарат жоқ», - деп атап өтті.
Осы мәлімет БАҚ-қа тарала бастаған соң Қазақстан энергетика министрлігінің баспасөз қызметі мынандай мәлімет таратты.
"Бұған дейін жүргізілген уақытты бір сағатқа артқа ауыстыру электр жүйесінің жұмысында ешқандай үзіліс немесе тұтынушыларға шектеулер тудырмады. Ең жоғары жүктемелер сол деңгейде қалды, жалғыз өзгеріс кешкі ең жоғары тұтынудың ертерек басталуы болды. Дегенмен, бұл өсім таңертең тұтынудың төмендеуімен өтеледі. 2023 және 2024 жылғы қаңтар-қыркүйектегі мәліметтерді талдау электр энергиясын тұтынудың 4%-ға тұрақты өсуін көрсетеді. Бұл өсім уақыт белдеулерінің өзгеруіне байланысты емес, халықтың және жалпы ел экономикасының тұтынуының табиғи өсуіне байланысты. Мысалы, әкімшілік уақыт бір сағатқа артқа жылжытылмаған ЕЭС Батыс аймағында тұтыну өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10,4%-ға өсті. Сонымен қатар, электр энергиясының бірыңғай сатып алушы механизмі енгізілгеннен кейін көршілес елдерден электр энергиясының импорты өсті, өйткені ең жоғары сағаттарда тапшылықты жабу үшін көрші елдерден электр энергиясының жоспарлы ағындарын ұйымдастыруға және электр энергиясын тасымалдауға мүмкіндік берді. Жоспарланған кезеңдерге сәйкес республикадағы барлық ірі электр станцияларына күрделі жөндеу жұмыстарын жүргізу қажет" делінген энергетика министрлігінің уәжінде.
Естеріңізге сала кетейік, биыл 1 наурызға қараған түні Қазақстан бірыңғай уақыт белдеуіне (UTC+5) ауысты. Сауда және интеграция министрлігі бұл мәселе бойынша «қазақстандықтар оларға бірнеше рет жүгінгендіктен» уақытты ауыстыру туралы шешім қабылдағанын айтады. Дегенмен, қазақстандықтар ел билігінің Қазақстан азаматтарының келісімінсіз уақытты өзгертуін сынай беруде.
