ءدىني ساۋاتتىلىقتىڭ ماڭىزى: قوعامداعى راديكاليزمدى بولدىرماۋ جولدارى

124
Adyrna.kz Telegram
فوتو: اشىق دەرەككوز بەتىنەن
فوتو: اشىق دەرەككوز بەتىنەن

ءدىن ادامزاتتىڭ رۋحاني قاجەتتىلىكتەرىنىڭ ماڭىزدى بولىگى بولىپ تابىلادى جانە قوعامدا ءوزىنىڭ ءمانىن ءاردايىم بىلدىرەدى. ءدىننىڭ ادام ومىرىندەگى ءرولى بىرنەشە اسپەكتىلەردە كورىنىس تابادى: دۇنيەتانىمدىق قىزمەتى، رۋحاني قۇندىلىقتاردى تاراتۋى، جۇباتۋى، وتباسى-نەكە قاتىناستارىن رەتتەۋ، سونداي-اق ادامداردى بىرىكتىرۋ نەمەسە بولشەكتەۋ. قوعامداعى ءدىني سەنىمدەر سوڭعى جىلدارى وسكەنىنە بايلانىستى، ءدىني ساۋاتتىلىق ماسەلەلەرى دە وزەكتى بولىپ وتىر. ءدىني ءبىلىمنىڭ جەتكىلىكسىزدىگى كەيدە قاۋىپتى ناتيجەلەرگە الىپ كەلەدى.

مىسالى، كەيبىر ادامدار ءدىني ءبىلىم الۋ ءۇشىن شەتەلدەرگە بارىپ، سونداعى تۇسىنىكتەردى ءوز مادەنيەتىمىزگە سايكەس كەلمەيتىن تۇردە ءتۇسىندىرىپ جاتادى. بۇل، ءوز كەزەگىندە، جاستاردىڭ ۇلتتىق داستۇرلەردەن الشاقتاپ، شەتەلدەگى ءدىني اعىمدارعا تارتىلۋىنا سەبەپ بولۋدا. مىسالى، سيرياعا بارعان جاستاردىڭ كەيىن وزدەرىنىڭ اداسقاندارىن ءتۇسىنۋى وسىنىڭ ايقىن دالەلى. ءبىلىم الۋدىڭ ماڭىزدىلىعى ۇلكەن. يسلامدا ءبىلىم الۋ مىندەتتى دەپ سانالادى، ال مۇحاممەد پايعامبار ءبىلىم ىزدەۋدى بارلىق مۇسىلماندارعا پارىز دەپ ايتقان. وسىعان بايلانىستى، يسلام عالىمدارى ءارتۇرلى سالالاردا عىلىمي جەتىستىكتەرگە جەتتى، ءدىن مەن عىلىمدى قاتار الىپ ءجۇردى. بۇل ۇستانىم بۇگىنگى كۇندە دە وزەكتىلىگىن جوعالتقان جوق.

قازىرگى كەزدە ەلىمىزدە ءدىني ءبىلىم الۋ مۇمكىندىكتەرى كوپ. مۇسىلمان جاستارى ءۇشىن ءدىني ءبىلىمدى الۋ ءۇشىن وقۋ ورىندارى مەن مەدرەسەلەر بار، سونداي-اق شەتەلدە وقۋعا مۇمكىندىك بار. سونىمەن قاتار، مەكتەپتەر مەن جوعارى وقۋ ورىندارىندا دا ءدىنتانۋ پاندەرى وقىتىلادى. ءدىني ءبىلىمنىڭ ءمانى تەك جاستارىنىڭ بولاشاعىنا عانا ەمەس، بۇكىل قوعامنىڭ تۇراقتىلىعى مەن دامۋىنا دا اسەر ەتەدى. سوندىقتان دا اتا-انالار مەن مۇعالىمدەر بالانىڭ ءدىني تانىمىن دۇرىس قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسۋى ءتيىس. ولاردىڭ دۇرىس باعىتتا تاربيەلەنۋى ەلدىڭ بولاشاعى ءۇشىن ماڭىزدى.

تاياقتىڭ ەكى ۇشى بولادى دەمەكشى، اقپارات اعىنى اراسىندا ەكترەميستىك اعىمداردىڭ يدەيالارىن ناسيحاتتايتىن توپتاردىڭ دا بار ەكەندىگىن ۇمىتپاۋ كەرەك. وسى رەتتە ءدىني يممۋنيتەتتى قالىپتاستىرۋ وتە ماڭىزدى. كوپۇلتتى جانە كوپ كونفەسسيالى ەلىمىزدەگى قوعامدىق كەلىسىم مەن تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋدە ءدىننىڭ الاتىن ورنى ايرىقشا، – دەيدى ءدىنتانۋ عىلىمدارىنىڭ PhD دوكتورى بالعابەك مىرزاباەۆ

قورىتا ايتقاندا، ءدىننىڭ قوعامداعى ورنى مەن ءرولىن دۇرىس ءتۇسىنۋ ءۇشىن ءدىني ءبىلىمنىڭ ماڭىزى زور. بۇل ماسەلە تەك جەكەلەگەن ادامنىڭ عانا ەمەس، قوعامنىڭ دا قاۋىپسىزدىگى مەن دامۋىنا اسەر ەتەدى. سوندىقتان ءبىز ءدىني ساۋاتتىلىقتى ارتتىرۋ ءۇشىن بارلىق كۇش-جىگەرىمىزدى سالۋىمىز قاجەت.

پىكىرلەر