رەداكتسيامىزعا الماتى وبلىسى، رايىمبەك اۋدانى، سۇمبە اۋىلى تۇرعىندارىنىڭ اتىنان بىرنەشە لاۋازىمدى تۇلعاعا باعىتتالا جازىلعان اشىق حات كەلىپ ءتۇستى. ءبىز قاراپايىم حالىقتىڭ جانايقايىن ءتيىستى ورگاندارعا جەتكىزۋ ماقساتىندا حاتتىڭ ءماتىنىن وزگەرتپەي جاريالاپ وتىرمىز!
“ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى
قر دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اقمارال النازاروۆاعا;
قر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى جاناربەك اشىمجانعا;
الماتى وبلىسى اكىمى مارات سۇلتانعازيەۆقا;
الماتى وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى المات تۇرىسبەكۇلىنا; رايىمبەك اۋدانى اكىمى بەرىك دۇيسەنباەۆقا; وبلىستىق ءماسليحات دەپۋتاتى نۇربول اليەۆ پەن اۋداندىق ءماسليحات دەپۋتاتى بەرىك سىدىقباەۆتاردىڭ نازارىنا!
اشىق حات
الماتى وبلىسى، رايىمبەك اۋدانى، سۇمبە اۋىلدىق اۋرۋحاناسىنىڭ ستاتسيونارىنىڭ جابىلۋىنا بايلانىستى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ جانايقايىنا قۇلاق اساتىن ادام بولماي تۇر. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ايتقان “ەستيتىن ۇكىمەت” قاعيداسى ءبىزدىڭ اۋدانعا قاشان جەتەدى؟
اۋداندىق اۋرۋحانانىڭ باسشىلارى باستاپقىدا ستاتسيوناردى “قارجى جەتىسپەۋشىلىگىنە (قارىز بولۋ سەبەبىنەن) بايلانىستى جابىلاتىنىن” مالىمدەگەن. “اۋداننىڭ قارىزىنا بولا قاراپايىم بۇقارا زارداپ شەگۋى كەرەك پە؟” دەپ حالىق نارازى بولا باستاعان سوڭ، اۋدانداعىلار “ادام سانىنىڭ از بولۋىن” ايتىپ (سۇمبە اۋىلدىق وكرۋگىنە اۋدانداعى ەڭ ءىرى ەكى ەلدىمەكەن قارايدى) سىلتاۋراتا باستادى.
ءبىز بۇعان دەيىن دە دەنساۋلىق سالاسىنا جاۋاپتى اۋداندىق جانە وبلىستىق مەكەمەلەرگە شاعىمىمىزدى ايتقانبىز. بىراق، حالىقتىڭ جانايقايىن ەستىپ، دۇرىس جاۋاپ بەرەر ەشكىم بولماي تۇر. العاشقى وتىنىشىمىزگە «اۋرۋحانالارىڭىز جىلدىڭ اياعىنا دەيىن جۇمىس ىستەيدى، قاراستىرىپ جاتىرمىز» دەگەن حابار الدىق.
كەيىن ولاردىڭ اڭگىمەلەرى وزگەرىپ، جاۋاپكەرشىلىكتىك ءبارىن دەنساۋلىق مينيسترلىگىنە اۋدارا سالدى.
ولاردىڭ جاۋابى مىناداي:
قر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ 2020 جىلعى 15 قازانداعى دسم -133/2020 بۇيرىعىنا سايكەس، الماتى وبلىسى دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى تاراپىنان 16.10.2023 جىلى №159-ن بۇيرىعى شىعارىلادى” دەلىنگەن.
سوندا ءمينيستردىڭ استانادان شىعارعان بۇيرىعى ءبىزدىڭ اۋدانعا جەتكەنشە 3-4 جىل ۋاقىت وتە مە؟
الماتى وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ باسقارماسى مەن اۋداندىق اۋرۋحانا باسشىسى ءمينيستردىڭ بۇيرىعىن 3-4 جىل وتپەي ورىنداماي ما؟
اۋدانداعىلار ءبىزدىڭ اۋرۋحانانى 2024 جىلدىڭ تامىز ايىنىڭ بىرىندە جابىلعانىن ايتادى. ءمينيستردىڭ 2020 جىلى شىققان ارنايى بۇيرىعى بولسا، ودان بەرى اۋرۋحانا قالاي جۇمىس ىستەپ كەلگەن؟
اۋداندىق اۋرۋحانانىڭ جۇمىسى شاتقاياقتاپ، تۇسىنىكسىز جاعدايلار ورىن الىپ جاتقانىن وسىدان-وسىدان-اق باعامداي بەرۋگە بولاتىن سياقتى.
ەگەر راسىندا مينيسترلىكتىڭ حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا، ءوسىپ-ونۋىنە، تىرشىلىك ەتۋىنە كەرى اسەرىن تيگىزەتىن مۇنداي بۇيرىعى بولسا، ونى حالىق بولىپ قايتا قاراۋدى تالاپ ەتەمىز!
سىزگە سۇمبە اۋىلىنداعى اۋرۋحانانىڭ جابىلۋى شەكارا بويىنداعى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ “ادىلەتتى قازاقستاننىڭ” بولاشاعىنا دەگەن سەنىمىن سەتىنەتىپ جاتقانىن حابارلاعىمىز كەلەدى. ماسەلەن، ءبىر عانا مەكەمەنىڭ جۇمىسىن توقتاتۋى اۋىلدىڭ جاعدايىنا قانشالىق كەرى اسەر ەتكەنىن ءتىزىپ كورەيىك.
1. اۋرۋحانانىڭ ستاتسيونارى جابىلعانىمەن، كۇندىزگى امبۋلاتوريا ءۇشىن ەكى قاباتتى عيماراتتى جىلىتۋ باياعىداي جۇرگىزىلىپ جاتىر. ۇستىندەگى قابات قاڭىراپ بوس تۇرعانى بولماسا، شىعىن بۇرىنعىداي، ەشقانداي وزگەرگىس جوق.
2. اۋىلداعى ناۋقاستاردىڭ ءبارى نارىنقول اۋرۋحاناسىنا جىبەرىلىپ جاتىر. ال، ەمدەلۋگە جاتايىن دەسە، ول جاقتا ورىن جوق ەكەنىن ايتىپ، كەرى قايتارادى. ياعني، ءبىز اۋىرساق، بارار جەرىمىز جوق. اۋىلداعى بار اۋرۋحانا جابىلعان سوڭ، اۋدانداعى “جوق” اۋرۋحانا ءولىم اۋزىندا جاتپاساڭ، باسقا جاعدايدا بىزگە قارامايتىنىنا كوزىمىز ابدەن جەتتى.
3. ستاتسيونار جابىلعان سوڭ، جۇمىستان قىسقارىپ قالماۋ ءۇشىن بىزدە قىزمەت ەتكەن 14 ماماننىڭ بارلىعى اۋدان ورتالىعىنا جۇمىسقا ورنالاستى. ولار بۇرىنعى الىپ جۇرگەن جالاقىلارىن الىپ وتىر. بۇل جەردە دە ۇنەمدەلگەن قاراجاتتى كورىپ تۇرعان جوقپىز.
سۇمبە اۋىلىنداعى اۋرۋحانادا قىزمەت ەتكەن دارىگەرلەردىڭ ءبارى دە اۋدانعا قاتىناپ ىستەيتىندىكتەن جول قيىندىعى الدەن باستاپ سەزىلە باستادى. تۇپكىردەگى اۋىل بولعاندىقتان تاكسي ەكى جاققا بىردەي تولىق كليەنت بولماسا، نارىنقولعا بارمايدى. دارىگەرلەر ەرتەڭگىسىن جۇمىسقا جەتۋ ءۇشىن تاكسيدىڭ ەكى جاققا بىردەي تولىق سالونىن تولەۋگە (5600 تەڭگە) ءماجبۇر. قايتار جولدا قىزىلۇشقا دەيىن كەلىپ، جول توسادى. بولماسا، نارىنقولدىڭ تاكسيلەرىنىڭ ەكى جاعىنىڭ قۇنىن تولەپ، ۇيلەرىنە قايتادى.
ءار سارسەنبى تازالىق كۇنى بولعاندىقتان 14 ماماننىڭ بارلىعى تۇتاس نارىنقولعا بارۋعا مىندەتتى. ول كۇنى بۇل شىعىن تاعى ەسەلەنەرى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. ءبىز قالالى جەردە بولسا تۇكىرىگى جەرگە تۇسپەيتىن مامانداردى نەگە بۇلاي سابىلتىپ قويۋعا ءتيىسپىز؟
5. سۇمبە مەن نارىنقول اراسىنداعى جولدىڭ ساپاسى سىن كوتەرمەيدى. بىرەر اپتادا كۇن سۋىتقان سوڭ، جول قاۋىپسىزدىگى ماسەلەسى تۋادى. ەگەر اپاتتى جاعداي بولا قالسا اۋداندىق اۋرۋحانا باسشىلىعى ءبارىن ءوز جاۋاپكەرشىلىگىنە الا ما؟
6. اۋدانعا قاتىناپ جۇرگەن ماماندار اراسىندا بالاسى دتسپ دياگنوزىمەن ەسەپتە تۇرعان مامان دا بار. ارقا سۇيەر ەشكىمى جوق جاس مامان ناۋقاس بالاسىن تۋىستاردىڭ ۇيىندە قالدىرىپ، جانباعىس ءۇشىن جۇمىسقا بارۋعا ءماجبۇر. زەينەت جاسىنا 4-5 اي قالعان انا دا بار. ءتىپتى، كەي ماماندار شيىتتەي بالالارىن قاراۋسىز قالدىرىپ، جۇمىسقا كەتىپ ءجۇر. ەلىمىزدە ىستان ۋلانىپ، ءبىر ءۇيدىڭ 4-5 بالاسى كوز جۇمعان وقيعالار بىزدە دە قايتالانباسىنا كىم كەپىل؟ ونداي جاعداي تۋا قالسا، وبلىس پەن اۋدانداعىلار تاعى اتا-انانى كىنالاپ شىعا كەلمەك پە؟
7. بۇل ماسەلەلەرگە اۋداندىق اۋرۋحانا باسشىسى نازار اۋدارعىسى كەلمەيدى. ونىڭ ۇستانىمى “شىداساڭ - وسى. شىداماساڭ - كەتە بەردەن” اسپاي تۇر.
سول باسشى قىزمەتكەرلەرىن “ايتۋعا اۋىز بارمايتىن قالدىقتاردى قولمەن سورتتاۋعا” ماجبۇرلەگەن. دارىگەرلەر “ۇشىنىپ اۋرۋ بولاتىن بولدىق. ءبىزدى اۋداندىق اۋرۋحانا باسشىسى قورلاپ وتىر” دەپ شاعىم ايتۋدا.
وسىنداي “مەمبىلەمدىكتىڭ” سالدارى اۋداننان كاسىبي مامانداردىڭ كوشىپ كەتۋىنە اكەلىپ جاتىر. ال، باسىندا نەسيەسى بار، كۇنكورىس قيىن ماماندار امالسىز بارىنە كونۋگە ءماجبۇر.
8. سوڭعى جىلدارى اۋىلىمىزعا سپورت كەشەنى، مادەنيەت ءۇيى سالىنىپ، ەل جاقسىلىققا ۇمىتتەنىپ وتىرعاندا، اۋرۋحانا جابىلىپ قالۋى اقىلعا سىيمايدى. بۇل جايت ەلدى قالاعا كوشۋىنە ماجۇرلەپ، وقۋشىلاردىڭ دا سانىن ازايتارى انىق. بارىنەن ءۇمىتىن ءۇزىپ “قالاعا كوشەمىز” دەۋشىلەر دە كوبەيۋدە.
جىلى ۇياسىن تاستاپ ولار قايدا بارادى؟ قالادا ولاردى كىم كۇتىپ تۇر؟ قالا توڭىرەكتەپ، پاتەر جالداپ، قاڭعىعان قازاقتىڭ قاتارىنا قوسىلماي ما؟ ولاردىڭ بالا-شاعاسىنىڭ تاعدىرى نە بولماق؟ اۋرۋحانانى جاپقانداعى تاپقان پايدامىز، جەتكەن جەتىستىگىمىز وسى ما؟
9. قىزمەتكەرلەر “بۇرىنعى باسشىلىق كەزىندە ورەسكەل زاڭ بۇزۋشىلىق بولعانىن، قازىر سونىڭ زاردابىن تارتىپ جاتىرمىز” دەگەندى ايتادى. ەڭبەك اقىنى 4-5 ايعا كەشىكتىرىپ بەرۋ، تولىق شتاتتاعىلارعا 0,75, 0,75-0,50 ەڭبەكاقى تولەۋ، زەينەتاقى جيناعىنا اقشا اۋدارماۋ، (جالاقىدان اي سايىن اقشا ۇستاپ قالادى), كۇندەلىكتى تۇتىناتىن زاتتارعا (سابىن، سۇلگى، تازيك، شەلەك، ەلەكتر جابدىقتارى، ت.ب) اقشا جيناۋ سياقتى زاڭسىز ارەكەتتەر بولعان. اۋرۋحانا ءىشىن جەڭىل جوندەۋ جۇمىستارىن دا دارىگەرلەر ءوز قالتاسىنان كوتەرگەن.
شىنىندا بۇل بۇرىنعى باسشىلىقتىڭ قاتەلىگى بولسا، ونىڭ زاردابىن كەيىنگى باسشىلار نەمەسە سونىڭ قاراماعىنداعى قىزمەتكەرلەردىڭ تارتۋى قانشالىق ادىلەتتى؟
بۇرىنعى بولسىن، قازىرگى بولسىن باسشىلاردىڭ ەل كورىپ وتىرعان زاڭسىزدىقتارىنان قاراپايىم حالىق نەگە زارداپ شەگۋى كەرەك؟
جوق الدە مۇنىڭ استارىندا ۇزاق جىلدان جالعاسىپ كەلە جاتقان سىبايلاس جەمقورلىق ماسەلەسى جاتقان جوق پا؟
مۇنىڭ ءبارى ءبىز ءۇشىن ۇلكەن سۇراق؟ جاۋاپ بەرەر بىرەۋ بار ما؟
ءبىز سۇمبە اۋىلىنىڭ تۇرعىندارى اۋىلىمىزداعى اۋرۋحانانىڭ جابىلۋىنا نارازىلىق بىلدىرە وتىرىپ، مەملەكەتتىك قارجى باقىلاۋ مەكەمەلەرى، جەمقورلىققا قارسى اگەنتتىكتەر اۋداننىڭ دەنساۋلىق سالاسىنىڭ سوڭعى 4-5 جىل كولەمىندەگى جۇمىستارىنا تەكسەرىس جۇرگىزۋىن تالاپ ەتەمىز!
قالاي دەپ اقتالسا دا، قانداي بۇيرىققا سۇيەنسە دە شەكارالى اۋىلدىڭ اۋرۋحاناسىن جابۋ 100% قاتە شەشىم. حالىقتىڭ تالاپ-ءوتىنىشىن ەسكەرە وتىرىپ، اۋرۋحانانى قايتادان قالپىنا كەلتىرىپ بەرۋلەرىڭىزدى تالاپ ەتەمىز!
