Кәсіпкер Марат Әбиевтің 32 жасына дейін канадалық бидай тұқымымен егіс егіп, жіксіз құбыр шығаратын зауыт ашып, «болашақтың архитектурасын» салғанын және Назарбаевтың ұлымен және олигарх Рашит Сәрсеновпен қалай ынтымақтаса жұмыс істегені белгілі болды. Бұл туралы Orda.kz тілшісі анықтады, деп хабарлайды “Адырна” ұлттық порталы.
Өткен аптада Интернетті TDFA тегін корпоративтік концертінен бас тарту туралы жаңалықтар пайда болған еді. Кәсіпкер Марат Әбиев Қазақстанның астанасына еліміздің барлық өңірінен 15 мың адамды әкелмек болды.
«Концерт өткізуден бас тарту туралы ресми хабарламаға қарамастан, ұйымдастырушы алаяқтық жолмен концертке шақыруды жалғастыруда, сол арқылы адамдарды адастыруда!»,- деп Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігі бұл жағдайға қатысты өткір пікір білдірді.
Агрохолдинг немесе «мемлекет ішіндегі мемлекет»
Марат Әбиев 2020 жылы Қазақстанның ақпараттық күн тәртібіне Канададан дәнді дақылдар тұқымын әкелгенін және қазір елді дағдарыстан, әлемді аштықтан құтқаратын тамаша ауылшаруашылық жобасы бар екенін мәлімдеді.
Ауылшаруашылық холдингінің мұндай идеясы Ауыл шаруашылығын дамыту қорының (TDFA) Genesis ішкі әлеуметтік жүйесімен «Болашақ сәулетшілері» брендін қалыптастырды.
Бұл туралы ол үш бөлімді бейнематериалда TDFA өкілдері анонимді еуропалық инвестордан 7 миллиард долларды, Қазақстан үкіметінен 5 миллион гектарды қалай алу керегін, оларды 1200 «тиімді менеджерлердің» ауылшаруашылық кәсіпорындары арасында бөлу және супер астық өндіру туралы айтады.
Мұның бәрі салықтан және мемлекеттік бақылаудан босату жағдайында жұмыс істеуі керек. Алынған азық-түлік экспортқа шығарылады, ал артығы гуманитарлық көмек ретінде Африка елдеріне жеткізіледі.
Genesis экожүйесінің ішінде құзырлылық жүйесі бар билер институты енгізіліп, арнайы дайындалған адамдар сыбайлас жемқорлықпен күреседі. Олар қызметкерлерге жеңілдетілген автонесие схемаларын әзірлейді, өз банктері пайда болады. Әбиев доллар мен еурода жабық экономикалық жүйе құруды да жоспарлап отыр.
Осылайша, жоба авторлары мемлекет есебінен өздерінің «мемлекет ішіндегі мемлекетін» құрғысы келеді және сонымен бірге үкіметтен олардың ісіне араласпауын талап етеді.
Канадалық тұқымдарға артылған үміт ақталмады
«Сәулетшілер» республиканың тың жерлеріндегі канадалық тұқымдар гектарына 35 центнерден өнім беретінін (қазір орташа өнім гектарына 12 центнерді құрап отыр) қадап айтқан елі. Алайда оң нәтиже бермеді.
«Genesis өкілдері серіктестікке бірнеше табысты, тәжірибелі фермерлерді шақырды. Оларға импорттық канадалық тұқымдарды сынау ұсынылды. Солтүстік Қазақстан облысында сырттан әкелінген канадалық тұқымдар егілген алқаптар 15 центнер/га, Германиядан 24 центнер/га, ресейлік Омская-36 сорты 23,5 центнер/га өнім берді», - деді бұрынғы Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаров информбюроға берген сұхбатында.
Тәжірибелік «Канада» алқабының нәтижесі қазақстандық және ресейлік селекцияның тұқымын егіп жатқан «Родина» агрофирмасының егіс алқаптары деңгейінде болып шыққанын Родина бас агрономы Қанат Әділбеков те айтты.
Сәтсіз тәжірибеден кейін, «Болашақтың сәулетшілері» диқандармен, бір мезгілде Ауыл шаруашылығы министрлігімен дауласып қалды. Бірі кәсіпқой емес деп айыпталса, Ауыл шаруашылығы министрлігі сатқындық жасады деп айыпталды.
Канададан “сиқырлы” тұқымдар заңсыз алынған
Канадалық өсімдіктерді дамыту агенттігінің директоры Лорн Хэдли сонау 2020 жылы Қазақстаннан жасырын сатып алушылар бидай, арпа, бұршақ және соя тұқымдарын заңсыз алып өтпек болғанын айтқан.
«Алғашында қазақстандықтар тұқымдарды ашық түрде сатып алуға тырысты. Бірақ канадалық өндірушілер бас тартқаннан кейін олар канадалық көлік компаниялары мен азық-түлік брокерлерін тапсырысты жеткізу орны туралы алдап, тұқымға қол жеткізді. Қазақстан жаңа өсімдіктердің сорттарын қорғау жөніндегі халықаралық одаққа мүше емес. Одақ аясында экспорт жасалса, канадалық бидайдың сорттарын әзірлеуге 15 жылдан астам миллиондаған доллар жұмсаған селекционерлерге роялти беріледі. Заңсыз сатып алу фермерлер үшін әділ емес », - деді Лорн Хэдли канадалық БАҚ-қа.
Хадли қазақстандық сатып алушыларды «өте агрессивті» деп сипаттап, фермерлерге абай болуға кеңес берді.
Канадалықтардың мәлімдемелеріне қарамастан, Әбиев әлі күнге дейін Дүниежүзілік сауда ұйымының зияткерлік меншік құқығының сауда аспектілері (TRIPS) келісімі арқылы тұқымды заңды түрде алғанын айтады. Бұл ретте ол әкелінген тұқымдардың санын айтқан жоқ.
«Олжа Агро» агроөнеркәсіптік холдингінің иесі Айдарбек Ходжаназаров «Болашақ сәулетшісіне» канадалық тұқым егу үшін 5 мың гектар жер ұсынып, техника да беруге уәде еткенімен, Әбиев неге екені белгісіз бас тартқан.
Марат Әбиевтің өмірбаяны
Әбиевтің әкесі Жақсылық - Ақтөбе мұнай барлау экспедициясында дизельші, Октябрь бұрғылау басқармасында және «Қазақстан-Қытай бұрғылау компаниясы «Ұлы қабырға» ЖШС-да цех бастығы, Орталық өндірістік қызмет көрсету базасында бас инженер, «Ақ жүкті» мемлекеттік әскери кәсіпорны командирінің жедел жұмыс жөніндегі орынбасары.
Ал Әбиеваның анасы Тамара - университетте сәулет және құрылыс құрылымдарының оқытушысы, шахматтан ҚазКСР чемпионы.
Фото vk.com
Forbes журналына берген сұхбатында болашақ «сәулетші» 2007 жылы мобильді картриджді толтыруға патент алғанын айтты. Алайда «Объектілерге құқықтардың мемлекеттік тізілімінің мұрағатында» мұндай патент жоқ.
Сол мақалада Әбиевтің 2009 жылы көлікті спутниктік бақылау үшін «Евромобиль Қазақстан» ЖШС құрғаны айтылады. Бұл ақпарат Egov порталының деректеріне сәйкес келмейді .«EuroMobile Kazakhstan»-ды ЖШС 2013 жылы Ренат Кенжеғалиев тіркеген.
2011 жылы Әбиев жер қойнауын пайдаланушылар мен KSP Steel өндіретін мұнай-газ компаниялары үшін тігіссіз құбырларды сату мақсатында «KSP Steel Trading House» ЖШС (Қазақстан жіксіз құбырлар зауыты) құрды.
Бір жылдан кейін шетелдік NEWBRIDGE ALLIANCE LTD компаниясы KSP Steel сауда үйінің негізін қалаушылар тізімінде пайда болды. Ол бастапқыда Виргин аралдарында, содан кейін Сингапурда тіркелген.
Құбырларды сатуда Энергетика министрлігі Қалдықтарды басқару департаментінің бұрынғы басшысы Жан Нұрбековтің рөлі орасан.
Айта кетейік, бір жыл бұрын ол жымқыру дауына қатысып, Энергетика вице-министрлерімен бірге сотта болған.
Дәл Нұрбековтың қолдауымен Әбиев «СНПС Ақтөбемұнайгаз» АҚ мен қытайлық құбыр өндіруші компанияға тиесілі екенін дәлелдеді, кейін «Ақтөбемұнайгаз» KSP Steel-тен құбырлар сатып ала бастады.
Айтпақшы, «KSP Steel» ЖШС құрылтайшылары – Эдуард Креймер және Asia Pasific Investments Limited олигарх Рашит Сәрсеновпен байланысы бар. Соңғысы өз кезегінде Назарбаевтар отбасына жақын.
Әбиев 2014 жылы «Атамекен» Қазақстан Республикасы Ұлттық кәсіпкерлер палатасының Мемлекеттік сатып алу және жергілікті қамту департаментінің директоры қызметін атқарған. Біраз уақыттан кейін ол 2015 жылдың ақпан айынан бастап Энергетика министрлігіне жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшарттардағы жергілікті қамту динамикасын талдау бойынша қызметтерді көрсету функцияларын алған «Нарық мониторингі және сараптама орталығы» ЖШС-ын басқарды.
Жемқорлықпен күрес немесе Әбиевтің Тимур Құлыбаевпен байланысы
Genesis желісінің негізгі мақсаттарының бірі – сыбайлас жемқорлықты жою. Әбиев қазірдің өзінде 15 жемқор шенеунікті түрмеге қамап, тағы 1000 шенеунікті түрмеге жіберетінін айтады. Оның сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жоспары аясында таратқан идеялары бірден Қылмыстық кодекстің бірнеше бабына жатады: адам ұрлау, оларды заңсыз ұстау, елден заңсыз әкету және суицид.
«Мен халықты бірлікке шақырамын. Маған 10 мың күрескер, менімен бірге сыбайлас жемқорлықпен күресетін жігерлі жігіттер керек. Егер қандай да бір жемқорлар тым болмаса бір халқымызды ренжітетін болса, біз бұл адамды шетелге қауіпсіз аумаққа апарамыз. Ал мен бұл сұмдықпен жеке өзім айналысамын», - деді Әбиев блогер Әлібековке берген сұхбатында.
Бейнежазба сот шешімімен жойылды. Бірақ интернеттен жасыра алмайды.
Әбиев мырза жемқор шенеуніктерді «отырғызып» қойғанын жасырмайды. Парақорлықпен күресте «Болашақ сәулетшісіне» Тимур Құлыбаев пен Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет көмектесті.
2016 жылы Марат Әбиев «Қазақстан мұнай өңдеу зауыты» ЖШС директоры болып тіркелді, ол өз кезегінде Каспий мұнай компаниясы кәсіпорнының серіктесі болды (түпкі иесі Тимур Құлыбаев).
Әбиев пен Құлыбаевтың компаниясының өкілдері мұнай зерттеу бөлімінің бас маманы Арман Агубаевқа қатысты пара алу ісі бойынша тергеуге өз еркімен көмектескен. Құлыбаевтың серіктестігі өндіретін шикі мұнайға оң пікір білдірмеді. Агубаев қажетті сараптама қорытындысын алу үшін 150 000 доллар сұраған. Әбиев бастама көтеріп, кеден қызметкерін пара алып жатқан жерінен ұстау үшін «сәулетшіге» жалған ақша берген Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметке жүгінген. Құнды бір қылмыстық детектив оқиғасына ұқсайды.
Марат Әбиев кімнің мүддесі үшін әрекет етеді?
Әбиев өзін «крышасы жоқ адам» деп санайды. Дегенмен, оның өмірбаянын мұқият зерттегеннен кейін оның мансабын құруға көмектескен олигархтармен және шенеуніктермен (Тимур Құлыбаев, Жан Нұрбеков, Рашит Сәрсенов) қатысы бар екенін білуге болады.
Жақында «Нұрсұлтан бұлбұл» Telegram-арнасы оның олигархтармен бірлескен іс-әрекетінің жаңа нұсқасын жариялады.
“Ол ұзақ уақыт Қайрат Сатыбалды мен Әнипа Назарбаеваның қолдауына ие болды. Әбиев Қазақстан-Қытай шекарасында контрабандамен айналысып, шын мәнінде ол Нұрсұлтан Назарбаевтың отбасы мүшелерінің көзіне түсіп, олардан ірі көлемде ақша алып, олар үшін контрабандалық тауарларға қатысты ең лас схемаларды жүзеге асырған. Егер бұл айыптаулар рас болса, Әбиевтің Нұр-Сұлтанда жоспарлаған концертінің мақсаты Сатыбалды мен Қайрат Боранбаевтың мүддесі үшін арандатушылық болуы мүмкін», - деп жазады басылым.
”Адырна” ұлттық порталы
